Nga phản ứng gay gắt trước ý định gia nhập NATO của Ukraine

Kể từ sau lệnh ngừng bắn và các cuộc đối thoại hòa bình của nhóm tiếp xúc Ukraine hôm 24/12 tình hình tại phía Đông Ukraine khá yên tĩnh. Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế Nga đang gặp nhiều khó khăn do giá dầu giảm, cộng với các hình thức trừng phạt của phương Tây, Ukraine quyết định bỏ phiếu tại Quốc hội, xem xét về vấn đề gia nhập NATO.

Liệu Ukraine có gia nhập NATO?

Quốc hội Ukraine mới đây đã thông qua dự luật từ bỏ quy chế "không liên kết" nhằm tiến xa hơn nữa mối quan hệ với phương Tây và đặc biệt với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Bên cạnh đó, nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, Tổng thống Ukraine, Petro Poroshenko gần đây cũng liên tục đề cập tới mong muốn gia nhập NATO.

Việc này được giới phân tích nhận định là sẽ làm cho mối hiềm khích hiện tại giữa NATO và Nga càng trở nên tồi tệ hơn. Mục tiêu của Ukraine được cho là nước này muốn dựa vào NATO để đối phó với Nga cả về chính trị lẫn quân sự. Bên cạnh đó, Ukraine cũng muốn dùng NATO để uy hiếp phe chống đối ở miền Đông.

Quốc hội Ukraine thông qua dự luật từ bỏ quy chế "không liên kết"

Tuy nhiên, theo giới quan sát, quyết định bỏ phiếu của Quốc hội Ukraine cũng chưa đủ để nói lên rằng Ukraine sẽ nộp đơn gia nhập NATO ngay trong thời gian tới. Tổng thống Ukraine, Petro Poroshenko tuyên bố, Ukraine sẽ quyết định tư cách thành viên tại NATO của mình sau khi trưng cầu dân ý. Còn trước mắt, Ukraine hướng tới mục tiêu cải cách và giải quyết mọi vấn đề tồn đọng để đáp ứng được các tiêu chí của NATO.

Đúng như vậy, theo một quan chức của NATO, nếu Ukraine nộp đơn xin ra nhập khối này  thì NATO sẽ sẵn sàng xem xét nguyện vọng như bất kỳ những ứng cử viên khác. Nhưng, với tình hình Ukraine hiện nay, chắc sẽ phải mất vài năm mới có thể đáp ứng được tiêu chí của tổ chức quân sự này. Kiev trước tiên phải giải quyết nhanh chóng các vấn đề khủng hoảng tranh chấp, chỉnh đốn hệ thống quản lý quân sự, quá trình này ước tính sẽ mất khoảng 6 năm.

Trong khi đó, NATO cũng sẽ phải xem xét kỹ lưỡng tình hình an ninh Châu Âu sẽ trở nên thế nào khi Ukraine trở thành thành viên của họ. Tổng thư ký NATO, Jens Stoltenberg cho biết, Ukraine khó có thể trở thành thành viên liên minh sớm được.

Phản ứng của Nga trước quyết định của Ukraine

Kể từ tháng 4, NATO quyết định ngừng hợp tác dân sự và quân sự với Nga. Mặc dù trước đó, vào năm 1991, mối quan hệ giữa Nga và khối liên minh này được xây dựng nhưng cuộc khủng hoảng Ukraine đã nhanh chóng khiến mối quan hệ Nga – NATO trở nên tồi tệ.

Trong khi mối quan hệ giữa Nga và NATO đang cực kỳ căng thẳng, quyết định của Ukraine càng khiến mối quan hệ này khó cứu vãn hơn nữa. Nga cảnh báo rằng, nếu Ukraine gia nhập NATO, Nga sẽ cắt đứt quan hệ hoàn toàn với khối quân sự này.

Thứ trưởng Quốc phòng Nga, Anatoly Antonov khẳng định, “Quyết định gia nhập NATO của Ukraine sẽ dẫn tới sự "đoạn tuyệt hoàn toàn" quan hệ giữa Nga và NATO và việc khôi phục quan hệ dường như là không thể”.

Bên cạnh đó, Thủ tướng Nga, Dmitry Medvedev nhận định, việc Ukraine gia nhập NATO sẽ biến nước này trở thành đối thủ quân sự tiềm tàng với Nga. Còn Ngoại trưởng Nga, Sergei Lavrov cho hay, quyết định từ bỏ quy chế "không liên kết" của Ukraine là phản tác dụng và chỉ khiến căng thẳng leo thang.

Phía NATO chưa đưa ra phản ứng nào sau tuyên bố của Nga, song quyết định của Ukraine đã đẩy mối quan hệ giữa Nga và phương Tây xuống mức thấp nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh.