Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia học sinh trung học năm học 2023-2024

Trong 3 ngày (20, 21, 22/3/2024), tại tỉnh Bắc Giang, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Giang, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC) tổ chức Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật (KHKT) cấp quốc gia học sinh trung học năm học 2023-2024 (Cuộc thi).

Đây là năm thứ 12 Cuộc thi được tổ chức nhằm khuyến khích học sinh trung học nghiên cứu khoa học, vận dụng kiến thức để giải quyết những vấn đề của thực tiễn đời sống; tạo cơ hội để học sinh trung học giới thiệu kết quả nghiên cứu khoa học; tăng cường trao đổi, giao lưu văn hóa, giáo dục giữa các địa phương và hội nhập quốc tế.

Cuộc thi KHKT cấp quốc gia học sinh trung học năm học 2023-2024 có sự tham gia của 74 đơn vị dự thi, trong đó có 62/63 Sở GDĐT và 12 đơn vị thuộc các đại học, trường đại học, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam.

Năm nay, Cuộc thi KHKT có tổng số 149 dự án dự thi, thuộc 21 lĩnh vực bao gồm: Khoa học động vật, Khoa học xã hội và hành vi, Hóa sinh, Y sinh và khoa học sức khỏe, Kỹ thuật Y sinh, Sinh học tế bào và phân tử, Hóa học, Sinh học trên máy tính và Sinh tin, Khoa học Trái đất và Môi trường, Hệ thống nhúng, Năng lượng hóa học, Vật lí, Kỹ thuật cơ khí, Kỹ thuật môi trường, Khoa học vật liệu, Toán học, Vi sinh, Vật lí và Thiên văn, Khoa học thực vật, Rô bốt và máy tính, phần mềm hệ thống, Y học dịch chuyển.

Với yêu cầu đảm bảo tính trung thực, công bằng, khách quan, đánh giá đúng phẩm chất và năng lực học sinh theo mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông, Ban Tổ chức Cuộc thi đã lựa chọn các thành viên Ban Giám khảo là những người có uy tín từ 19 cơ sở giáo dục đại học trong cả nước. Thành viên Ban Giám khảo đảm bảo các yêu cầu: Không là người tham gia hướng dẫn, tư vấn khoa học các dự án tham gia Cuộc thi; không tham gia đánh giá dự án dự thi Cuộc thi ở cấp địa phương và không tham gia Ban Giám khảo trong hai năm gần đây.

Theo quy định trong Thông tư số 32/2017/TT-BGDĐT ngày 19/12/2017 của Bộ GDĐT, tổng số giải của Cuộc thi không vượt quá 50% số lượng dự án tham gia dự thi. Điểm của các dự án dự thi là căn cứ xếp giải Nhất, Nhì, Ba, Tư. Các dự án đạt giải Nhất, Nhì, Ba sẽ nhận Bằng khen của Bộ GDĐT; các dự án đạt giải Nhất, Nhì sẽ được tặng “Huy hiệu Tuổi trẻ sáng tạo” của Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ chí Minh; các dự án đạt giải Tư sẽ được tặng Giấy khen của Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC). Các giáo viên hướng dẫn học sinh đạt giải Nhất tại Cuộc thi được Công đoàn Giáo dục Việt Nam trao tặng Bằng khen.

Những dự án tốt nhất của Cuộc thi cũng sẽ được tuyển chọn tham gia Hội thi khoa học, kỹ thuật quốc tế (ISEF) tại Hoa Kỳ năm 2024.

Từ kết quả Cuộc thi, Bộ GDĐT lựa chọn những dự án đạt giải cao nhất và có đủ điều kiện (theo quy định tại Thông tư số 38/2012/TT-BGDĐT ngày 02/11/2012 của Bộ GDĐT) để tham gia Hội thi khoa học kỹ thuật quốc tế dành cho học sinh trung học do Hoa Kỳ tổ chức.

Năm 2012, Việt Nam chính thức đăng ký là thành viên của Hội thi ISEF và bắt đầu tham gia Hội thi ISEF từ năm 2013. Năm 2020, Việt Nam không tham gia dự Hội thi ISEF do tình hình dịch COVID-19. Năm 2021, 2022 Việt Nam lại tiếp tục tham gia dự thi, nhưng với hình thức trực tuyến.

Hội thi khoa học kỹ thuật quốc tế năm 2023 có tên là “Regeneron ISEF 2023” được tổ chức tại Dallas, Hoa Kỳ. Tại Hội thi năm 2023, Việt Nam có 7 dự án tham dự và nằm trong số 33 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đạt giải của Hội thi (01 giải Ba và 01 giải đặc biệt của nhà tài trợ). Thành tích dự thi Hội thi ISEF của Việt Nam rất đáng tự hào, năm nào đội tuyển dự thi của Việt Nam cũng có dự án đạt giải.

Cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong giáo dục phổ thông. Cuộc thi là sân chơi bổ ích để các học sinh trung học có cơ hội được tham gia nghiên cứu, thể hiện năng lực, tư duy, sáng tạo, những ý tưởng táo bạo của tuổi trẻ về khoa học, kỹ thuật nhằm áp dụng vào thực tiễn, nâng cao chất lượng cuộc sống, góp phần vào sự phát triển của đất nước...

Cuộc thi KHKT cấp quốc gia dành cho học sinh trung học được Bộ GDĐT tổ chức lần đầu vào năm 2013. Từ đó đến nay, Cuộc thi được tổ chức mỗi năm một lần vào học kỳ 2 của năm học. Từ năm 2013 đến năm 2019, Cuộc thi được tổ chức tại hai điểm ở hai miền Bắc, Nam với số lượng tham dự là 4 - 6 dự án/đơn vị dự thi và được tổ chức lần lượt ở các địa phương khác nhau.

Từ năm 2020, Cuộc thi giảm quy mô về số lượng dự án tham dự (2 dự án/đơn vị dự thi; riêng đối với thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và đơn vị đăng cai tổ chức Cuộc thi được tham dự 4 dự án) và được tổ chức tại một địa phương trên cả nước (riêng năm 2022 Cuộc thi được tổ chức trực tuyến do dịch COVID-19).