Hưng Yên: Thu hồi đất trái luật, gây thiệt hại hàng chục tỷ đồng?

“Viện cớ” để thu hồi đất trái pháp luật

Công ty Cổ phần cơ khí 120 (Công ty 120) là một doanh nghiệp trực thuộc Tổng Công ty Công nghiệp ôtô Việt Nam (Vinamotor) với phần vốn Nhà nước sở hữu chiếm 45,52% vốn điều lệ Công ty. Năm 2004, theo chủ trương của Chính phủ, Công ty 120 đã thực hiện việc bàn giao toàn bộ diện tích đất tại địa điểm 609 Trương Định, Hà Nội cho đơn vị khác sử dụng và di chuyển cơ sở sản xuất của Công ty về Hưng Yên, được ký hợp đồng thuê đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại xã Vĩnh Khúc, huyện Văn Giang và xã Giai Phạm, huyện Yên Mỹ trong thời hạn 35 năm kể từ 13-5-2005 để xây dựng nhà máy sản xuất cabin, thùng xe và phụ tùng ôtô.

Theo Quyết định số 217/QĐ-KHĐT của Vinamotor thì thời gian thực hiện dự án là từ quý 3 năm 2004 đến quý 4 năm 2007...Tuy nhiên, ngày 15-7-2009, UBND tỉnh Hưng Yên bất ngờ ban hành Quyết định số 1309/QĐ-UBND thu hồi toàn bộ diện tích đất đã giao cho Công ty 120 với lý do Công ty đã vi phạm Luật Đất đai, thực hiện dự án không hiệu quả. Đặc biệt, UBND tỉnh Hưng Yên đã “ưu ái” Công ty ôtô TMT (cũng thuộc Vinamotor) khi “lẳng lặng” giao toàn bộ khu đất của Công ty 120 cho TMT.

Công ty 120 đã đầu tư 72 tỷ đồng xây dựng hạ tầng nhưng UBND tỉnh Hưng Yên chỉ định giá có hơn 48 tỷ đồng

Suốt trong năm 2009-2010, phía Công ty 120 và chính Vinamotor đã liên tục có hàng chục công văn gửi tỉnh uỷ, UBND, HĐND tỉnh Hưng Yên kiến nghị về việc thu hồi đất là không hợp lý, đề nghị gia hạn thực hiện dự án nhưng hầu như chỉ nhận được sự im lặng khó hiểu từ phía tỉnh Hưng Yên. Chỉ duy nhất một lần UBND tỉnh này có Công văn số 664/UBND-KTTH ngày 24-7-2010 gửi Vinamotor trả lời việc gia hạn thực hiện dự án, không chấp nhận gia hạn nhưng cũng không hề nói rõ lý do.

Theo ông Vũ Việt Hùng, Chủ tịch HĐQT Công ty 120, UBND tỉnh Hưng Yên đã “lập lờ”, “bẻ cong” sự thật khi ban hành quyết định thu hồi đất của Công ty. UBND tỉnh Hưng Yên căn cứ khoản 3 và khoản 12, Điều 38 Luật Đất đai có quy định việc thu hồi đất khi tiến độ sử dụng đất chậm hơn 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư. Lý do UBND tỉnh Hưng Yên cho rằng Công ty 120 “sử dụng đất không đúng mục đích” là không có căn cứ. Công ty 120 sử dụng diện tích đất được giao để thực hiện Dự án “Di chuyển Công ty và xây dựng Xí nghiệp sản xuất cabin-thùng xe và phụ tùng ô tô” và Công ty đã đầu tư rất nhiều tiền để làm hạ tầng và xây dựng nhà xưởng sản xuất để thực hiện đúng mục đích sử dụng đất đã thuê…

Còn về việc UBND tỉnh Hưng Yên cho rằng Công ty 120 “sử dụng đất không hiệu quả” là thiếu thuyết phục và không có căn cứ. Bởi lẽ, Dự án có tính khả thi, Công ty đã đầu tư một phần hạ tầng, việc triển khai ban đầu gặp một số khó khăn khách quan và trong bối cảnh kinh tế suy thoái chung.

