Cựu Tổng thống quyền lực của Zimbabwe Robert Mugabe qua đời ở tuổi 95

Cựu Tổng thống Mugabe cai trị Zimbabwe trong nhiều thập kỷ cho đến khi ông bị lật đổ vào năm 2017 bởi các tướng lĩnh quân đội 

Tổng thống Emmerson Mnangagwa viết trên tweeter: "Tôi vô cùng buồn bã thông báo với các bạn về sự ra đi của người cha sáng lập của Zimbabwe - cựu Tổng thống Robert Mugabe". "Mugabe là một biểu tượng của sự giải phóng, một người theo chủ nghĩa châu Phi đã cống hiến cả cuộc đời mình cho việc giải phóng và trao quyền cho người dân của mình. Đóng góp của ông cho lịch sử của đất nước chúng ta và lục địa sẽ không bao giờ bị lãng quên."

Ông bắt đầu sự nghiệp chính trị với tư cách là một nhà lãnh đạo trong công cuộc đòi độc lập của Zimbabwe - ở thời điểm đó được gọi là Rhodesia. Chính vì vậy, ông Mugabe thường được so sánh với cố lãnh đạo Nelson Mandela của Nam Phi, người đã dành cả cuộc đời mình đấu tranh cho tự do dân tộc. Là một nhà lãnh đạo du kích, ông Mugabe đã đấu tranh chống lại sự cai trị của nhóm thiểu số người da trắng và phải ngồi tù nhiều năm. Sau 10 năm ngồi tù, ông lấy được bằng đại học về giáo dục, kinh tế và luật từ Đại học London. Vào giữa những năm 70 của thế kỷ trước, ông đảm nhận vai trò lãnh đạo của nhóm chính trị Liên minh Quốc gia Châu Phi Zimbabwe (ZANU-PF) khi đó đặt trụ sở tại Mozambique. Từ đó, ông đã giúp thiết lập một cuộc kháng chiến vũ trang chống lại sự cai trị của người da trắng, nổi lên như một anh hùng chiến tranh cả trong và ngoài nước khi cuộc xung đột kết thúc vào năm 1979. Ông trở thành thủ tướng đầu tiên của đất nước Zimbabwe độc lập, sau cuộc bầu cử vào tháng 2-1980.

Ông có một khởi đầu mạnh mẽ, kế thừa một đất nước có nền kinh tế ổn định, cơ sở hạ tầng vững chắc và tài nguyên thiên nhiên rộng lớn. Nhưng ông nhanh chóng trở thành một nhà cai trị độc đoán. Các chính sách cứng rắn của ông đã đẩy nền kinh tế hưng thịnh của đất nước trở thành rệu rã. Một trong số đó là quyết định tịch thu đất đai của nông dân da trắng, khiến sản lượng nông nghiệp giảm mạnh và lạm phát tăng vọt.

Uy tín của Mugabe mờ dần khi ông ra tay đàn áp những người chống lại sự cai trị của mình

Khi đất nước rơi vào cảnh hoang tàn về kinh tế, ông Mugabe và vợ phải đối mặt với những chỉ trích dữ dội vì lối sống xa hoa. Trong suốt thời gian nắm quyền, ông liên tục từ chối các yêu cầu từ chức, khẳng định ông sẽ chỉ rời khỏi chiếc ghế lãnh đạo khi "cuộc cách mạng" của mình hoàn tất. Đến năm 1983, chính quyền của ông Mugabe hành xử mạnh tay với bất kỳ ai dám chống lại sự cai trị của ông. Ông được cho là đã thực hiện một loạt vụ thanh trừng nhằm vào phe đối lập.

Từng được cộng đồng quốc tế coi là niềm hy vọng của đất nước Zimbabwe, ông Mugabe rời vị trí lãnh đạo sau khi ông tiến hành một chiến dịch trấn áp đầy bạo lực nhằm duy trì quyền lực, và đẩy quốc gia từng được gọi là trụ cột của miền nam châu Phi vào cảnh nghèo đói. Ông Mugabe đã bị phế truất trong một cuộc đảo chính vào năm 2017, khi các thành viên trong đảng của ông nổi loạn sau khi ông Mugabe phế truất phó chủ tịch Emmerson Mnangagwa để dành chỗ cho vợ mình, bà Grace.