Nhiều “hố tử thần” bị sụt lún bất thường, hàng chục nhà dân bị rạn, nứt. Cuộc sống của các hộ gia đình ở thôn Bản Tàn, thị trấn Bằng Lũng (Chợ Đồn, Bắc Kạn) đang bị đe dọa nghiêm trọng mỗi khi Công ty TNHH Khai khoáng Bắc Kạn nổ mìn để khai thác quặng.
Công ty TNHH Khai khoáng Bắc Kạn được Bộ Tài Nguyên và Môi trường cấp phép khai thác mỏ chì kẽm Nà Tùm (thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn) tại giấy phép số 1205/GP-BTNMT ngày 8/6/2005, thời hạn 12,5 năm. Mỏ được khai thác bằng phương pháp lộ thiên, trữ lượng địa chất được phép khai thác là 345.000 tấn quặng chì kẽm sulfua, công suất 30.000 tấn/năm.
Cận cảnh khu vực khai thác mỏ chì kẽm Nà Tùm
Sau khi doanh nghiệp này hoạt động được một thời gian, tại khu vực tổ 10, thị trấn Bằng Lũng xảy ra nhiều hiện tượng sụt lún bất thường. Điển hình nhất, tối ngày 2/1/2016, tại đường tỉnh lộ 254 thuộc địa phận tổ 10, xảy ra sụt lún “hố tử thần” sâu khoảng 12mét, đường kính miệng hố rộng khoảng 14x16 mét. Trong khi các cơ quan chức năng tỉnh Bắc Kạn đang kiểm tra, làm rõ nguyên nhân và trách nhiệm thì Công ty Khai khoáng Bắc Kạn lại “tự nguyện” đứng ra khắc phục!?.
Không chỉ riêng đường tỉnh lộ 254, mỗi lần Công ty Khai khoáng Bắc Kạn thực hiện bơm hút moong nước để chuẩn bị cho việc nổ mìn khai thác quặng, nhiều ao, ruộng của người dân bỗng chốc bị sụt lún bất thường khiến nhiều người dân hoang mang.
"Hố tử thần" sụt lún tại ruộng nhà dân không có rào chắn
Song song với việc sụt lún bất thường, hàng chục hộ dân ở thôn Bản Tàn và các vùng lân cận cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến tài sản, sức khỏe và tính mạng bị đe dọa bởi dư chấn của những lần nổ mìn do Công ty này thực hiện để khai thác quặng.
Khi phóng viên có mặt tại khu vực thôn Bản Tàn, thị Trấn Bằng Lũng, hàng chục người dân đã vô cùng bức xúc trước việc doanh nghiệp thực hiện việc nổ mìn và “thờ ơ” đến công tác an sinh cho người dân.
Dư chấn nổ mìn khiến tường nhà dân bị rạn nứt, nền nhà bong vỡ
Chị Hứa Thị Dỉn, nhà ở gần khu vực Công ty này bức xúc: “Mỗi lần Công ty này nổ mìn, nhiều nhà cửa ở đây rung lên như có động đất gây nứt tường, nền nhà bị rạn nứt, quặng, đất đá bay vào nhà khiến các tấm lợp bị thủng, vỡ. Dân làng lo lắng phản ánh đến phía công ty thì họ bảo không ảnh hưởng gì, Chính phủ đã cấp phép cho hoạt động. Khi người dân thắc mắc việc vị trí nổ mìn cách nhà dân bao nhiêu mét thì doanh nghiệp trả lời “ráo hoảnh” không biết”!?.
Cùng chung tâm trạng bức xúc, chị Mông Thị Huệ, hàng xóm chị Dỉn cho biết Công ty khai khoáng hoạt động cả ngày lẫn đêm, làm nứt nền nhà, làm người dân chúng tôi mất ăn, mất ngủ, lúc nào cũng nơm nớp lo sợ. “Những lúc nổ mìn, nhà em không dám ở nhà, mà phải đi ra nhà người thân ở để lánh nạn, phản ánh với công ty nhiều lắm rồi nhưng họ vẫn tiếp tục nổ mìn”, chị Huệ uất nghẹn.
Nhiều người dân ở Bản Tàn cũng cho biết, Công ty khai khoáng Bắc Kạn hoạt động khai thác quặng nhưng khoảng cách nổ mìn chưa đảm bảo các điều kiện về an toàn, vị trí nổ quá sát nhà dân. Ngoài ra Công ty Khai khoáng Bắc Kạn nổ mìn không có khung giờ cụ thể. “Có lúc họ nổ 5 giờ chiều, có hôm 23h, có hôm 1h sáng họ cho nổ mìn khiến cả xóm mất ngủ, trẻ con khóc thét vì sợ. Dân bản đã kiến nghị nhiều lên cơ quan chức năng nhưng mọi việc vẫn đâu vào đấy”, chị Đào, người dân ở Bản Tàn bức xúc.
Trường mầm non đóng cửa, nhiều cháu nhỏ và giáo viên phải chuyển đến cơ sở khác để đảm bảo an toàn
Đáng chú ý, tại thôn Bản Tàn, có một lớp học mầm non bị ảnh hưởng dư chấn của những lần nổ mìn nên toàn bộ các cháu và giáo viên ở đây đã phải chuyển ra khu vực khác để đảm bảo an toàn.
Ghi nhận của phóng viên tại thôn bản tàn có ít nhất 4 hộ gia đình đã phải chuyển đi nơi khác lánh nạn. Trong khi đó các hộ dân còn lại vẫn sống trong tình trạng nơm nớp lo sợ.
Trong buổi làm việc với phóng viên Báo Công lý vào ngày 5/2, ông Hoàng Hữu Nhuận, Chủ tịch UBND thị trấn Bằng Lũng thừa nhận việc Công ty Khai khoáng Bắc Kạn hoạt động thai thác khoáng sản tại địa phương đã gây ảnh hưởng sụt lún đất sản xuất và tài sản của người dân thôn Bản Tàn và một số vùng lân cận. Ông Nhuận cũng thừa nhận phạm vi khai thác của Công ty khai khoáng Bắc Kạn quá gần với khu vực dân cư. “Khi nhận được phản ánh của người dân về việc doanh nghiệp nổ mìn gây ảnh hưởng đến tài sản của người dân ở thôn Bản Tàn, UBND thị trấn đã có mặt lập biên bản sự việc, đồng thời phối hợp với lực lượng chức năng giải quyết và phía công ty để khắc phục các sự cố”.
Vì sao một Công ty TNHH khai thác khoáng sản Bắc Kạn gây ảnh hưởng lớn trên phạm vi diện rộng mà các cơ quan quản lý vẫn "nhắm mắt làm ngơ" cấp phép cho doanh nghiệp này khai thác, Báo Công lý sẽ tiếp tục thông tin ở bài viết sau.