Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, chiều 14/11, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi).
Phát biểu tại Hội trường đối với dự án Luật, đại biểu Hoàng Thị Đôi (Đoàn ĐBQH tỉnh Sơn La) đồng tình với sự cần thiết phải sửa đổi Luật Bảo hiểm tiền gửi.
Đại biểu ghi nhận và đánh giá cao việc dự thảo Luật đã bổ sung nhiều điểm mới so với Luật Bảo hiểm tiền gửi năm 2012, đặc biệt là những quy định nhằm bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.
"Sau khi Luật được ban hành, Nhà nước sẽ có cơ chế để sử dụng hiệu quả hơn chính sách bảo hiểm tiền gửi để bảo vệ người dân, người gửi tiền...", đại biểu Hoàng Thị Đôi nhấn mạnh.

Góp ý về hạn mức trả tiền bảo hiểm, đại biểu cho rằng, theo quy định tại dự thảo Luật, hạn mức trả tiền bảo hiểm là số tiền tối đa mà tổ chức bảo hiểm tiền gửi trả cho người gửi tiền khi phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm. Khoản 1 Điều 22 Dự thảo Luật cũng đã làm rõ Thống đốc Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định hạn mức trả tiền bảo hiểm trong từng thời kỳ.
Hiện nay hạn mức trả tiền bảo hiểm là 125 triệu đồng, đây là mức khá thấp so với thực tiễn hoạt động ngân hàng; không còn phù hợp với quy mô tiền gửi và thu nhập của người dân. Sau khi Luật ban hành, Ngân hàng Nhà nước có thể tăng hạn mức trả tiền bảo hiểm; tuy nhiên, hạn mức chi trả được quy định trong từng thời kỳ sẽ không thể quá cao và không thể bảo vệ được tất cả người gửi tiền.
Đại biểu đề nghị Cơ quan soạn thảo nghiên cứu, bổ sung trong Luật các nguyên tắc và căn cứ để Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quyết định hạn mức trả tiền bảo hiểm, nhằm bảo đảm tính minh bạch, ổn định và có cơ sở trong quá trình điều hành.
Các căn cứ có thể bao gồm: Thu nhập bình quân đầu người, quy mô và giá trị tiền gửi của đa số người dân, khả năng tài chính và quy mô quỹ bảo hiểm tiền gửi, mức độ an toàn của hệ thống tổ chức tín dụng, cùng với mục tiêu bảo vệ người gửi tiền và ổn định hệ thống tài chính.
Theo đại biểu, việc quy định rõ các tiêu chí này giúp hạn chế sự tùy nghi trong quyết định, đồng thời tạo điều kiện cho việc đánh giá, giám sát chính sách được chặt chẽ, khách quan hơn.

Cùng ý kiến về hạn mức trả tiền bảo hiểm nêu tại Điều 22, đại biểu Lương Văn Hùng (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi) đề nghị bổ sung nguyên tắc điều chỉnh hạn mức trả tiền bảo hiểm theo lộ trình phù hợp với tốc độ tăng trưởng kinh tế, mức thu nhập bình quân của người dân và diễn biến lạm phát trong từng thời kỳ.
Đại biểu Lương Văn Hùng cũng đề nghị nghiên cứu cơ chế chi trả trước hạn đối với một phần hạn mức tối thiểu ngay sau khi phát sinh nghĩa vụ chi trả, nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu thiết yếu của người gửi tiền và giảm thiểu tác động tâm lý tiêu cực khi tổ chức tín dụng bị đổ vỡ. Bởi, thời hạn chi trả tiền bảo hiểm tối đa 45 ngày được quy định tại dự thảo Luật vẫn còn tương đối dài so với thông lệ quốc tế (thường từ 7 - 20 ngày làm việc).
Về phí bảo hiểm tiền gửi, Đại biểu Lương Văn Hùng cho rằng, mặc dù dự thảo Luật đã cho phép áp dụng mức phí bảo hiểm tiền gửi đồng hạng hoặc phân biệt (Khoản 1), tuy nhiên để tăng cường hiệu quả quản lý rủi ro và khuyến khích các tổ chức tín dụng hoạt động an toàn, lành mạnh, cần quy định rõ lộ trình chuyển đổi hoàn toàn sang cơ chế phí bảo hiểm tiền gửi dựa trên mức độ rủi ro.

Thảo luận tại hội trường, đại biểu Tô Ái Vang (Đoàn ĐBQH TP. Cần Thơ) cho biết, tại Điều 22 về hạn mức trả tiền bảo hiểm, khoản 1 quy định: “Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định hạn mức trả tiền bảo hiểm trong từng thời kỳ”.
Với nội dung đó, đại biểu kiến nghị Chính phủ thiết lập cơ chế giám sát, kiểm tra, xử lý nếu có vi phạm, nhằm bảo đảm sự minh bạch, công khai và tinh thần “quyền lực đi đôi với trách nhiệm”.
Cùng với đó, Chính phủ thực hiện quy trình công khai theo định kỳ 6 tháng, cuối năm, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước phải báo cáo giải trình trước người dân và trước Quốc hội về những quyết định theo thẩm quyền của mình.

Giải trình sau đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết hạn mức chi trả bảo hiểm tiền gửi phụ thuộc vào tình hình kinh tế, số dư bình quân của tiền gửi được bảo hiểm, cũng như khả năng chi trả của quỹ. Thống đốc nói tiếp thu ý kiến của các đại biểu và sẽ chỉ đạo tổ chức bảo hiểm rà soát, đề xuất hạn mức chi trả phù hợp.
Bên cạnh đó, theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, dự thảo Luật đang đề xuất các chính sách để tổ chức bảo hiểm tiền gửi nâng cao năng lực tài chính. "Việc này tạo cơ sở để nâng hạn mức bảo hiểm tiền gửi, bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người gửi tiền", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng thông tin.
Về phí bảo hiểm tiền gửi, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết có thể từng bước áp dụng cơ chế thu phân biệt giữa từng ngân hàng, khi các điều kiện cho phép để khuyến khích các tổ chức tín dụng hoạt động tốt hơn.
Dự kiến Quốc hội sẽ biểu quyết, thông qua dự Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) vào ngày 10/12.