Phải xử lý trách nhiệm cá nhân để xảy ra sai phạm trong quản lý, điều hành NSNN

Xử lý trách nhiệm cá nhân trong quản lý, điều hành NSNN

Nghị quyết  nêu rõ: Tổng số thu cân đối ngân sách nhà nước là 1.291.342 tỷ đồng, bao gồm cả số thu chuyển nguồn từ năm 2014 chuyển sang năm 2015, thu kết dư ngân sách địa phương năm 2014, thu huy động đầu tư của ngân sách địa phương và thu từ quỹ dự trữ tài chính theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước. Tổng số chi cân đối ngân sách nhà nước là 1.502.189 tỷ đồng, bao gồm cả số chi chuyển nguồn từ năm 2015 sang năm 2016. Bội chi ngân sách nhà nước là 263.135 tỷ đồng, bằng 6,28% tổng sản phẩm trong nước (GDP), không bao gồm kết dư ngân sách địa phương. Nguồn bù đắp bội chi ngân sách nhà nước gồm: vay trong nước 195.900 tỷ đồng; vay ngoài nước 67.235 tỷ đồng.

Nghị quyết giao Chính phủ chỉ đạo các cơ quan Trung ương, địa phương và đơn vị kịp thời khắc phục những hạn chế mà Ủy ban TCND đã nêu. Đồng thời kiểm điểm trách nhiệm, xử lý nghiêm, kịp thời các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật trong việc quản lý, điều hành ngân sách nhà nước.

Chủ nhiệm UBTCNS của Quốc hội Nguyễn Đức Hải trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2015.

Liên quan đến vấn đề bội chi NSNN, Báo cáo giải trình về quyết toán ngân sách nhà nước năm 2015 của UBTVQH nêu rõ: việc vẫn còn xảy ra tình trạng chi NSNN sai chế độ, định mức, không đúng mục đích, thất thoát, lãng phí và chậm được khắc phục: mặc dù Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo các Bộ, cơ quan, địa phương thực hiện đúng định mức, tiêu chuẩn, quản lý chi NSNN chặt chẽ, thực hiện tiết kiệm các khoản chi thường xuyên. Tuy nhiên vẫn còn xảy ra tình trạng sử dụng kinh phí sai chế độ, tiêu chuẩn, định mức ở nhiều bộ, ngành, địa phương và diễn ra trong nhiều năm nhưng chậm được khắc phục. Vì vậy đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung các chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi NSNN còn bất cập cho phù  hợp với thực tiễn và yêu cầu quản lý, tiếp tục quyết liệt triển khai và cụ thể hoá hơn nữa các quy định, đảm bảo tính công khai, minh bạch, xử lý nghiêm trách nhiệm của người đứng đầu.

Việc bội chi ngân sách tăng ảnh hưởng nợ công: Trong năm 2015, Chính phủ đã thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tăng thu, tiết kiệm chi, song bội chi NSNN năm 2015 vẫn ở mức 6,28% GDP, tăng so với dự toán Quốc hội quyết định là 0,57% GDP do: GDP thực hiện năm 2015 thấp hơn so với kế hoạch  nhưng không được điều chỉnh, làm tỷ lệ bội chi tăng so với dự toán là 0,39%; số hoàn thuế GTGT tăng 7.452 tỷ đồng, làm tỷ lệ bội chi tăng so với dự toán là 0,18% GDP. Việc tăng bội chi NSNN trên cũng làm tăng nợ công tương ứng, theo đó, nợ công đến 31/12/2015 là 61,8% GDP. Đề nghị Chính phủ cần có giải pháp tính toán GDP sát thực tế và trong điều hành cần bám sát dự toán, tăng thu, tiết kiệm chi, ưu tiên giảm bội chi NSNN, bảo đảm bội chi NSNN trong phạm vi đã được Quốc hội quyết định (cả số tuyệt đối và tỷ lệ % GDP), để không vượt trần nợ công, nhằm đảm bảo an ninh tài chính quốc gia.

Tách Cảng hàng không quốc tế Long Thành 

Tại phiên họp, Quốc hội cũng đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc tách Cảng hàng không quốc tế Long Thành thành Dự án thành phần.

