25 năm - Vững trụ cột an sinh

Lan Trần| 15/02/2020 14:09
Theo dõi Báo điện tử Công lý trên

Trải qua 25 năm xây dựng và phát triển, BHXH Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể, từng bước khẳng định chính sách BHXH, BHYT là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội.

15,77 triệu người tham gia BHXH

An sinh xã hội là một trong những mục tiêu quan trọng đã được Đảng và Bác Hồ đặt ra ngay từ khi Đảng ta mới được thành lập. Tư tưởng đó như một sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong các bản Hiến pháp của Nhà nước ta. Điều 34 Hiến pháp năm 2013 quy định: “Công dân có quyền được bảo đảm an sinh xã hội”.

Ngày 16/02/1995, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 19/CP về việc  thành lập BHXH Việt Nam trên cơ sở thống nhất các tổ chức BHXH ở Trung ương và địa phương thuộc hệ thống Lao động - Thương binh & Xã hội và Liên đoàn Lao động để giúp Chính phủ chỉ đạo công tác quản lý Quỹ BHXH, thực hiện thống nhất các chế độ, chính sách BHXH theo pháp luật. BHXH Việt Nam bắt đầu triển khai nhiệm vụ trong toàn hệ thống từ ngày 01/10/1995. Ngày 24/01/2002, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 20/2002/QĐ-TTg về việc chuyển giao tổ chức bộ máy và nhiệm vụ thực hiện chính sách BHYT từ BHYT Việt Nam sang BHXH Việt Nam.

Trong quá trình hình thành và phát triển, BHXH Việt Nam luôn nhận được sự quan tâm sâu sắc của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng trong công tác chỉ đạo tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Chỉ hai năm sau khi BHXH Việt Nam chính thức được thành lập, ngày 26/5/1997, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 15-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo thực hiện các chế độ BHXH. Ngày 07/09/2009, Ban Bí thư Trung ương đã ban hành Chỉ thị số 38-CT/TW về đẩy mạnh công tác BHYT trong tình hình mới. Các quan điểm này tiếp tục được kế thừa và thể hiện rõ hơn trong Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020; Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về cải cách chính sách BHXH… Đây là những định hướng quan trọng, làm nền tảng cho sự phát triển bền vững của hệ thống BHXH, BHYT nói chung và BHXH Việt Nam nói riêng.

25 năm - Vững trụ cột an sinh

BHXH Việt Nam nhận Giải thưởng thành tựu cùa Hiệp hội An sinh xã hội thế giới  (ISSA)

Trải qua 25 năm xây dựng và phát triển, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; sự cố gắng nỗ lực của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động (CCVC), BHXH Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể, từng bước khẳng định chính sách BHXH, BHYT là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Ngành BHXH luôn chủ động, tích cực tham gia, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan hoàn thiện nhiều dự Luật quan trọng trình Quốc hội thông qua, làm hành lang pháp lý cho việc tổ chức, thực hiện có hiệu quả chính sách, pháp luật BHXH, BHYT như: Luật BHXH, Luật BHYT; Luật Việc làm; Luật An toàn, vệ sinh lao động...

Hệ thống chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT ngày càng hoàn thiện. Chính sách BHXH từ chỗ chỉ thực hiện cho đội ngũ CCVC Nhà nước với hình thức bắt buộc, đã được mở rộng và thực hiện cho mọi người lao động (NLĐ) theo hai hình thức: BHXH bắt buộc đối với NLĐ có quan hệ lao động theo quy định và BHXH tự nguyện đối với NLĐ làm việc tự do, lao động là nông - lâm - ngư nghiệp, tiến tới thực hiện BHXH toàn dân theo tinh thần Nghị quyết số 28. Chính sách BHYT liên tục được sửa đổi, hoàn thiện theo hướng công bằng, hiệu quả, bảo đảm cho người dân được tiếp cận các dịch vụ y tế, hướng đến cải thiện chất lượng sức khỏe của người dân.

Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực của ngành BHXH, công tác tuyên truyền phổ biến chính sách, pháp luật BHXH, BHYT 25 năm qua có nhiều đổi mới theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả, đã và đang tạo ra sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành động của các cấp ủy đảng, chính quyền, tổ chức, cá nhân về vai trò, trách nhiệm cũng như mục đích, ý nghĩa của việc tham gia BHXH, BHYT. Đồng thời, lan tỏa sâu rộng trong Nhân dân về giá trị nhân văn, ưu việt của chính sách BHXH, BHYT, góp phần tạo niềm tin sâu sắc trong toàn xã hội về các chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước nói chung và chính sách BHXH, BHYT nói riêng.

Công tác phát triển, mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp luôn được BHXH Việt Nam tích cực, chủ động triển khai với nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt, phù hợp với từng giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Cụ thể: Số người tham gia BHXH đến hết năm 2019 là 15,77 triệu người (chiếm khoảng 32,3% lực lượng lao động trong độ tuổi), tăng 12,9 triệu người so với năm 1995. Trong đó, số người tham gia BHXH tự nguyện đã có sự tăng trưởng vượt bậc, đến hết năm 2019 là 574 nghìn người; riêng trong năm 2019 đã phát triển mới trên 300 nghìn người, bằng 10 năm thực hiện chính sách BHXH tự nguyện từ kể từ năm 2008-2018. Số người tham gia BH thất nghiệp là 13,429 triệu người (chiếm khoảng 27,5% lực lượng lao động trong độ tuổi). Đặc biệt, số người tham gia BHYT là 85,945 triệu người (đạt tỷ lệ bao phủ 90% dân số), cơ bản đã hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân và về đích trước thời hạn so với mục tiêu đề ra tại Nghị quyết số 21-NQ/TW. (Trong khi đó, theo thống kê từ một số quốc gia có nền kinh tế phát triển, để đạt mục tiêu BHYT toàn dân như thành tựu chúng ta đã đạt được, nước bạn phải mất lộ trình triển khai từ 40 đến 80 năm).