UBND tỉnh Hưng Yên còn sử dụng sai văn bản phê duyệt Dự án để đi đến kết luận Công ty 120 có vi phạm “tiến độ sử dụng đất chậm hơn 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư” theo khoản 12, Điều 38 Luật Đất đai năm 2003 để tạo cớ thu hồi đất. Theo Quyết định số 217/QĐ-KHĐT thì thời gian thực hiện Dự án trên là từ quý 3 năm 2004 đến quý 4 năm 2007 (tức tháng 12-2007). Tuy nhiên, UBND tỉnh Hưng Yên lại không căn cứ vào quyết định trên mà lại sử dụng một quyết định phê duyệt dự án “con” trong tổng Dự án để làm căn cứ thu hồi.

Cụ thể: Do quy mô Dự án lớn nên Công ty 120 đã lập một dự án nhỏ hơn trong tổng Dự án đó là dự án “Xây dựng Nhà máy sản xuất kết cấu thép - Phụ tùng ô tô” và được phê duyệt theo Quyết định số 112A/QĐ-ĐTPT ngày 12-5-2005. Theo quyết định này thì thời gian thực hiện dự án là từ quý I/2006 đến quý II/2007. UBND tỉnh Hưng Yên coi Quyết định số 112A/QĐ-ĐTPT mới là quyết định phê duyệt thực hiện dự án đầu tư là cố tình “bẻ cong” thực tế để thu hồi đất của Công ty 120?

Nếu theo Quyết định số 217/QĐ-KHĐT thì đến 31-12-2009 UBND tỉnh Hưng Yên mới có quyền xem xét, thu hồi. Công ty có văn bản giải trình và gửi đến UBND tỉnh Hưng Yên từ trước nhưng không hiểu vì lý do gì sau đó UBND tỉnh Hưng Yên vẫn ban hành Quyết định số 1309/QĐ-UBND ngày 15-7-2009?

Cũng theo Công ty 120 thì Công ty có đầy đủ căn cứ để được xem xét, gia hạn sử dụng đất theo quy định tại khoản 2, Điều 37, Nghị định 84/2007/NĐ-CP ngày 25-5-2007 của Chính phủ trong trường hợp nhà đầu tư gặp khó khăn do thiên tai, tai nạn, chiến tranh, khủng hoảng kinh tế tài chính và các nguyên nhân bất khả kháng khác nhưng không được UBND tỉnh Hưng Yên xem xét.

Định giá thấp hơn thực tế hàng chục tỷ đồng?

Dấu hiệu bất thường khiến dư luận hoài nghi và cán bộ, công nhân viên Công ty 120 bất bình là Công ty đã triển khai xây dựng đường nước, trạm điện, móng nhà xưởng với diện tích 3.500 m2, triển khai sản xuất 200 tấn kết cấu khung nhà xưởng và tiến hành xây dựng hạ tầng hết khoảng 72 tỷ đồng nhưng theo Quyết định số 534/QĐ - UBND tỉnh Hưng Yên ngày 10-3-2010, phương án bồi thường mà UBND tỉnh Hưng Yên xác định lại với mức giá rất “bèo”, chỉ hơn 48 tỷ.

Việc định giá này bị cho là không đầy đủ, thiếu khách quan, bị nghi ngờ có sự “thiên vị” đối với phía Công ty TMT. Dấu hiệu khuất tất khá rõ vì trong quá trình lập Hội đồng định giá xác định chi phí này, Công ty 120 và Vinamotor không được tham gia. Việc xác định giá trị thấp như vậy đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến vốn của Nhà nước đầu tư vào Công ty 120…

Những việc làm trên của UBND tỉnh Hưng Yên còn ảnh hưởng tới đời sống của hơn 400 lao động của Công ty, gây thất thoát vốn Nhà nước đã đầu tư vào Công ty 120, đẩy doanh nghiệp này đến bên bờ vực phá sản. Hiện nay, khu đất ở Hưng Yên cũng là khu đất duy nhất còn lại để xây dựng nhà máy của Công ty 120. Đề nghị UBND tỉnh Hưng Yên xem lại việc thu hồi đất nói trên.

Chí Quang