Nâng cao an toàn trong gây mê và cấp cứu nhờ làm chủ "Chiến lược quản lý đường thở khó"

Chiến lược DAS - Bộ "quy chuẩn vàng"

Một trong những nhiệm vụ chính của bác sĩ gây mê là hạn chế các tác động bất lợi của quá trình gây mê lên hệ thống hô hấp, bằng cách giữ cho đường thở thông thoáng và đảm bảo cung cấp oxy cũng như thông khí đầy đủ. Thuật ngữ “Quản lý đường thở” liên quan đến lĩnh vực thực hành này và cũng là yêu cầu nền tảng của ngành Gây mê Hồi sức.

Với mục tiêu trang bị cho các bác sĩ kỹ năng tiên lượng khó khăn trong kiểm soát đường thở cũng như khả năng triển khai chiến lược gây mê phù hợp với từng thể trạng bệnh, “Chiến lược DAS (Difficult Airway Management - Chiến lược quản lý đường thở khó” đã được các bác sĩ hàng đầu thuộc tổ chức Liên minh thế giới về quản lý đường thở (WAAM) xây dựng.

Chiến lược DAS cung cấp một kế hoạch tuần tự (từ A đến D) để hỗ trợ đội ngũ gây mê trong tất cả các bước: tiếp cận khám, lập kế hoạch, xử trí đường thở khó, rút nội khí quản. Chiến lược DAS cũng đưa ra hướng dẫn về việc lập kế hoạch dự phòng cho các trường hợp không thể đặt nội khí quản, không thể cung cấp oxy (CICO).

Với những hướng dẫn chi tiết của chiến lược DAS, ekip gây mê, cấp cứu và phẫu thuật có thể phối hợp nhịp nhàng với nhau, nhanh chóng sàng lọc đối tượng bệnh nhân có yếu tố đường thở khó, đưa ra quyết định xử trí hiệu quả nhất với từng trường hợp.

Ứng dụng chiến lược DAS - Tưởng dễ mà khó …

Mặc dù được ví như “kim chỉ nam” trong ngành Gây mê, giúp các bác sĩ dễ dàng xử trí kịp thời trong những trường hợp “ngàn cân treo sợi tóc” nhưng việc áp dụng tốt chiến lược quản lý đường thở DAS tại các bệnh viện vẫn là một thách thức.

Phát biểu tại “Hội nghị Quản lý đường thở WAAM 2024”, PGS.TS.BS Công Quyết Thắng – Chủ tịch Hội Gây mê Hồi sức Việt Nam cho biết: “Quản lý đường thở là rất quan trọng trong Gây mê Hồi sức và Cấp cứu. Việt Nam lại là “vùng trũng” của thế giới, “đói” những kiến thức và kỹ năng đồng bộ về Quản lý đường thở”.

Là một trong những bệnh viện tiên phong tại Việt Nam ứng dụng quy trình quản lý đường thở khó, Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Hồng Ngọc cũng phải khắc phục nhiều khó khăn khi bắt đầu thực hiện. ThS.BS Nguyễn Thị Thu Ba - Trưởng khoa Gây mê Hồi sức Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc cho biết: “Toàn bộ thành viên trong ekip gây mê đều được đào tạo và thực hành về chiến lược DAS ở tất cả các bước: tiếp cận khám, lập kế hoạch, xử trí đường thở khó, rút nội khí quản; đảm bảo 100% thành viên trong ekip gây mê đều có tư duy đồng bộ, luôn có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bởi thời gian ứng phó chỉ tính bằng giây, một chút lúng túng, phối hợp lỏng lẻo cũng có thể đẩy bệnh nhân vào tình trạng nguy hiểm”.

Bên cạnh yêu cầu cao về tính đồng bộ, nhiều bệnh viện gặp trở ngại khi còn thiếu cơ hội ứng dụng thực tiễn trong quy trình gây mê cho những ca bệnh có yếu tố đường thở khó phức tạp.

