Hà Nội - phát triển văn hóa bền vững, công dân toàn cầu

Năm 2023 tròn 80 năm Đề cương văn hóa Việt Nam 1943 (gọi tắt là Đề cương) của Đảng ra đời. Nếu coi Đề cương này là tuyên ngôn đầu tiên của Đảng về văn hóa nói chung và cuộc cách mạng văn hóa theo tinh thần mác-xít nói riêng thì các hội nghị văn hóa toàn quốc, các Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII), Nghị quyết số 33-NQ/TW của Đảng khóa XI là những bổ sung, điều chỉnh các mục tiêu cụ thể của đường hướng được vạch ra từ “đêm trước” của cuộc cách mạng giành chính quyền về tay nhân dân, là điểm mở đầu cho việc xây dựng một nền văn hóa mới.

Nhìn vào thực tế có thể thấy rất rõ 3 phương châm “Dân tộc, khoa học, đại chúng” được vạch ra từ Đề cương cho đến nay vẫn còn giữ được tính khoa học và thời sự. Với một tư tưởng, một luận thuyết, 80 năm là khoảng thời gian ngắn để đánh giá sức sống của nó, nhưng có thể thấy những thành tựu của cuộc cách mạng xã hội có phần đóng góp to lớn của cách mạng văn hóa. 

Đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức để đi đầu cả nước trong phát triển văn hóa, con người Việt Nam

Trao đổi về vấn đề này, ông Đỗ Đình Hồng, Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao (VHTT) Hà Nội đã có những nhận định vô cùng sâu sắc. Đảng bộ thành phố Hà Nội đã liên tục có sự đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức, là thành phố đi đầu cả nước trong việc cụ thể hóa quan điểm chỉ đạo của Trung ương về phát triển văn hóa, xây dựng con người.

Theo ông Đỗ Đình Hồng, Hà Nội là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế của cả nước. Trong 80 năm thực hiện Đề cương Văn hóa, Đảng bộ thành phố Hà Nội đã liên tục đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức, đi đầu cả nước trong việc cụ thể hóa quan điểm chỉ đạo của Trung ương về phát triển văn hóa, xây dựng con người.

Để cụ thể hóa các quan điểm mới về phát triển văn hóa, con người Việt Nam được đặt ra tại Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết 15 của Bộ Chính trị và phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô đến năm 2025 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045, bám sát tình hình thực tiễn, thành phố Hà Nội tập trung triển khai toàn diện, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp vừa đảm bảo tính trước mắt, vừa có tính căn cơ, lâu dài trên tinh thần đổi mới sáng tạo, có tính đột phá.

Theo đó, điều kiện tiên quyết là phải nâng cao nhận thức về văn hóa và nhiệm vụ phát triển văn hóa, con người Việt Nam, trước hết là của cán bộ, đảng viên, các tổ chức Đảng, tổ chức Nhà nước của Thành phố, bởi lẽ nhân tố lãnh đạo, quản lý là nhân tố quyết định thắng lợi.

Bên cạnh đó, việc xây dựng và phát triển văn hóa, con người là sự nghiệp lâu dài, đòi hỏi phải kiên trì, bền bỉ, nhất quán phương châm "xây" đi đôi với "chống", lấy "xây" làm chính, lấy con người vừa là chủ thể sáng tạo, vừa là mục tiêu và trung tâm trong chính sách phát triển bền vững Thủ đô. Trong quá trình phát triển phải biết phát huy sức mạnh nội sinh của Thủ đô, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại nhằm tiếp thu tinh hoa nhân loại, tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế trong sự nghiệp phát triển văn hóa, con người Hà Nội.

Đồng thời, cần rà soát, bổ sung điều chỉnh phù hợp Quy hoạch chiến lược phát triển văn hóa Hà Nội đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 trong điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô và điều chỉnh Quy hoạch xây dựng Vùng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Phải gắn với mục tiêu hiện thực hóa xây dựng "Thành phố sáng tạo" và phát triển Thủ đô với tầm nhìn đến năm 2045 theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ thành phố Hà Nội.

 Trong lịch sử, Thủ đô Hà Nội luôn là trung tâm văn hóa của đất nước. 

Ưu tiên và tăng cường nguồn lực đầu tư cho công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, lịch sử truyền thống, xây dựng và phát triển những giá trị văn hóa mới, đảm bảo phát triển tương xứng với tiềm năng, lợi thế của Thủ đô ngàn năm văn hiến, anh hùng, "Thành phố vì hòa bình", "Thành phố sáng tạo"; phát triển hài hòa giữa văn hóa và kinh tế.

Tập trung xây dựng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao cho phát triển văn hóa, chú trọng ngành công nghiệp văn hóa, thiết kế sáng tạo. Chú trọng đào tạo, nâng cao trình độ cán bộ lãnh đạo, quản lý, người làm công tác văn hóa từ Thành phố tới cơ sở.

Có cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thu hút, khai thác, sử dụng hiệu quả tối đa nguồn lực xã hội đầu tư cho phát triển sự nghiệp văn hóa Thủ đô. Kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ chính sách cho doanh nghiệp để khai thông mọi nguồn lực phục vụ phát triển văn hóa.