ĐBQH Đỗ Đức Hồng Hà: "Khi có dấu hiệu tội phạm, buộc phải chuyển cơ quan điều tra xác minh"

Từ những bản hợp đồng bị vi phạm

Theo Giấy phép xây dựng số 29/GPXD-SXD của Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hoà ngày 09/2/2018, Công ty Cổ phần Tập đoàn Vật tư nông nghiệp K-Homes (Cty K-Homes) có trụ sở tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà được cấp phép xây dựng Trung tâm Thương mại – Nhà ở Quang Minh (công trình cấp I) tại phường Vĩnh Hải, Tp.Nhà Trang.

Ngay lập tức, ngày 27/2/2018, Cty K-Homes ký Hợp đồng thi công xây dựng số 01/2018/HĐNT/K-HOMES-LGF với Công ty Cổ phần Nền móng Long Giang (Cty Long Giang) kèm theo các chỉ dẫn kỹ thuật, các bản vẽ thiết kế đã được Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hoà thẩm định tại văn bản số 5087/SXD-KTQH ngày 25/12/2017 về thông báo kết quả thẩm định thiết kế bản vẽ thi công.

Tiếp đến, trong cùng ngày 12/3/2018, Cty K-Homes ký hợp đồng Tư vấn Quản lý giám sát và hợp đồng Tư vấn Giám sát thi công xây dựng công trình trên với Công ty Cổ phần Tư vấn kiến trúc và xây dựng Tp.Hồ Chí Minh (ACCCO). Theo đó, Cty ACCCO có trách nhiệm đại diện cho chủ đầu tư điều hành công việc, đảm bảo chất lượng công trình đúng theo thiết kế đã được các cơ quan chức năng thẩm định, phê duyệt.

Những bản hợp đồng được ký kết giữa Cty K-Home với Cty ACCCO và Cty Long Giang

Những tưởng từ 3 bản hợp đồng được ký kết với hàng chục điều khoản quy định ràng buộc trách nhiệm các bên có liên quan, công trình sẽ được triển khai một cách cẩn trọng, đảm bảo đúng tiến độ và chất lượng. Tuy nhiên, nghịch lý đã diễn ra ngay từ những ngày đầu triển khai, các đối tác của Cty K-Homes đã có dấu hiệu vi phạm hợp đồng ký kết.

Cụ thể, ngay sau khi ký kết hợp đồng xây dựng số 01/2018/HĐNT/K-HOMES-LGF ngày 27/2/2018, lập tức ngày 01/3/2018, Phó Tổng Giám đốc Cty Long Giang - ông Phùng Quang Trung, đã ký quyết định số 08/QĐ-P.TGĐ/2018 bổ nhiệm ông Đinh Văn Hùng – cử nhân cao đẳng Trường Cao đẳng Xây dựng số 2, giữ chức vụ Chỉ huy trưởng giai đoạn “Thi công cọc khoan nhồi, tường vây, kết cấu phần hầm, phần thân” của dự án Toà nhà hỗn hợp Trung tâm thương mại – Nhà ở Quang Minh. Việc bổ nhiệm Chỉ huy trưởng công trình khi chưa tốt nghiệp đại học, chưa đủ điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng của Cty Long Giang hoàn toàn trái với quy định tại Điều 45 Nghị định số 59/NĐ-CP về trình độ, năng lực quản lý dự án đầu tư đối với công trình cấp I.

Không chỉ có vậy, bản thân Cty Long giang không hề có chứng chỉ thi công phần thân công trình nhưng vẫn công khai thực hiện ký kết hợp đồng thi công công trình ngày 27/2/2018. Tại văn bản số 2012/QLDA/K-HOMES ngày 20/12/2018, Tổng Giám đốc Cty Long Giang thừa nhận chưa có chứng chỉ thi công phần thân công trình(?).

