Sau Hội nghị chuyên đề về công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ và sơ kết việc thực hiện Công điện số 01/CĐ-BCA-V11 của Bộ Công an, HOREA tiếp tục có những kiến nghị gửi cơ quan chức năng hoàn thiện hơn các văn bản quy phạm pháp luật về PCCC.
Theo Horea, thì các quy phạm pháp luật về PCCC, về quản lý vận hành nhà chung cư hiện nay tương đối đầy đủ. Khâu yếu nhất và kém hiệu quả nhất là khâu thực thi pháp luật, trong đó có trách nhiệm thi hành công vụ. Nếu các chủ thể có liên quan quán triệt, chấp hành, thực hiện nghiêm túc thì đã không xảy ra nhiều vụ cháy như vừa qua, nhất là vụ cháy nghiêm trọng tại tầng hầm chung cư Carina Plaza vừa qua.
Vấn đề đặt ra là cơ chế phối hợp triển khai, tổ chức thực hiện và kiểm tra để đảm bảo trách nhiệm thể hiện bằng hành động cụ thể, thiết thực và hiệu quả của các bên liên quan như doanh nghiệp chủ đầu tư dự án, các đơn vị thi công xây lắp, tư vấn giám sát thi công... Ban quản trị chung cư, đơn vị quản lý vận hành chung cư, Sở ban ngành, Ủy ban nhân dân quận, huyện và các hộ dân sinh sống trong chung cư, nhà cao tầng chưa chặt chẽ và hiệu quả.
Kiểm tra công tác PCCC tại chung cư Carina , Q8, Tp HCM
Đồng thời Horea, cũng kiến nghị tiếp tục hoàn thiện các quy phạm pháp luật có liên quan đến đảm bảo an toàn PCCC chung cư, nhà cao tầng. Trong đó có các vấn đền liên quan thì Luật Nhà ở cần bổ sung và sửa đổi cụ thể như: Quy định trách nhiệm chủ đầu tư dự án nhà chung cư phải thi công đường vào chữa cháy đúng thiết kế lòng đường và đạt tải trọng cho xe chữa cháy; Quy định các thành viên Ban Quản trị chung cư; Quy định trách nhiệm của chủ đầu tư dự án nhà chung cư phải được tham gia Ban Quản trị chung cư... Phải công khai danh sách các chung cư không đảm bảo an toàn PCCC, hoặc không mua bảo hiểm bắt buộc để công luận giám sát.
Bên cạnh đó Horea kiến nghị sửa đổi, bổ sung Thông tư 02/2016/TT-BXD ngày 15/02/2016 của Bộ Xây dựng để đảm bảo trật tự, an toàn khu vực để xe không được vượt quá công suất thiết kế, và phải đảm bảo có người trực bảo vệ, trực PCCC 24/7.
Còn đối với Luật Kinh doanh Bất động sản, thì cần sửa đổi bổ sung về để quy định chủ đầu tư sau khi đã nghiệm thu công trình chung cư theo quy định của Luật Xây dựng thì phải thông báo cho Sở Xây dựng để kiểm tra, nếu đạt chuẩn thì Sở Xây dựng ban hành văn bản xác nhận công trình đủ điều kiện đưa vào sử dụng mới được phép bàn giao nhà cho dân vào ở.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HOREA cho biết: đối với các dự án nhà chung cư cao tầng xây dựng tại các khu đô thị mới, thì cần quy định khu vực để xe của phải tách biệt với khu ở để giảm thiểu nguy cơ xảy ra cháy, với hệ số sử dụng đất phù hợp, được miễn tiền sử dụng đất diện tích khu vực để xe, để nhà đầu tư có thể thực hiện, thu hồi vốn, không làm tăng giá thành để không ảnh hưởng đến người mua nhà; Tầng hầm chung cư chỉ nên sử dụng để bố trí hệ thống kỹ thuật, hoặc làm các dịch vụ ít có nguy cơ xảy ra cháy nhằm phục vụ cư dân chung cư.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tich Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM
Cũng theo ông Châu, các chung cư có chỗ để xe tại các tầng hầm chung cư, cần bổ sung quy chuẩn, tiêu chuẩn đảm bảo an toàn PCCC khu vực hầm để xe của chung cư (là khu vực tiềm ẩn nguy cơ gây cháy lớn nhất tại các chung cư) để tạo cơ sở pháp lý cho các chủ đầu tư dự án chung cư mới, hoặc nâng cấp, chỉnh trang khu hầm để xe tại các chung cư cũ hiện nay.
Đối với khu vực trung tâm đô thị, khu vực chỉnh trang đô thị thì vẫn tiếp tục cho phép xây dựng chỗ để xe tại các tầng hầm chung cư. Tuy nhiên, HoREA kiến nghị cần bổ sung thêm quy chuẩn, tiêu chuẩn đảm bảo an toàn PCCC khu vực hầm để xe của chung cư (là khu vực tiềm ẩn nguy cơ gây cháy lớn nhất tại các chung cư) để tạo cơ sở pháp lý cho các chủ đầu tư thực hiện dự án xây dựng chung cư mới, hoặc nâng cấp, chỉnh trang khu vực hầm để xe tại các chung cư cũ hiện nay.
Riêng với nhà với các dự án nhà chung cư, nhà liền kề, không xây dựng tầng hầm thì bổ sung quy chuẩn xây dựng để khuyến khích chủ đầu tư dành 100% diện tích tầng trệt (tầng 1) của dự án làm khu vực để xe; Mặt bằng lầu 1 (tầng 2) của dự án được bố trí chức năng công viên và lối đi bộ vào nhà. Bổ sung quy chuẩn, tiêu chuẩn tầng thoát nạn nhà chung cư; Khuyến khích kết nối các tầng thoát nạn của các chung cư liền kề. Đối với cụm chung cư thì cần quy định kết nối các tầng thoát nạn với nhau để tạo điều kiện cho cư dân thoát nạn khi có sự cố xảy ra.
Với Luật PCCC có quy định về xã hội hóa công tác PCCC, song lại khi các đơn vị xã hội hóa tham gia vào thì gặp phải không ít khó khăn và vướng mắc trong quá trình thực hiện. Điển hình như sau vụ cháy tại tầng hầm chung cư Carina Plaza, thì Công ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh Địa ốc Hưng Thịnh có nguyện vọng tặng 23 tỷ đồng cho lực lượng PCCC thành phố Hồ Chí Minh để mua xe chữa cháy hoặc thiết bị chữa cháy cần thiết. Nhưng đến nay, chưa có cơ quan có thẩm quyền hướng dẫn thủ tục để Công ty được tặng số tiền này cho lực lượng PCCC. Như vậy cần có những văn bản hướng dẫn cụ thể về quy trình và thủ tục để thuận tiện hơn cho doanh nghiệp và đúng với tinh thần xã hội hóa công tác PCCC của luật.