Hãy khoan đổ lỗi

Phân tích nguyên nhân thiếu điện, ngành điện cho rằng, do nắng nóng dẫn đến tiêu thụ điện tăng vọt, nên phải cắt điện luân phiên để giảm tải. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, trong những năm qua hầu như không có dự án nào lớn được đầu tư, nếu có thì cũng chậm triển khai, không đảm bảo tiến độ.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho biết, điện là một vấn đề cực kỳ quan trọng cho hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như sinh hoạt của người dân. Đại biểu cho rằng, cần xem xét cách thức Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) điều hành lưới điện cho người dân, doanh nghiệp trong thời gian sắp tới để có đánh giá cụ thể về hoạt động của tập đoàn này.

Theo đại biểu Phạm Văn Hòa, cần cụ thể hóa trách nhiệm và tiến hành thanh tra, kiểm tra kỹ lưỡng để rút ra được nguyên nhân chủ yếu dẫn tới tình trạng thiếu điện cũng như tình hình kinh doanh của EVN hiện nay.

Theo đại biểu Lê Thanh Vân (Cà Mau), thời gian gần đây, tình trạng thiếu điện và cắt điện sinh hoạt của người dân xuất hiện nhiều nơi trong cả nước, các nhà máy sản xuất điện ở miền Bắc phải giảm sản xuất điện, do EVN cắt điện 50%. Đặc biệt, việc cắt điện sinh hoạt của người dân trong những thời điểm thời tiết khắc nghiệt, nắng nóng với nhiệt độ tăng cao đang diễn ra chưa phản ánh đúng tinh thần phục vụ nhân dân.

Chỉ ra những bất cập, mâu thuẫn trong thông tin về tình hình kinh doanh của EVN, đại biểu Lê Thanh Vân đề nghị Chính phủ thành lập ngay đoàn thanh tra để xem xét đối với toàn bộ hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh của EVN trong giai đoạn 10 năm gần đây, đặc biệt là việc thường xuyên báo lỗ, trong khi các công ty thành viên báo lãi…

Ngoài ra, đại biểu đề nghị Thủ tướng Chính phủ sớm quyết định cổ phần hóa các nhà máy điện hiện nay do EVN đang hạch toán phụ thuộc, để lấy tiền đầu tư cho hệ thống đường dây truyền tải, nhằm giảm áp lực về truyền tải. Đại biểu cũng đề nghị Chính phủ sớm thực hiện lộ trình xã hội hóa đối với ngành điện, để tránh nguy cơ lộng hành giá cả và thao túng thị trường điện.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí, Ủy viên Ủy ban Xã hội của Quốc hội, cho biết, vấn đề về thiếu điện, cắt điện ảnh hưởng rất lớn đến kinh tế - xã hội. Do vậy, Bộ Công Thương, EVN và các cơ quan hữu quan cần nhanh chóng giải quyết vấn đề thiếu điện, tránh gây bức xúc trong nhân dân.

Chia sẻ về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương, cho biết, nhiều năm qua, chúng ta đã phải đối mặt với tình trạng thiếu điện và chủ yếu diễn ra tại khu vực miền Bắc. Nguyên nhân thiếu điện EVN đã giải thích rất rõ, đó là nhu cầu sử dụng các thiết bị điện tăng cao trong mùa hè và càng ngày nhu cầu càng tăng.

Bên cạnh thuỷ điện, thời gian qua, nguồn cung cho nhiệt điện cũng bị phụ thuộc. Theo báo cáo của EVN, nguồn cung than trong nước cung cấp cho nhiệt điện mới chỉ đáp ứng được khoảng hơn 40%, còn lại phải nhập khẩu, như than, xăng dầu…, song nguồn cung này cũng bị gián đoạn do ảnh hưởng từ khủng khoảng năng lượng toàn cầu.

Cũng theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, nếu muốn khắc phục được tình trạng thiếu điện thì phải có giải pháp đồng bộ. Trong đó, giải pháp được nhiều người nhắc đến bên cạnh thuỷ điện, nhiệt điện là cần hướng đến năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời.

Có cùng góc nhìn, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) cho rằng, về việc thiếu điện, sự cố cắt điện những ngày qua hãy khoan đổ lỗi cho “ai”, bởi câu chuyện xét lỗi phải đánh giá rất cẩn trọng từng lĩnh vực và trên nhiều khía cạnh.

Về mặt khách quan, tại nhiều hồ thủy điện đã ở mực nước chết, rất khó để cung cấp đủ sản lượng, chúng ta phải mua điện của các nước bên cạnh. Việc truyền tải từ miền Trung ra miền Bắc trên đường dây siêu cao áp 500 kV cũng phải đáp ứng điều kiện kỹ thuật nhất định.

Về vấn đề chủ quan, cần phải rà soát lại hệ thống chính sách về phát triển năng lượng. Theo đại biểu, đầu tiên, phải đảm bảo hài hoà nguồn năng lượng khác nhau, như năng lượng hoá thạch, năng lượng từ nước, năng lượng tái tạo… Đặc biệt, vừa qua Thủ tướng Chính phủ đã ký Quy hoạch điện VIII. Đại biểu cho rằng, chúng ta phải rà soát, triển khai làm sao cho đồng bộ quy hoạch này.