Hiện trạng thi công phần thân công trình - tầng 3 (ảnh được trích nguồn từ Vi bằng của Văn phòng Thừa phát lại Nha Trang)

Cùng đó, Cty ACCCO có vai trò tư vấn quản lý giám sát và tư vấn giám sát thi công cũng không thực hiện đúng trách nhiệm với tư cách đại diện cho chủ đầu tư, vi phạm nghiêm trọng hàng loạt các điều khoản hợp đồng đã ký kết với Cty K-Homes trong việc triển khai thi công dự án công trình. Theo văn bản bàn giao mặt bằng cho nhà thầu Long Giang ngày 01/3/2018, chỉ sau 8 tháng thi công, Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hoà buộc phải ra quyết định xử phạt về hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình sai phép tại quyết định số 475/QĐ-XPHC ngày 20/10/2018, buộc đình chỉ xây dựng công trình.

Quyết định số 475/QĐ-XPHC của Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hoà và văn bản số 1363/GĐ-GĐ3 của Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng

Ngày 14/11/2018, tại văn bản số 1363/GĐ-GĐ3, Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) đã chỉ ra hàng loạt những vấn đề bất cập tại công trình Trung tâm Thương mại – Nhà ở Quang Minh như: Chưa có chỉ dẫn kỹ thuật kết cấu phần thân; bổ sung kết cấu kháng chấn, điều chỉnh lớp bê tông bảo vệ >=40mm để đảm bảo khả năng chống cháy; kiểm tra nứt từ tầng 2 trở lên; không có bảo vệ chống khói tự động cho các giếng thang máy, không có khoang đệm ngăn cháy với áp suất không khí dương khi cháy theo quy chuẩn Việt Nam; sơ đồ nguyên lý hệ thống hút khói hành lang không đúng với mặt bằng các tầng; số lượng dây thoát sét và tiết diện dây tiếp địa không đảm bảo theo quy chuẩn Việt Nam; chưa nghiệm thu chất lượng bê tông sau khi có kết quả mẫu R28 đối với các cấu kiện kết cấu phần tầng hầm… Đặc biệt, về hiện trạng chất lượng thi công xây dựng, Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng khẳng định: có hiện tượng thấm cục bộ tại các điểm tiếp giáp giữa các tường vây; công tác quan trắc công trình lân cận thực hiện chưa đúng theo đề cương được duyệt, tần suất quan trắc khá tuỳ tiện.

Có hay không những dấu hiệu bất minh?

Từ tháng 10/2018, Cty Long Giang liên tiếp có văn bản yêu cầu Cty K-Homes thực hiện thanh toán theo hồ sơ nghiệm thu hạng mục công trình đã thi công được xác nhận bởi nhà thầu Long Giang, Cty ACCCO và đại diện chủ đầu tư – nguyên Tổng Giám đốc Cty K-Homes Võ Hải Hoàng, người trực tiếp chịu trách nhiệm pháp lý xây dựng Toà nhà Trung tâm thương mại – Nhà ở Quang Minh. Do nhận thấy nhiều dấu hiệu bất minh trong việc thi công – nghiệm thu hạng mục công trình dự án trên, Chủ tịch Hội đồng quản trị K-Homes đã yêu cầu các bên có liên quan làm rõ nhưng không thống nhất được quan điểm. Ngày 18/12/2018, Chủ tịch Hội đồng quản trị Cty K-Homes đã ra quyết định tạm đình chỉ công tác đối với Tổng Giám đốc Võ Hải Hoàng, đồng thời yêu cầu khắc phục mọi hậu quả tại dự án trên. Tuy nhiên, theo đại diện Cty K-Homes, hiện công ty không thể liên lạc được với ông Võ Hải Hoàng, đồng thời cũng không thực hiện yêu cầu của Hội đồng quản trị Cty K-Homes.

