Hội nghị triển khai công tác Tư pháp toàn quốc 2023

Hội nghị do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, các đồng chí Thứ trưởng: Nguyễn Khánh Ngọc, Đặng Hoàng Oanh, Nguyễn Thanh Tịnh chủ trì. Tới dự còn có đại diện lãnh đạo các Bộ ban ngành Trung ương, MTTQ Việt Nam và đại diện các địa phương.

Kịp thời phát hiện, xử lý văn bản trái pháp luật

Theo Báo cáo của Bộ Tư pháp, năm 2022, ngành Tư pháp đã nâng cao tinh thần trách nhiệm, đoàn kết, sáng tạo, nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ công tác, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Các cơ quan tư pháp, pháp chế và hệ thống thi hành án dân sự đã kịp thời ban hành, tập trung triển khai các chương trình, kế hoạch công tác; tăng cường phối hợp với các cấp, các ngành. Thực hiện phương châm “Hướng về cơ sở”, Bộ và các cơ quan tư pháp ở địa phương đã tổ chức nhiều chuyến công tác trực tiếp, nhiều cuộc làm việc trực tuyến thúc đẩy công việc, nắm bắt khó khăn, vướng mắc, kịp thời giải quyết các phản ánh, đề xuất, kiến nghị của cơ sở, của người dân, doanh nghiệp.

Chỉ số CCHC của Bộ Tư pháp xếp thứ nhất trong số các bộ, ngành được đánh giá đã khẳng định những nỗ lực của Bộ trong chỉ đạo cải cách, cũng như trong tham mưu Chính phủ thực hiện cải cách thể chế, tạo thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp phục hồi hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật đạt nhiều kết quả nổi bật. Toàn ngành Tư pháp đã tập trung tham mưu thể chế hoá những định hướng chính sách trong văn kiện Đại hội XIII của Đảng, các kết luận, chỉ thị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, nghị quyết của tỉnh ủy, thành ủy; tích cực tham gia xây dựng các văn bản của Đảng về phòng chống lợi ích nhóm, tham nhũng, tiêu cực.

Chất lượng thẩm định văn bản tiếp tục được nâng cao; tiến độ được đẩy nhanh hơn. Bộ Tư pháp đã thẩm định 283 dự thảo; tổ chức Pháp chế các Bộ, cơ quan ngang Bộ thẩm định 521 dự thảo; các Sở Tư pháp thẩm định gần 5.000 dự thảo và trên 2.800 dự thảo do các Phòng Tư pháp thẩm định.

Bộ Tư pháp và các bộ, ngành, địa phương tiếp tục đổi mới, tăng cường kiểm tra để kịp thời phát hiện, xử lý văn bản trái pháp luật. Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ về rà soát văn bản quy phạm pháp luật và các Bộ, ngành, địa phương đã tập trung thực hiện rà soát chuyên sâu, phát hiện và kiến nghị xử lý những quy định còn sơ hở, bất cập, chồng chéo, không phù hợp với thực tiễn.

Công tác tổ chức thi hành pháp luật được triển khai ngày càng bài bản. Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật tiếp tục đổi mới, bám sát yêu cầu đời sống thực tiễn. Bộ Tư pháp đã cùng các Bộ, ngành tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành ba đề án quan trọng, có tính đột phá về công tác PBGDPL. Hội đồng Phối hợp Phổ biến Giáo dục Pháp luật Trung ương và các địa phương đã tổ chức được nhiều hoạt động, có hiệu quả tích cực.

Hệ thống Thi hành án dân sự đã hoàn thành vượt chỉ tiêu, nhiệm vụ được Quốc hội, Chính phủ giao. Thể chế về THADS tiếp tục được hoàn thiện,kịp thời giải quyết một số tồn tại, vướng mắc về uỷ thác, góp phần rút ngắn thời gian và nâng cao hiệu quả xử lý tài sản thi hành án, nhất là việc thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát. Kết quả thi hành xong về tiền đạt trên 75.000 tỷ đồng, tăng trên 64% so với năm 2021, trong đó, kết quả thu hồi tài sản trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế đạt khoảng 16.000 tỷ đồng, tăng gần 12.000 tỷ đồng so với năm 2021; số tiền thi hành án đối với các khoản nợ của các tổ chức tín dụng cũng tăng gần 24% so với năm 2021.

Quản lý nhà nước trong các lĩnh vực hộ tịch, quốc tịch, chứng thực được tăng cường, giải quyết kịp thời các yêu cầu của người dân. Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử đến nay đã có hơn 58,3 triệu dữ liệu hộ tịch các loại; duy trì kết nối, chia sẻ thông suốt với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và đã có hơn 8,1 triệu trường hợp trẻ em được đăng ký khai sinh, cấp số định danh cá nhân thông qua việc kết nối, chia sẻ giữa 02 Cơ sở dữ liệu.

Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp được chú trọng xây dựng; việc cấp phiếu LLTP được toàn Ngành thực hiện cơ bản kịp thời, đáp ứng yêu cầu của người dân. Công tác bồi thường nhà nước được triển khai ngày càng bài bản; việc hướng dẫn nghiệp vụ, theo dõi, đôn đốc giải quyết bồi thường nhà nước được thực hiện thường xuyên.

Thể chế trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp tiếp tục được hoàn thiện, nhất là lĩnh vực công chứng, đấu giá tài sản. Bộ đã chỉ đạo Hiệp hội công chứng viên Việt Nam tổ chức thành công Đại hội công chứng viên toàn quốc lần thứ II. Quản lý nhà nước về luật sư được tăng cường.

Hoạt động trợ giúp pháp lý đạt nhiều kết quả nổi bật khi lần đầu tiên nhiệm vụ này được triển khai đồng bộ trong tất cả Chương trình mục tiêu quốc gia và lần đầu có chức danh trợ giúp viên pháp lý hạng I. Đồng hành cùng các doanh nghiệp trong phục hồi và phát triển sau đại dịch COVID-19, công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp được quan tâm…

Tập trung một số nội dung

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Phó Thủ tướng  Thường trực Phạm Bình Minh ghị nhận và biểu dương những kết quả mà ngành Tư pháp đạt được trong năm qua. Đồng thời, chỉ ra một số những mặt còn tồn tại, hạn chế.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cũng quán triệt ngành Tư pháp thực hiện một số nội dung thời gian tới.

Thứ nhất, Bộ Tư pháp cần tiếp tục phát huy, nâng cao chất lượng công tác góp ý, thẩm định văn bản quy phạm pháp luật, đảm bảo bám sát các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, các chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trong đó chú trọng tính khả thi, đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật; tập trung đánh giá tác động của các quy định liên quan trực tiếp tới đời sống kinh tế - xã hội, quyền con người, quyền công dân, quyền tự do kinh doanh, chú trọng đơn giản hóa thủ tục hành chính, chi phí thuân thủ pháp luật nhằm thiết lập môi trường đầu tư, kinh doanh minh bạch, thông thoáng, thuận lợi hơn.

Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh đến dự và chỉ đạo hội nghị.

Thứ hai, Bộ cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện thể chế, pháp luật về tổ chức thi hành và theo dõi thi hành pháp luật; xác định rõ cơ chế phân công, phối hợp, kiểm soát, giám sát giữa các cơ quan trong thi hành pháp luật. Các bộ, ngành, địa phương cần tăng cường hơn nữa năng lực phản ứng chính sách trong quá trình tổ chức thi hành pháp luật, nhất là trong việc tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp.

Tiếp tục nâng cao chất lượng công tác kiểm tra văn bản QPPL; kịp thời rà soát những điểm chưa thống nhất, mâu thuẫn, không còn phù hợp với thực tiễn để đề xuất sửa đổi, bổ sung. Các bộ, ngành cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp trong tham mưu thực hiện hiệu quả nhiệm vụ của Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ về rà soát văn bản QPPL, chú trọng các lĩnh vực liên quan trực tiếp tới quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp, xử lý những vấn đề đặt ra trong phòng, chống, khắc phục hậu quả của đại dịch Covid-19, bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ môi trường, thúc đẩy phục hồi, phát triển kinh tế.

Thứ ba, tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước trong các lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp; tập trung hoàn thiện thể chế, pháp luật trong lĩnh vực này; tiếp tục rà soát, đơn giản hóa quy trình, thủ tục đảm bảo phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu của xã hội, người dân. Chú trọng kiểm tra, thanh tra chuyên ngành, kịp thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm...

Thứ tư, triển khai đồng bộ các giải pháp để hoàn thành chỉ tiêu, nhiệm vụ THADS, THA hành chính được Quốc hội giao. Tiếp tục thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 04-CT/TW của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế, nhất là các vụ việc Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo. Chú trọng giải quyết dứt điểm các vụ việc trọng điểm, phức tạp kéo dài.

Thứ năm, nghiên cứu, tham mưu hoàn thiện cơ chế để chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, thực chất, bảo đảm lợi ích quốc gia - dân tộc, giữ vững độc lập, chủ quyền…Thực hiện hiệu quả các hoạt động hợp tác quốc tế về cải cách tư pháp và pháp luật theo đúng nguyên tắc, định hướng đã xác định trong các Chỉ thị, Kết luận của Ban Bí thư Trung ương Đảng.

Thứ sáu, chú trọng kiện toàn tổ chức, bộ máy của Bộ, ngành Tư pháp, các tổ chức pháp chế, các cơ quan tư pháp, THADS theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Triển khai thực hiện hiệu quả Nghị định số 98/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tư pháp. Sớm xây dựng, trình Chính phủ Nghị định sửa đổi Nghị định số 55/2011/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của tổ chức pháp chế;...

Phó Thủ tướng cũng đề nghị Quốc hội, UBTVQH, các cơ quan của Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao quan tâm, phối hợp chặt chẽ với Chính phủ, các bộ, ngành trong việc triển khai có hiệu quả các đề xuất, kiến nghị tại Hội nghị.