Tại BVĐK Hồng Ngọc, nhằm giúp các bác sĩ có cơ hội để nâng cao trình độ phẫu thuật và kĩ năng xử trí đường thở khó, nhiều năm qua bệnh viện đã kết hợp với tổ chức Facing the World phẫu thuật từ thiện miễn phí cho các bệnh nhân dị tật hàm mặt - trường hợp điển hình có đường thở khó.

Có thể nói, đây vừa là cơ hội quý giá để các bác sĩ Hồng Ngọc áp dụng quy trình DAS vào các ca mổ thực tế với độ khó cao, vừa mang ý nghĩa nhân đạo to lớn "chắp cánh ước mơ" cho nhiều bệnh nhân hoàn cảnh khó khăn.

Bởi vậy mà sau gần 10 năm hợp tác cùng nhau qua các chương trình thiện nguyện, tổ chức Facing the World đã tin tưởng kết nối với BVĐK Hồng Ngọc đưa Hội thảo Quản lý đường thở WAAM lần đầu về Việt Nam.

Hội thảo đầu tiên tại Đông Nam Á về “Quản lý đường thở”

Với mong muốn phổ biến rộng rãi những kỹ thuật cao trong gây mê được đầu tư nghiên cứu và kế hoạch quản lý đường thở khó về Việt Nam, ngày 13/04/2024 vừa qua, BVĐK Hồng Ngọc phối hợp với Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức, Hội gây mê Hồi sức Việt Nam, Liên minh Thế giới về Quản lý đường thở (WAAM), cùng tổ chức từ thiện Facing the World đã tổ chức Hội nghị “Quản lý đường thở WAAM 2024” lần đầu tiên tại Đông Nam Á.

Tiến sĩ Katrin Kandel - Tình nguyện viên, Thành viên Ban Hội đồng - Tổ chức từ thiện Facing the World phát biểu: "Chúng tôi thấy rằng việc mở rộng sự hợp tác tới các bác sĩ giỏi tại Việt Nam là điều vô cùng quan trọng. Chúng tôi rất hài lòng với sự hỗ trợ của bệnh viện Hồng Ngọc và nỗ lực của viện khi đồng hành cùng chúng tôi đưa hội nghị WAAM cũng như chiến lược quản lý đường thở khó phổ biến hơn tại Việt Nam".

Rất nhiều nội dung hấp dẫn đã được trình bày tại Hội nghị với sự góp mặt của 15 Giáo sư, Bác sĩ hàng đầu thế giới về quản lý đường thở khó. Tại hội nghị, Giáo sư Ani Patel, “cha đẻ” của chiến lược DAS đã trình bày về Ứng dụng Oxy dòng cao qua mũi trong Quản lý đường thở: “HFNO (một liệu pháp cung cấp oxy lưu lượng cao, ấm và ẩm qua ống thông mũi) được sử dụng như một tiêu chuẩn vàng trong dự trữ oxy trước mổ, trong quá trình gây mê và trong toàn bộ quá trình quản lý đường thở. Nhờ vào nền tảng DAS, kết hợp với việc sử dụng hướng dẫn của HFNO sẽ giúp cải thiện ít nhất 50% khoảng chết giải phẫu cho bệnh nhân, kéo dài thời gian ngừng thở an toàn cho những trường hợp đường thở khó từ 2 phút lên 10 phút, 20 phút, thậm chí 30 phút.”

Thông qua những tham luận mang tính chuyên môn cao từ những chuyên gia đầu ngành Gây mê Hồi sức trên Thế giới và Việt Nam, Hội nghị hy vọng sẽ mang chiến lược quản lý đường thở tiếp cận gần hơn tới các bác sĩ Việt Nam, giúp các bác sĩ có quy trình chẩn hóa và có những hướng dẫn cụ thể, chủ động trong mọi tình huống. Từ đó, các bác sĩ nói riêng và các Bệnh viện Việt Nam nói chung có thể ứng dụng được thành công chiến lược DAS vào thường quy và nâng cao chất lượng gây mê cho phẫu thuật, cấp cứu đường thở cho bệnh nhân.