Theo Phó Tổng Giám đốc Cty K-Homes Dương Văn Thành, nhiều nội dung trong hợp đồng nghiệm thu không đảm bảo yêu cầu quy định, vừa thiếu vừa không đủ tính pháp lý. Cụ thể như: Kết quả lô thép nhập về do Las-xdP thí nghiệm không đảm bảo khách quan vì chứng nhận hợp chuẩn hết hạn; bê tông được lấy từ trạm 120m3 của đơn vị Mường Thanh không đủ điều kiện do giấy chứng nhận hợp chuẩn hết hạn; cọc thí nghiệm D800 không có biên bản, kết quả nghiệm thu; Nhật ký công trường không đúng với thực tế khoan cọc thí nghiệm D800, D1200; không có kết quả thí nghiệm và siêu âm các cọc D800 và D1200; nhiều chủng loại hồ sơ không có kết quả thí nghiệm; khoan cấy Ram set chưa có hồ sơ và phê duyệt đầu vào, chủng loại hồ sơ vật liệu không có kết quả thí nghiệm… Tuy nhiên, điều khó hiểu là tại sao Cty ACCCO vẫn ký xác nhận vào những bản nghiệm thu hạng mục công trình mà bỏ qua các điều khoản cam kết tại 2 hợp đồng về tư vấn quản lý thi công và tư vấn giám sát thi công công trình ngày 12/3/2018(?).

Phần chân tường lộ rõ phần thép, lớp đá chẻ và có dấu hiệu thấm nước (ảnh được trích nguồn từ Vi bằng của Văn phòng Thừa phát lại Nha Trang)

Do không thống nhất được với nhau về quan điểm, ngày 14/12/2018, Cty K-Homes thống báo chấm dứt hợp đồng và yêu cầu Cty Long Giang trả lại công trường thi công dự án. Cũng 2 ngày sau, Cty Long Giang  có văn bản thông báo chấm dứt hợp đồng với Cty K-Homes... Sự việc lại bị đẩy lên cao trào vào ngày 21/2/2018 khi cán bộ 2 công ty có sự tranh cãi tại công trường, Công an Tp. Nha Trang và công an phường Vĩnh Hải đã yêu cầu 2 bên về trụ sở giải quyết. Tại đây, sau khi lập biên bản, công an phường Vĩnh Hải đã giao toàn bộ chìa khoá công trường cho Cty Long Giang(!?).

Ngày 22/2/2018, Cty K-Homes có đơn tố cáo lên Công an tỉnh Khánh Hoà, đồng thời cũng liên tiếp gửi đơn cầu cứu các cơ quan chức năng tỉnh và Trung ương về sai phạm quy định Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng trong việc thực hiện thi công công trình dự án trên.

Trong báo cáo gửi Uỷ ban nhân dân tỉnh Khánh Hoà tại văn bản số 1665/SXD-TTr ngày 10/5/2019 về việc giải quyết đơn của Cty K-Homes, Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hoà cho biết: Chủ đầu tư lựa chọn nhà thầu thi công không đủ năng lực; đơn vị thi công giao cho người không đủ điều kiện năng lực tương ứng với loại cấp công trình để đảm nhận đối với chức danh Chỉ huy trưởng công trình; hoạt động xây dựng công không đủ điều kiện năng lực theo quy định; tiếp tục thi công công trình sai giấy phép được cấp … là vi phạm các Điều 7, 15, 23, 30 Nghị định của Chính phủ số 139/NĐ-CP ngày 27/11/2017. Đối với Nhà tư vấn giám sát (Cty ACCCO): Để nhà thầu thi công (Cty Long Giang) thi công sai thiết kế đã được Cục Quản lý xây dựng (Bộ Xây dựng) phê duyệt là vi phạm Điều 33 Nghị định 139/NĐ-CP ngày 27/11/2017 của Chính phủ. Đối với Nhà tư vấn thiết kế (Cty TNHH KYA Việt Nam): Không thực hiện giám sát tác giả thiết kế trong quá trình thi công, vi phạm Điều 29 Nghị định 139/NĐ-CP ngày 27/11/2017 của Chính phủ.

Cũng trong báo cáo Uỷ ban nhân dân tỉnh, Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hoà cho biết, ngày 15/2/2019 Toà án nhân dân thành phố Nha Trang đã ban hành Thông báo số 06/2019/TLST-KDTM về tranh chấp hợp đồng thi công xây dựng. Tuy nhiên, theo đại diện Cty K-Homes, sự việc có dấu hiệu gây tổn thất tài sản của công ty thì phải chuyển sang cơ quan điều tra làm rõ chứ không đơn thuần là tranh chấp dân sự.

