Giá đất “nóng” trở lại: Bộ Nông nghiệp và Môi trường cảnh báo rủi ro

Tại cuộc họp báo thường kỳ 6 tháng đầu năm vừa diễn ra, Bộ NN&MT cho biết nhiều địa phương vẫn chậm cập nhật bảng giá đất theo biến động thị trường, trong khi Luật Đất đai 2024 sắp có hiệu lực đang đặt ra áp lực điều chỉnh lớn trên diện rộng.

Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai Mai Văn Phấn nhận định: Việc bỏ khung giá đất theo Luật Đất đai năm 2024 là bước tiến mạnh mẽ, giúp giá đất tiệm cận thị trường, tăng tính minh bạch và tạo cơ sở ổn định cho thị trường bất động sản. Tuy nhiên, nhiều địa phương chưa theo kịp diễn biến thực tế, dẫn đến bảng giá đất chưa sát giá thị trường, gây khó khăn trong quản lý và thực thi chính sách.

Dự báo thời gian tới, các địa phương sẽ đồng loạt ban hành bảng giá mới, tiềm ẩn biến động lớn. Bộ NN&MT đã có báo cáo gửi Bộ Tài chính, đề xuất loạt giải pháp điều hành giá đất từ nay đến hết năm 2025, trong đó yêu cầu cập nhật dữ liệu đến từng thửa đất, điều chỉnh bảng giá kịp thời, tổ chức lấy ý kiến rộng rãi khi xây dựng bảng giá mới theo quy định tại Nghị định 71/2024/NĐ-CP.

Đồng thời, kiến nghị mở rộng phạm vi áp dụng bảng giá đất, thu hẹp các trường hợp phải xác định giá cụ thể, làm rõ trách nhiệm cơ quan tính nghĩa vụ tài chính và rà soát đồng bộ các luật liên quan.

Đại diện Bộ cũng cảnh báo: Nếu bảng giá tăng cao, nhưng thu nhập người dân – đặc biệt ở nông thôn – không tăng tương ứng, thì hệ quả là nhiều hộ gia đình sẽ rơi vào cảnh "được cho chuyển đổi mà không thể thực hiện". Thực tế cho thấy, bài toán bảng giá đất không thể chỉ là tính toán kỹ thuật hay tuân thủ luật pháp đơn thuần, mà cần đặt trong tổng thể điều kiện sống, khả năng chi trả và sự công bằng xã hội. Vì vậy, quá trình điều chỉnh cần bám sát điều kiện sống, khả năng chi trả và sự công bằng xã hội.

Liên quan nội dung này, Phó Cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) Nguyễn Thị Thoa thông tin: Bộ đang lấy ý kiến dự thảo sửa đổi Nghị định 103/2024. Theo đó, hộ gia đình chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có nhà ở sang đất ở sẽ chỉ phải nộp 50% chênh lệch giữa giá đất ở và giá đất nông nghiệp. Bộ Tài chính cũng sẽ phối hợp Bộ NN&MT rà soát, đánh giá và kiến nghị điều chỉnh chính sách cho phù hợp thực tiễn.

Cuộc họp báo cho thấy quyết tâm từ các bộ trong việc xử lý căn cơ những “nút thắt” về giá đất, nhằm xây dựng thị trường minh bạch, lành mạnh và phát triển bền vững.