Theo đó, diện tích đất thu hồi bao gồm: Diện tích đất của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành (5.000 héc-ta) và diện tích đất xây dựng các khu tái định cư tập trung, diện tích nghĩa trang, diện tích các công trình phục vụ tái định cư. Việc thu hồi đất phải bảo đảm an sinh xã hội, ổn định đời sống và sản xuất của người dân vùng chịu ảnh hưởng của Dự án; bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội. Khu tái định cư tập trung phải được xây dựng đồng bộ về kết cấu hạ tầng kỹ thuật và xã hội, bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng, phù hợp với điều kiện, phong tục, tập quán của địa phương.

Quốc hội bấm nút thông qua Nghị quyết. Ảnh Quốc hội

Quốc hội giao Chính phủ chỉ đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai và các bộ, ngành liên quan triển khai lập Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV.

Báo cáo giải trình tiếp thu dự thảo Nghị quyết trước đó, UBTVQH cho hay: đa số ý kiến tán thành sự cần thiết tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án Cảng HKQT Long Thành thành dự án thành phần nhằm đảm bảo tiến độ dự án theo Nghị quyết số 94/2015/QH13 ngày 25/6/2015 của Quốc hội. Nhưng bên cạnh đó cũng có ý kiến băn khoăn về những hệ lụy nếu Quốc hội không thông qua báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Cảng HKQT Long Thành trong khi đã thực hiện công tác giải phóng mặt bằng dự án.

UBTVQH cho rằng: Việc đầu tư Dự án Cảng HKQT Long Thành là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong thực hiện đột phá chiến lược về cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Việc nghiên cứu, đánh giá sự cần thiết, địa điểm triển khai, thời gian thực hiện Dự án đã được Chính phủ xem xét thận trọng trong một thời gian dài, Quốc hội khóa XIII khi quyết định chủ trương đầu tư Dự án cũng đã cân nhắc kỹ lưỡng trên nhiều góc độ, nhiều mặt và cũng thấy rõ sự cần thiết của Dự án này. Sự quá tải của Cảng HKQT Tân Sơn Nhất và nhu cầu vận tải hàng không ngày càng tăng cao nên việc triển khai Dự án càng trở nên cấp bách hơn.

Do đặc thù công tác giải phóng mặt bằng thường mất nhiều thời gian, phát sinh khó khăn, vướng mắc, làm tăng chi phí nếu quá trình thực hiện kéo dài. Do vậy, UBTVQH xin đề nghị Quốc hội cho phép tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án Cảng HKQT Long Thành thành Dự án thành phần để thực hiện trước nhằm bảo đảm tiến độ của Dự án, tiết kiệm chi phí và đáp ứng nguyện vọng của người dân. Với vị trí thuận lợi của Dự án, quỹ đất đã thu hồi sẽ được sử dụng hiệu quả cho các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội.

Về nguồn vốn thực hiện công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, UBTVQH cho biết: Trên cơ sở số liệu điều tra thông tin, khảo sát sơ bộ và cập nhật đơn giá mới nhất của UBND tỉnh Đồng Nai thì tổng kinh phí khái toán cho công tác giải phóng mặt bằng (bao gồm xây dựng hạ tầng 02 khu tái định cư và khu nghĩa trang) khoảng 23.000 tỷ đồng. Hiện ngân sách đã bố trí 5.000 tỷ đồng trong kế hoạch đầu tư công trung hạn cho công tác giải phóng mặt bằng Dự án, mới đáp ứng 21,7% nhu cầu.

Sau khi Quốc hội thông qua việc tách dự án thành phần, Chính phủ sẽ chỉ đạo các cơ quan liên quan lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thành phần và xây dựng phương án giải phóng mặt bằng cụ thể, xác định được tổng mức đầu tư chính thức làm căn cứ để Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo chuẩn bị kỹ phương án nguồn vốn và báo cáo Quốc hội việc xem xét.

Cũng trong chiều nay, Quốc hội cũng đã thông qua Luật chuyển giao công nghệ (sửa đổi), Luật thủy lợi, Luật du lịch (sửa đổi).