Được biết, ngày 02/4/2019, Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an tỉnh Khánh Hoà đã có văn bản chấp thuận đề xuất của Cty K-Homes về việc để Viện Khoa học công nghệ - IBST đánh giá, kiểm định chất lượng công trình tại dự án Trung tâm thương mại và Nhà ở Quang Minh. Đây cũng là một trong những yếu tố quan trọng mang tính quyết định để giải quyết dứt điểm việc khiếu nại, tố cáo giữa các bên.

Thực hiện vai trò giám sát của đại biểu Quốc hội trước cử tri, phóng viên đã có cuộc trao đổi với đại biểu Quốc hội Đỗ Đức Hồng Hà – Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội.

Đại biểu Quốc hội Đỗ Đức Hồng Hà – Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội,

Phóng viên: Với vai trò là đại biểu Quốc hội, ông có quan điểm như thế nào khi nhận được đơn tố cáo của Công ty Cổ phần Tập đoàn Vật tư Nông nghiệp K-Home?

Đại biểu Quốc hội Đỗ Đức Hồng Hà: Nhận được đơn tố cáo nói chung và đơn tố cáo của Công ty Cổ phần Tập đoàn Vật tư Nông nghiệp K-Home nói riêng, là đại biểu Quốc hội, trước hết tôi chia sẻ với những bức xúc của người tố cáo.

Theo quy định tại Điều 28 Luật Tổ chức Quốc hội về “trách nhiệm tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân”: (1)- Đại biểu Quốc hội có trách nhiệm tiếp công dân theo quy định của pháp luật; (2)- Khi nhận được khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân, đại biểu Quốc hội có trách nhiệm nghiên cứu, kịp thời chuyển đến người có thẩm quyền giải quyết và thông báo cho người khiếu nại, tố cáo, kiến nghị biết; đôn đốc, theo dõi và giám sát việc giải quyết. Người có thẩm quyền giải quyết phải thông báo cho đại biểu Quốc hội về kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân trong thời hạn theo quy định của pháp luật; (3) - Trong trường hợp xét thấy việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị không đúng pháp luật, đại biểu Quốc hội có quyền gặp người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị hữu quan để tìm hiểu, yêu cầu xem xét lại; khi cần thiết, đại biểu Quốc hội yêu cầu người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp trên trực tiếp của cơ quan, tổ chức, đơn vị đó giải quyết.

Phóng viên: Ông có đánh giá như thế nào về việc tiếp nhận và xử lý đơn thư tố cáo của Công ty Cổ phần Vật tư nông nghiệp K-Homes gửi đến Công an tỉnh Khánh Hoà chiếu theo quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo?

Đại biểu Quốc hội Đỗ Đức Hồng Hà: Theo quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo, khi nhận được khiếu nại, tố cáo của công dân thì các cơ quan có thẩm quyền nói chung, và trong trường hợp này là Công an tỉnh Khánh Hòa phải có trách nhiệm xem xét đơn khiếu nại, tố cáo đó. Trong trường hợp đơn khiếu nại, tố cáo đó đúng thẩm quyền thì phải giải quyết và báo kết quả giải quyết cho người khiếu nại tố cáo trong thời hạn theo quy định của pháp luật là 20 - 30 ngày. Nếu như đơn khiếu nại, tố cáo không thuộc thẩm quyền giải quyết của mình thì phải báo cho người khiếu nại, tố cáo biết và hướng dẫn họ gửi đơn khiếu nại tố cáo cho cơ quan, cá nhân có thẩm quyền giải quyết. Hoặc có thể chuyển và báo cho người khiếu nại, tố cáo biết việc chuyển đơn tố cáo đến cơ quan, cá nhân có thẩm quyền.

Theo quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo, nếu người có trách nhiệm giải quyết khiếu nại, tố cáo không giải quyết thì họ đã vi phạm quy định pháp luật về Luật Khiếu nại, tố cáo. Chúng ta có thể yêu cầu cơ quan cấp trên xem xét, kỷ luật những người thiếu trách nhiệm trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân.