Đi đôi với sự gia tăng của đối tượng tham gia, số thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cũng liên tục tăng theo thời gian. Cuối năm 2019, tổng số thu BHXH bắt buộc toàn Ngành đạt 242.982 tỷ đồng (tăng gần 312 lần so với năm 1995); thu BHXH tự nguyện đạt 2.379 tỷ đồng (tăng 216 lần so với năm 2008); thu BHTN đạt 17.405 tỷ đồng vào cuối năm 2019 (tăng 4,95 lần so với năm 2009); thu BHYT đạt 104.807 tỷ đồng (tăng 49,6 lần so với năm 2004). Điều này khẳng định, mỗi năm đã có thêm hàng trăm ngàn lao động, hàng triệu người dân được thụ hưởng các quyền lợi an sinh cơ bản nhất theo quy định của Hiến pháp thông qua các chế độ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp; tiến tới thực hiện thành công các mục tiêu BHXH, BHYT toàn dân theo tinh thần các Nghị quyết của Đảng.

Đảm bảo quyền lợi của người lao động

Xác định việc bảo đảm tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho NLĐ là hết sức quan trọng, ngành BHXH đã luôn chủ động đẩy mạnh thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra việc đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp và kiên quyết xử lý đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm, góp phần quan trọng đưa số nợ BHXH năm 2019 xuống còn khoảng 6.000 tỷ đồng (bằng 1,6% tổng số phải thu), mức thấp nhất trong lịch sử 25 năm phát triển Ngành. Con số này đã góp phần rất lớn trong việc bảo vệ các quyền lợi an sinh chính đáng của NLĐ.

Đến nay, toàn Ngành luôn đảm bảo việc giải quyết chế độ, chính sách BHXH, BH thất nghiệp cho NLĐ được kịp thời, đúng quy định. Kết quả, từ năm 1995 đến hết năm 2019, toàn Ngành đã giải quyết cho trên 120 triệu lượt người hưởng trợ cấp một lần và các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe (bình quân mỗi năm trên 4,8 triệu lượt người); từ năm 2010 đến hết năm 2019 giải quyết cho gần 6,9 triệu người hưởng chế độ BH thất nghiệp. Đến cuối năm 2019, tổng số người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng khoảng 3,2 triệu người (tăng 174% so với năm 1995).

Từ năm 2003 đến 2019, toàn Ngành đã phối hợp với các cơ sở y tế đảm bảo quyền lợi khám chữa bệnh (KCB) BHYT cho trên 1.924 triệu lượt người. Số lượt người được KCB theo chế độ BHYT tăng nhanh qua từng năm: Nếu như năm 2000 mới chỉ có 28,1 triệu lượt người KCB BHYT, thì đến năm 2019 đã là trên 186 triệu lượt người. Giai đoạn 2010-2015, tốc độ tăng số lượt KCB BHYT khoảng 28%, thì đến giai đoạn 2015-2019, đã đạt 43%.

25 năm - Vững trụ cột an sinh

Người lao động của Tổng công ty May 10 tìm hiểu thông tin  trên sổ BHXH của bản thân

Qua 25 năm xây dựng, phát triển và trưởng thành, trong hành trình ¼ thế kỷ, ngành BHXH đã nỗ lực không ngừng để tạo nên những dấu ấn quan trọng trong việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp dần hoàn thiện mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội cho toàn dân theo tinh thần các Nghị quyết của Đảng; khẳng định được vai trò trụ cột chính trong hệ thống an sinh xã hội quốc gia, góp phần quan trọng trong việc thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội, đời sống nhân dân, phát triển bền vững đất nước. Công tác quyết chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp được thực hiện kịp thời, đúng quy định; đặc biệt là chuyển đổi phương thức quản lý từ thủ công sang hiện đại, việc giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp căn cứ vào dữ liệu quản lý quá trình tham gia đóng, đảm bảo nguyên tắc "đóng - hưởng"; phương thức hoạt động của hệ thống ngành BHXH được đổi mới theo hướng phục vụ, đẩy mạnh giao dịch điện tử, tăng cường sử dụng các dịch vụ công ích, rút ngắn thời gian giải quyết, giảm phiền hà, đảm bảo quyền lợi cho NLĐ và Nhân dân.

Công tác quản lý tài chính được thực hiện theo đúng quy định của Luật Ngân sách Nhà nước, đảm bảo công khai, minh bạch, tiết kiệm, hiệu quả; gắn thực hiện nhiệm vụ thu, chi, giải quyết chính sách, quản lý quỹ và phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT; đảm bảo phục vụ kịp thời cho người tham gia và thụ hưởng chính sách, phù hợp với đặc thù tổ chức quản lý, hoạt động của ngành BHXH. Hoạt động đầu tư quỹ đảm bảo đúng quy định, tỷ lệ lãi suất đầu tư bình quân luôn tăng trưởng dương, cao hơn tăng trưởng kinh tế và cao hơn chỉ số lạm phát, được kiểm toán Nhà nước và các cơ quan quản lý Nhà nước đánh giá và ghi nhận là an toàn, hiệu quả và có tăng trưởng. Quỹ BHXH đã trở thành quỹ an sinh lớn nhất, hoạt động theo nguyên tắc đóng - hưởng và chia sẻ giữa những người lao động cùng thế hệ và giữa các thế hệ tham gia BHXH.

Đọc tiếp
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
25 năm - Vững trụ cột an sinh