Đào tạo, bồi dưỡng công chức: Chuyển từ bổ sung kiến thức sang nâng cao năng lực quản trị

Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định mới về đào tạo, bồi dưỡng công chức, dự kiến thay thế Nghị định số 101/2017/NĐ-CP và Nghị định số 89/2021/NĐ-CP, nhằm cụ thể hóa Điều 28 và Điều 29 của Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi, bổ sung năm 2025). Đây là bước đi chiến lược, vừa để phù hợp với các điều chỉnh pháp lý mới, vừa để đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đội ngũ công chức trong bối cảnh tinh gọn tổ chức bộ máy và triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Dự thảo Nghị định gồm 07 chương, 45 điều, bao quát toàn diện các nội dung từ quy định chung, đào tạo, bồi dưỡng công chức, tiêu chuẩn giảng viên, chính sách kinh phí và chế độ cho người học, cho đến tổ chức quản lý và các điều khoản thi hành.

Đổi mới để thích ứng với yêu cầu mới của nền hành chính hiện đại

Theo Bộ Nội vụ, trong bối cảnh đẩy mạnh cải cách hành chính và thực hiện chính quyền điện tử, đội ngũ công chức phải đối mặt với nhiều thách thức: yêu cầu khối lượng công việc ngày càng lớn, áp lực tiến độ, chất lượng sản phẩm công vụ, trách nhiệm cá nhân cao hơn và đặc biệt là năng lực thích ứng với công nghệ số, trí tuệ nhân tạo.

Do đó, công tác đào tạo, bồi dưỡng cần chuyển từ “bổ sung kiến thức” sang “nâng cao năng lực quản trị” – giúp công chức chủ động thích ứng, sáng tạo và phát huy vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ công. Đây là nền tảng để xây dựng đội ngũ công chức hiện đại, chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế trong giai đoạn mới.

Những điểm mới đáng chú ý

Một trong những điểm thay đổi đáng chú ý là việc không quy định đào tạo trình độ trung cấp, cao đẳng, đại học trong dự thảo Nghị định. Theo Bộ Nội vụ, Luật Cán bộ, công chức năm 2025 đã quy định rõ yêu cầu từ trình độ đại học trở lên đối với công chức, kể cả công chức cấp xã là người dân tộc thiểu số hoặc đang công tác tại vùng khó khăn. Điều này thể hiện định hướng nâng cao chất lượng tuyển dụng đầu vào, đồng thời hạn chế việc sử dụng đào tạo bổ sung để đáp ứng tiêu chuẩn chuyên môn trong quá trình công tác.

Tuy nhiên, đối với các trường hợp đang theo học trình độ trung cấp, cao đẳng, đại học theo quy định trước đây, dự thảo Nghị định có điều khoản chuyển tiếp rõ ràng. Nếu được cơ quan có thẩm quyền dự kiến bố trí vào vị trí phù hợp với trình độ đào tạo, các đối tượng này vẫn tiếp tục được hưởng chế độ đến khi kết thúc khóa học.

Đáng chú ý, Bộ Nội vụ đề xuất nâng độ tuổi tối đa được cử đi học thạc sĩ lên 45 tuổi, thay vì 40 tuổi như trước đây. Đồng thời, yêu cầu công chức được cử đi đào tạo sau đại học phải cam kết công tác tại cơ quan ít nhất gấp ba lần thời gian đào tạo – nhằm tăng tính ràng buộc và hiệu quả sử dụng nguồn lực đào tạo.

Việc nâng độ tuổi này phù hợp với quy định mới của Bộ luật Lao động năm 2019 về tuổi nghỉ hưu kéo dài, đồng thời tạo điều kiện cho những công chức có năng lực phát triển thêm về chuyên môn, đóng góp sâu hơn trong những giai đoạn chín muồi của sự nghiệp công vụ.

Dự thảo Nghị định được kỳ vọng là công cụ pháp lý quan trọng để chuẩn hóa, hiện đại hóa và chuyên nghiệp hóa công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức. Theo đó, việc xây dựng một chương trình đào tạo linh hoạt, gắn chặt với vị trí việc làm, năng lực thực tiễn và yêu cầu chuyển đổi số sẽ là tiêu chí xuyên suốt trong các nội dung mới.

Ngoài ra, công tác lựa chọn giảng viên, xây dựng giáo trình, phương pháp tổ chức lớp học... cũng được quy định cụ thể để đảm bảo chất lượng và thực chất, tránh hình thức và lãng phí nguồn lực.

Trong bối cảnh cải cách bộ máy hành chính đang bước vào giai đoạn quyết liệt, việc Bộ Nội vụ chủ động sửa đổi, bổ sung các quy định về đào tạo, bồi dưỡng công chức là động thái cần thiết, tạo nền tảng phát triển lâu dài cho một nền hành chính chuyên nghiệp, liêm chính và hiện đại.