Mảnh đất bom cày đạn xới, thấm đẫm máu xương của các Anh hùng liệt sĩ đang “thay da, đổi thịt” từng ngày.
Nếu như trong kháng chiến, quân và dân Củ Chi đồng lòng đánh giặc thì trong thời bình, nhân dân cùng phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa trên tinh thần phát huy sức mạnh nội sinh, biến niềm tự hào của quá khứ thành động lực quan trọng để kiến thiết, xây dựng quê hương.
Xương máu hòa quyện vào lòng đất
Kể từ ngày 17/9/1967, đến nay đã gần 60 năm Củ Chi được vinh danh “đất thép thành đồng”. Nhắc đến Củ Chi, người ta lại nhắc đến "vành đai đỏ", "vành đai lửa", "vùng đất trắng" hay "vùng đất thép". Củ Chi đi vào lịch sử với vị trí là một địa bàn chiến lược, là căn cứ địa vững chắc của Khu ủy và Quân khu Sài Gòn - Gia Định.
Suốt 30 năm kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, Củ Chi luôn xảy ra tranh chấp quyết liệt giữa ta và địch. Đây cũng là nơi lực lượng cách mạng xây dựng căn cứ kháng chiến làm bàn đạp tấn công vào trung tâm đầu não của chế độ ngụy quyền Sài Gòn.
Trong đó, giai đoạn 1965-1970 được coi là một trong nơi khốc liệt nhất của chiến tranh. Vào thời điểm đó, hầu như không có ngày nào Củ Chi ngớt tiếng bom, tiếng pháo.
Quân đội Mỹ, ngụy liên tục mở các trận càn, các cuộc tấn công vào khu địa đạo và những vùng xung quanh nhằm “bẻ gãy” ý chí chiến đấu của quân và dân nơi đây bằng súng đạn.
Từ năm 1954-1975, Củ Chi hứng chịu khoảng nửa triệu tấn bom, đạn, khoảng gần 500 tấn chất độc hóa học các loại, hơn 5.000 cuộc càn quét của quân đội Mỹ và tay sai.
Đương đầu với những thách thức ác liệt và nghiệt ngã của chiến tranh, Đảng bộ và Nhân dân Củ Chi kiên cường bám làng đánh giặc và đưa hơn 18.000 con em của mình tham gia kháng chiến.
Mồ hôi, nước mắt và cả xương máu hòa quyện vào lòng đất đã nung nấu tạo thành sức mạnh xung thiên quyết tâm bám trụ, chiến đấu kiên cường với khẩu hiệu “Một tấc không đi, một ly không rời”, thể hiện khí phách hào hùng của một dân tộc với tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”.
Giữa bom đạn khốc liệt của kẻ thù, quân và dân Củ Chi đã kiến tạo nên hệ thống địa đạo khổng lồ dài hơn 200km với nhiều đường hầm dọc ngang, nhiều tầng, xuyên trong lòng đất, kết hợp với hàng trăm kilomet chiến hào, công sự trên mặt đất, biến nơi đây thành một căn cứ bất khả chiến bại trước quân thù.
Sau ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975), mảnh đất này mang đầy những thương tích của chiến tranh, không còn nơi nào lành lặn, hàng chục ngàn ngôi nhà cháy sập, hàng vạn ha ruộng vườn bị cày xới, mặt đất loang lổ hố bom, cỏ mọc tràn lan, trong lòng đất còn ẩn chứa đầy rẫy bom mìn.
Từ những cống hiến, hy sinh to lớn đó, huyện Củ Chi được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu huyện Anh hùng lực lượng vũ trang và Anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới; có 2 đơn vị lực lượng vũ trang và 16/21 xã, thị trấn được phong tặng Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Ngoài ra, Củ Chi còn được tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Ba, Huân chương Lao động, Cờ thi đua của Thủ tướng Chính phủ…
Ngày nay, trên văn bia Đền Bến Dược - Củ Chi vẫn khắc dòng chữ “Quân và dân Củ Chi với tinh thần sáng tạo không ngừng, đánh giặc bằng trăm phương ngàn cách, với mọi thành phần không phân biệt già, trẻ, lớn, bé. Mỗi người dân đều là chiến sỹ, với mọi công cụ trên mọi địa bàn tác chiến, “vũ khí thô sơ ngựa trời, mìn gạt, địa đạo dài theo thế trận lòng dân, du kích lập vành đai diệt Mỹ, bắn tỉa ngày đêm xuất quỷ nhập thần”.
