Hôm nay, cơ quan giám sát khí hậu EU cho biết tháng 9 nóng nhất được ghi nhận với mức chênh lệch "bất thường" khi thế giới đang có nguy cơ vượt quá giới hạn nóng lên của khí hậu.
Chuẩn bị cho năm nóng nhất
Phần lớn thế giới đã phải chịu đựng thời tiết nóng bất thường vào tháng 9, một năm được dự đoán là nóng nhất trong lịch sử loài người và sau đợt nhiệt độ toàn cầu cao nhất từ trước đến nay trong mùa hè này ở Bắc bán cầu.
Trong một báo cáo, Dịch vụ Biến đổi Khí hậu Copernicus (C3S) cho biết nhiệt độ không khí bề mặt trung bình trong tháng 9 là 16,38 độ C (61,5 độ F), cao hơn 0,93C so với mức trung bình trong tháng từ năm 1991 đến năm 2020 và cao hơn 0,5C so với kỷ lục vào năm 2020.
Các kỷ lục về nhiệt độ thường bị phá vỡ bởi biên độ nhỏ hơn nhiều, chỉ gần 0,1 độ.
Báo cáo cho biết đây là "tháng ấm áp bất thường nhất" trong dữ liệu được ghi chép từ năm 1940 và nóng hơn khoảng 1,75C so với mức trung bình tháng 9 trong thời kỳ tiền công nghiệp 1850-1900.
Giám đốc C3S Carlo Buontempo cho biết: “Chúng tôi đã trải qua tháng 9 đáng kinh ngạc nhất từ trước đến nay xét từ góc độ khí hậu. Điều đó thật khó tin”.
"Biến đổi khí hậu không phải là điều sẽ xảy ra trong 10 năm nữa. Biến đổi khí hậu thực sự đang diễn ra".
Phó Giám đốc C3S Samantha Burgess cho biết thêm, nhiệt độ chưa từng có trong tháng 9 “đã phá vỡ kỷ lục với mức độ đáng kinh ngạc”.
C3S đưa tin, nhiệt độ trung bình toàn cầu từ tháng 1 đến tháng 9 cao hơn 1,4 độ C so với giai đoạn 1850-1900, gần như vi phạm mục tiêu nóng lên 1,5 độ C của Thỏa thuận Paris 2015.
Ngưỡng đó là mục tiêu tham vọng của hiệp định và được coi là cần thiết để tránh những hậu quả thảm khốc nhất của biến đổi khí hậu.
Nhiệt độ trung bình toàn cầu từ tháng 1 đến tháng 9 cao hơn 0,05C so với cùng kỳ 9 tháng này năm 2016, năm nóng nhất được ghi nhận cho đến nay.
Hiện tượng El Nino - làm ấm vùng nước ở phía Nam Thái Bình Dương và gây ra hiện tiện thời tiết nóng hơn - có thể khiến năm 2023 trở thành năm nóng kỷ lục trong 3 tháng tới.
Các nhà khoa học dự đoán những tác động tồi tệ nhất của El Nino hiện tại sẽ được cảm nhận vào cuối năm 2023 và sang năm sau.
Giám đốc C3S Carlo Buontempo cho biết, mặc dù El Nino đóng một vai trò trong hiện tượng nóng lên, nhưng “không còn nghi ngờ gì nữa rằng biến đổi khí hậu đã khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn nhiều”.
Yêu cầu hành động “chưa bao giờ cấp bách như bây giờ”'
Châu Âu trải qua tháng 9 nóng nhất trong lịch sử với nhiệt độ cao hơn 2,51C so với mức trung bình giai đoạn 1991-2020, với nhiều quốc gia trong khu vực đã phá kỷ lục nhiệt độ quốc gia trong tháng.
Nhiệt độ mặt nước biển trung bình trong tháng - không bao gồm ở các cực - cũng đạt mức cao nhất mọi thời đại trong tháng 9, ở mức 20,92C.
Các nhà khoa học cho biết nhiệt độ mặt nước biển ấm hơn do biến đổi khí hậu đang khiến các hiện tượng thời tiết cực đoan trở nên dữ dội hơn, với cơn bão Daniel gây ra lũ lụt tàn khốc ở Libya và Hy Lạp vào tháng 9.
C3S cho biết thêm, băng biển ở Nam Cực vẫn ở mức thấp kỷ lục trong thời gian này trong năm, trong khi băng biển ở Bắc Cực hàng tháng thấp hơn mức trung bình 18%.
Theo các nhà khoa học, đại dương đã hấp thụ 90% lượng nhiệt dư thừa do hoạt động của con người tạo ra kể từ buổi bình minh của thời đại công nghiệp. Việc các đại dương ấm hơn cũng có nghĩa là nó có ít khả năng hấp thụ carbon dioxide hơn, làm trầm trọng thêm vòng luẩn quẩn của hiện tượng nóng lên toàn cầu cũng như phá vỡ các hệ sinh thái mỏng manh.
Các nhà lãnh đạo thế giới sẽ tập trung tại Dubai từ ngày 30/11 tới để tham dự các cuộc đàm phán về khí hậu của Liên hợp quốc được gọi là COP28 khi hậu quả của sự nóng lên toàn cầu ngày càng gia tăng. Tìm kiếm sự đồng thuận về việc cắt giảm lượng khí thải nhà kính gây ra biến đổi khí hậu, tài trợ cho việc thích ứng và giảm nhẹ cũng như thúc đẩy năng lượng tái tạo sẽ là những chủ đề đàm phán chính.
Liên hợp quốc hôm thứ Tư cho biết, có “quan điểm khác nhau” giữa các bên về cách đạt được các mục tiêu ở Paris, ngay cả khi họ đồng ý rằng hành động về khí hậu trong quá khứ là chưa đủ.
Trước đó, nhiều nhà hoạt động môi trường đã cảnh báo thế giới “đang sụp đổ” do hiện tượng nóng lên toàn cầu, đồng thời kêu gọi những người tham gia COP28 đồng ý với các chính sách ràng buộc về việc loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch.
Phó Giám đốc C3S Samantha Burgess cho biết: “Chỉ còn 2 tháng nữa là sẽ tới COP28 - cảm giác cấp bách về hành động vì khí hậu đầy tham vọng chưa bao giờ nghiêm trọng hơn thế”.