Nhìn lại những sự kiện, hiện tượng đặc biệt trong năm 2021

Đỉnh băng Greenland xuất hiện mưa

Greenland ghi nhận trận mưa lớn kỷ lục với 7 tỷ tấn nước trút xuống, dấu hiệu đáng báo động về tình trạng biến đổi khí hậu.

Lần đầu tiên trong lịch sử, đỉnh Greenland ở độ cao khoảng 3.200 mét so với mực nước biển có mưa thay vì tuyết. Nhiệt độ ở đỉnh dải băng Greenland cuối tuần trước ở mức cao hơn nhiệt độ đóng băng lần thứ ba trong vòng chưa đầy một thập kỷ.

Không khí ấm góp phần gây ra trận mưa bất thường với 7 tỷ tấn nước trút xuống dải băng này. Lượng băng bị mất hôm 15/8 nhiều gấp 7 lần mức trung bình hàng ngày vào thời điểm này trong năm.

Công nhận đại dương thứ 5 trên thế giới

Việc công nhận đại dương thứ 5 trên Trái đất được National Geographic Society (Hiệp hội Địa lý quốc gia Mỹ) công nhận vào hôm 8-6, trùng Ngày Đại dương thế giới. Đại dương mới được xác định bằng dòng chảy hải lưu, mà không phải bằng vị trí địa lý và các mảng kiến tạo như 4 đại dương trước đó.

Theo ghi chép của những chuyên gia từng đi vào Nam Đại Dương, vùng biển này có vẻ đẹp khác biệt hơn so với những nơi khác, với các sông băng có màu xanh thẫm hơn, những ngọn núi sắp xếp hiểm trở hơn và gió cũng lạnh hơn.

Đây cũng là nơi có hệ sinh thái phong phú, ảnh hưởng chung đến nhiều hệ sinh thái ở các vùng khác.

Nam Đại Dương (Southern Ocean) vốn được giới khoa học biết đến từ lâu, nhưng đến nay mới chính thức được công nhận vì những ý kiến không đồng nhất và không có thỏa thuận quốc tế chung.

NASA đang có kế hoạch tạo ra oxy trong bầu khí quyển

Thử nghiệm sử dụng tài nguyên oxy tại chỗ trên sao Hỏa (The Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment), còn được gọi là MOXIE sẽ không khiến sao Hỏa trở thành một hành tinh có thể sinh sống được nhưng sẽ hướng tới việc chứng minh rằng, trong tương lai, những nhà thám hiểm sao Hỏa có thể sử dụng oxy để thở khi nghiên cứu trên hành tinh này.

Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ cho biết, tàu thám hiểm Perseverance tiếp tục làm nên lịch sử khi tàu đã thử nghiệm chuyển đổi thành công khí carbon dioxide từ khí quyển sao Hỏa thành oxy.

Đây là lần đầu tiên việc tạo khí oxy được thực hiện trên một hành tinh khác. Quá trình này không chỉ có thể tạo ra oxy cho các phi hành gia trong tương lai thở, mà còn giúp tạo ra một lượng lớn oxy để sử dụng làm chất phóng tên lửa cho chuyến hành trình trở về mà không phải vận chuyển từ Trái đất.

Phát hiện vòng sáng kỳ lạ xung quanh hố đen

Cũng trong năm nay, Đài quan sát tia X Chandra của NASA và Đài quan sát Neil Gehrels Swift đã chụp lại được hình ảnh các vòng phát sáng kỳ lạ xung quanh hố đen. Theo phân tích, hố đen tồn tại trong một hệ hành tinh có 2 ngôi sao gọi là V404 Cygni.

Theo đó, hố đen tồn tại trong một hệ hành tinh có 2 ngôi sao gọi là V404 Cygni. Lực hấp dẫn quá mạnh của của hố đen đã hút vật chất ra khỏi ngôi sao và tạo thành các vòng tròn phát sáng nằm quanh hố đen.

Lực hấp dẫn quá mạnh của hố đen đã hút vật chất ra khỏi ngôi sao và tạo thành các vòng tròn phát sáng nằm quanh hố đen. Hố đen và ngôi sao kể trên nằm cách Trái đất khoảng 7.800 năm ánh sáng. Ngôi sao bị hố đen nuốt chửng có khối lượng bằng một nửa Mặt trời của chúng ta.

Hình ảnh mới do NASA công bố là sự kết hợp giữa các tia X mà đài Chandra quan sát được với dữ liệu quang học thu từ kính viễn vọng Pan-STARRS ở Hawaii, Mỹ.

Trong khi đó, đài quan sát Swift đặt trên không gian và được đưa vào hoạt động từ năm 2004. Đài này từng phát hiện một vụ nổ tia X từ một hệ hành tinh hai sao vào tháng 6/2015. Vụ nổ này tạo ra các vòng năng lượng có thể nhìn thấy trong hình ảnh chụp tia X.