Bước ra khỏi chiến tranh, huyện Củ Chi có 35.967 hộ gia đình chính sách, có công cách mạng; trong đó có 2.135 Mẹ Việt Nam Anh hùng (22 Mẹ còn sống); 40 Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, 13.598 gia đình thương binh, liệt sĩ và 20.208 gia đình có công cách mạng.
Vươn mình mạnh mẽ
Chiến tranh khép lại, phát huy truyền thống anh hùng trong thời kỳ kháng chiến, cùng với các địa phương khác của TP.HCM và cả nước, Củ Chi vươn mình mạnh mẽ, bước vào giai đoạn xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội.
Sau 50 năm kể từ ngày hoà bình lặp lại, Củ Chi từ một vùng đất trọng thương, với ý chí và nghị lực phi thường, tinh thần cách mạng, quân và dân đồng sức, đồng lòng cho sự phát triển của địa phương.
Năm 2005, Củ Chi đón nhận danh hiệu Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới. Năm 2015, Chủ Chi là huyện ngoại thành đầu tiên của TP.HCM được công nhận huyện nông thôn mới.
Sau 10 năm đi đầu về phong trào nông thôn mới, Củ Chi đã có những thay đổi rõ rệt, đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao, nếp sống văn minh đô thị và phong cách ứng xử văn hóa của người dân chuyển biến tích cực. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo, quốc phòng địa phương được tăng cường, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội.
Ngoài địa đạo, Củ Chi còn nổi tiếng với Di tích lịch sử địa đạo Bến Đình, Đình Cây Sộp, Đình Xóm Huế, Chùa Linh Sơn…
Chia sẻ về định hướng phát triển trong thời gian tới, ông Nguyễn Quyết Thắng - Bí thư Huyện ủy Củ Chi cho biết, huyện tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, năng động, sáng tạo và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân; phát triển kinh tế - xã hội gắn với phát triển văn hóa, xây dựng gia đình hạnh phúc, đảm bảo an sinh xã hội, bảo vệ môi trường và giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Nâng cao chất lượng xây dựng chính quyền đô thị, cải thiện môi trường đầu tư, đồng hành cùng doanh nghiệp; đẩy nhanh tiến độ xây dựng, phấn đấu hoàn thành và đưa vào sử dụng các dự án kết cấu hạ tầng quan trọng của huyện; xây dựng huyện phát triển toàn diện, văn hóa, văn minh, hiện đại, nghĩa tình.
Cạnh đó, huyện kết hợp nguồn lực đất đai với nguồn lực huy động bên ngoài để phát triển theo hướng đô thị thông minh, đô thị sinh thái, phát triển nông nghiệp và công nghiệp công nghệ cao, gắn với các mô hình về du lịch, lịch sử truyền thống, tham quan vườn cây ăn trái, ẩm thực…
Đặc biệt, Củ Chi sẽ chuyển một phần đất nông nghiệp sang bất động sản công nghiệp, từng bước hình thành trung tâm logistics khu vực phía Bắc của thành phố.
Với truyền thống anh hùng của người con vùng đất cách mạng và tiềm năng phát triển còn chưa được khai thác hết, cán bộ, chiến sỹ, nhân dân Củ Chi hướng tới phát triển thành một thành phố - đô thị trực thuộc TP.HCM phát triển bền vững hài hòa trong các lĩnh vực thế mạnh...
Theo Bí thư Nguyễn Quyết Thắng, Củ Chi còn nhiều dư địa về nguồn lực đất đai, do đó địa phương sẽ có kế hoạch khai thác sử dụng sao cho hiệu quả, tránh lãng phí để phát triển xứng tầm.
“Củ Chi là vùng đất giàu truyền thống cách mạng, chúng ta tự hào nhưng không phải sống trong niềm tự hào đó mà phải vươn lên từ truyền thống anh hùng, bất khuất đó để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày càng giàu đẹp, văn minh”, Bí thư Nguyễn Quyết Thắng chia sẻ.