Tra cứu trong từ điển, “mực thước” có nghĩa đen là cái dây mực và cái thước thợ mộc để lấy đường thẳng còn nghĩa bóng là những phép tắc, mẫu mực mà con người cần phải tuân theo.
Sinh thời Bác Hồ đã hơn một lần dùng từ mực thước trong bài viết, bài nói của mình để răn dạy cán bộ, công chức mà Người coi là công bộc của dân. Bác từng căn dặn: Quần chúng chỉ quý mến những người có tư cách, đạo đức. Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước.
Gần 90 năm qua, kể từ khi ra đời, Đảng ta luôn có rất nhiều cán bộ đảng viên biết sống, chiến đấu, lao động và học tập một cách mực thước để nhân dân noi theo. Tôi có một bạn đồng môn đi B bị địch bắt và bị giam cùng với nhiều đối tượng xã hội khác. Ở cái nơi ô hợp đó anh phát hiện ra những tù nhân mực thước bởi “uy vũ bất năng khuất” và anh biết đây chính là đồng chí, đồng đội của mình để bắt liên lạc và cùng chuẩn bị lãnh đạo tù nhân nổi dậy tự giải phóng vào cuối tháng 4 năm 1975 trước khi Quân giải phóng tiến vào.
Trở về đời thường, anh và các đồng chi mực thước kia lãnh đạo nhân dân trong xã, đưa quê hương vượt lên nghèo đói, xây dựng cuộc sống mới. Anh và một bạn tù được tín nhiệm bầu vào cấp ủy, chính quyền xã tới 5 khóa liền. Lý do rất cụ thể vì lòng dân quý trọng và tin theo những cán bộ đảng viên mực thước.
Thế nhưng, trong khi rất nhiêu cán bộ đảng viên vẫn tâm niệm làm công bộc mực thước như Bác Hồ căn dặn lại có một bộ phận không nhỏ các quan chức “cắt dây mực, bẻ thước thợ” để mưu cầu lợi ích cá nhân, vinh thân phì gia. Họ ăn của dân không từ một cái gì. Và, đã lắm kẻ sa vòng lao lý, tàn đời trong trại giam...
Hẳn vì thế mà mấy nhiệm kỳ rồi Trung ương Đảng phải ban hành nhiều văn bản, nghị quyết về xây dựng chỉnh đốn Đảng mà tập trung nhất là Nghị quyết T.Ư 4.
Nghị quyết nói nhiều và nói rất kỹ nhưng khi thảo luận về thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 lại vỡ ra một vấn đề rất đỗi bình thường, đơn giản, gần gũi là cán bộ đảng viên phải nêu gương mực thước, nói sao làm vậy.
Nêu gương mực thước như Bác Hồ căn dặn vẫn còn nguyên giá trị trong việc chỉnh đốn, xây dựng Đảng hiện nay. Ở đâu có cán bộ mực thước sẽ không có việc nhận quà riêng, quà chung của doanh nghiệp dẫn đền há miệng mắc quai. Ở đâu có cán bộ đảng viên mực thước sẽ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Ở đâu có cán bộ mực thước ở đó sẽ không thể có cố ý làm trái, lạm dụng quyền hạn để làm bậy và tham nhũng. Cấp ủy, chính quyền xã mực thước thì không thể có trưởng thôn bán đất công để tư túi. Ở cấp phường nếu cán bộ công chức, Công an mực thước thì không có chuyện vỉa hè bị lấn chiếm, bị “bán” cho tư thương kinh doanh!
Vậy làm sao để có ngày càng nhiều cán bộ đảng viên mực thước? Không có phép mầu nào cả!
Trong Nghị quyết T.Ư 4, có nhấn mạnh công tác kiểm tra, giám sát quyền lực của cán bộ, có thể coi là tiêu chí đánh giá cán bộ. Cứ nghe họ nói và giám sát việc họ làm. Đảng viên giám sát cấp ủy, nhân dân giám sát chính quyền. Giám sát chặt sẽ lòi ra nhưng sợi dây mực bị cắt, cái thước thợ bị bẻ và con người cụ thể sẽ lộ diện là không còn giữ được mực thước, phải loại bỏ ngay.
Đừng nói cao xa dài dòng. Hãy yêu cầu cán bộ đảng viên phải mực thước trong từng việc nhỏ nhất. Ai không mực thước, dù “to” mấy cũng phải loại bỏ. Hệ thống chính trị chỉ sử dụng những cán bộ công chức mực thước. Ấy là kế dựng nước lâu bền!