Phóng viên: Việc bổ nhiệm cán bộ Chỉ huy trưởng công trình không đủ năng lực, tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật là có dấu hiệu vi phạm hợp đồng của Nhà thầu ngay từ khi khởi công xây dựng dự án. Cùng với đó là việc vi phạm hợp đồng đã ký kết của Cty ACCCO với vai trò tư vấn quản lý, giám sát công trình. Dưới góc độ pháp lý, ông có đánh giá như thế nào về vấn đề này?

Đại biểu Quốc hội Đỗ Đức Hồng Hà: Dưới góc độ pháp lý, việc đưa những người không đủ năng lực vào thực hiện dự án thì đấy là trách nhiệm của người có thẩm quyền trong việc đưa người vào thực hiện công việc. Trong trường hợp này, tôi nghĩ phải có một văn bản trả lời về việc đưa người đó vào dự án liệu cơ quan đó có biết rõ năng lực của họ hay không? Trong trường hợp biết năng lực của họ không đủ khả năng để thực hiện dự án mà vẫn đưa vào là gây ra hậu quả thì có thể xem xét và xử lý trách nhiệm hành chính, hoặc xem xét xử lý trách nhiệm hình sự.

Trong Bộ luật Hình sự có tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, thì ở đây chúng ta nếu có đủ căn cứ để xác định việc đưa người đó mà họ biết là không có năng lực và gây ra hậu quả nghiêm trọng thì có thể tố cáo với cơ quan có thẩm quyền để tiến hành xác minh. Nếu có dấu hiệu của tội phạm “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” thì có thể khởi tố vụ án hình sự.

Phóng viên: Theo đơn thư tố cáo của Công ty Cổ phần Tập đoàn Vật tư Nông nghiệp K-Home thì trong việc thực hiện dự án trên có dấu hiệu hình sự, nhưng toà án vẫn thụ lý đơn kiện theo hướng tranh chấp dân sự. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

Đại biểu Quốc hội Đỗ Đức Hồng Hà: Việc Tòa án thụ lý khi có dấu hiệu tội phạm mà chỉ dừng lại ở việc giải quyết tranh chấp dân sự thì theo tôi tòa án cũng phải có giải trình về lý do vì sao khi có tin báo có dấu hiệu của tội phạm mà tòa án thụ lý chỉ giải quyết thủ tục dân sự. Theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, khi có dấu hiệu của tội phạm thì phải chuyển đến cơ quan điều tra có thẩm quyền để tiến hành xác minh, có căn cứ để khởi tố vụ án hình sự và sẽ giải quyết vụ án theo trình tự thủ tục tố tụng hình sự được quy định trong Bộ luật.

Phóng viên: Dưới góc nhìn của đại biểu, việc xử lý chậm chễ một số cơ quan chức năng tỉnh Khánh Hoà ảnh hưởng như thế nào đối với môi trường đầu tư phát triển kinh tế của tỉnh?

Đại biểu Quốc hội Đỗ Đức Hồng Hà: Rõ ràng việc xử lý không đúng người, không đúng sự việc, hành vi thì sẽ làm giảm sút và mất niềm tin của nhà đầu tư. Khi nhà đầu tư không còn tin nữa thì chính sách của Đảng, Nhà nước ta về đầu tư và khuyến khích đầu tư sẽ bị cản trở và không thể thực hiện trên thực tế một cách có hiệu quả. Có thể nói, các cơ quan chức năng tỉnh Khánh Hòa cần sớm vào cuộc giải quyết, tháo gỡ và tạo ra một môi trường đầu tư lành mạnh, bình đẳng thì mới thực hiện đúng chủ trương, chính sách của Đảng về phát triển và thu hút đầu tư.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn đại biểu!

Trao đổi với phóng viên bên lề kỳ họp thứ 7 Quốc hội khoá XIV, đại biểu Quốc hội Đỗ Đức Hồng Hà cho biết, toàn bộ đơn tố cáo và hồ sơ của Công ty Cổ phần Tập đoàn Vật tư nông nghiệp K-Home đã được gửi tới Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm xem xét, chỉ đạo xử lý theo thẩm quyền.