Chỉ định quá mức cần thiết vẫn diễn ra tại nhiều cơ sở y tế

Báo cáo của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho hay trong 6 tháng đầu năm 2017, Hệ thống thông tin giám định BHYT đã tiếp nhận 75,9 triệu hồ sơ điện tử với số tiền đề nghị thanh toán trên 39.304 tỷ đồng, tăng 9,5 triệu lượt khám chữa bệnh (14,3%) và trên 10 ngàn tỷ đồng (30,1%) so với cùng kỳ năm 2016.

Từ 21/4/2017, 63 tỉnh đã áp dụng đầy đủ giá dịch vụ y tế có kết cấu tiền lương. Cơ cấu chi quỹ BHYT thay đổi, tỷ trọng chi thuốc giảm từ 43,69% xuống 36,02% , chi tiền khám và tiền giường từ 2,2% tăng lên 21,2% (từ 740,7 tỷ đồng tăng lên 9.214 tỷ đồng).

BHXH Việt Nam cũng chỉ rõ, giá tiền giường tăng cao là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng chỉ định vào điều trị nội trú hoặc kéo dài ngày nằm viện quá mức cần thiết.

Nhiều trạm y tế tuyến xã, bệnh viện tuyến huyện chỉ định nằm viện từ 3 đến 5 ngày với các bệnh lý như viêm họng cấp, viêm amyđan cấp, mụn, mẩn ngứa, viêm chân răng, vết thương nông phần mềm …; bệnh nhân đẻ thường nằm viện trên 5 ngày ở các bệnh viện chuyên khoa sản tại Sóc Trăng, Đà Nẵng, Yên Bái, Tiền Giang, Hải Phòng; ngày điều trị bình quân tại các bệnh viện chuyên khoa lao toàn quốc là 17,2 ngày, tại Tuyên Quang, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Hà Giang, Bắc Ninh, Lạng Sơn gấp 1,5 đến trên 2 lần.

Ngày điều trị bình quân ở bệnh nhân lao phổi tại Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, Quảng Nam, Lao và Bệnh phổi Sơn La, Lao và Bệnh phổi Tuyên Quang gấp 6 lần bệnh viện phổi Trung ương, chi bình quân gấp 1,5 đến 2 lần.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam còn phát hiện ở nhiều cơ sở y tế, bệnh nhân không phải cấp cứu, không cần nằm giường hồi sức cấp cứu nhưng vẫn cho bệnh nhân nằm 1 - 2 ngày, thậm chí nằm đến lúc ra viện và thanh toán tiền giường hồi sức cấp cứu.

Một số cơ sở khám chữa bệnh tách nhiều hồ sơ thanh toán trong một đợt điều trị ngoại trú để tính thêm tiền khám bệnh, tăng số lượt để giảm mức chi bình quân đồng thời người bệnh không phải cùng chi trả; trong đó rất nhiều trường hợp thực hiện các kỹ thuật xoa bóp bấm huyệt, xông hơi, châm cứu liên tục hàng tháng.

Ông Dương Tuấn Đức - Giám đốc Trung tâm giám định bảo hiểm y tế và thanh toán đa tuyến khu vực phía Bắc

Nói về việc bệnh nhân được chỉ định làm quá nhiều các loại xét nghiệm không cần thiết, ông Dương Tuấn Đức - Giám đốc Trung tâm giám định bảo hiểm y tế và thanh toán đa tuyến khu vực phía Bắc (Bảo hiểm xã hội Việt Nam) dẫn chứng trường hợp bệnh nhân P.V.G, được chẩn đoán viêm phế quản cấp, bệnh dây thần kinh liên sườn.

Bệnh nhân được chỉ định chụp cắt lớp vi tính lồng ngực, siêu âm Doppler tim, Doppler xuyên sọ, Doppler động mạch cảnh, siêu âm ổ bụng, siêu âm tuyến giáp và được tiến hành 27 xét nghiệm khảo sát chức năng tuyến giáp, tim, gan, thận, mật, tiết niệu, điện giải, sàng lọc ung thư tuyến giáp, chẩn đoán cường giáp, nhồi máu cơ tim…

Với gần 30 xét nghiệm, bệnh nhân phải trả hơn 3 triệu đồng. Sau đó được điều trị 2 loại kháng sinh, thuốc bổ trợ, thuốc lợi tiểu, vitamin A, D.

BHXH Việt Nam cho biết trong 6 tháng có 717.777 lần tách đợt điều trị, đề nghị thanh toán sai 6,9 tỷ đồng tiền khám và 4,4 tỷ đồng thuộc trách nhiệm cùng chi trả của người bệnh. Một số phòng khám đa khoa tiếp nhận hàng nghìn lượt khám bệnh mỗi ngày, có bác sỹ khám trên 100 bệnh nhân trong ngày, trong đó có những bệnh nhân khám, kê đơn trong vòng 1-3 phút. Chi xét nghiệm cận lâm sàng tăng 14,7%, chi chẩn đoán hình ảnh toàn quốc tăng 37,6% so với cùng kỳ năm trước.

Mặc dù BHXH Việt Nam đã cung cấp các giải pháp kỹ thuật để các cơ sở khám chữa bệnh có thể quản lý thông tuyến, khai thác các kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh từ lịch sử khám chữa bệnh của người bệnh nhưng tình trạng chỉ định trùng lặp, chỉ định đồng loạt cận lâm sàng và đặc biệt là chỉ định quá mức cần thiết vẫn diễn ra tại nhiều cơ sở y tế.

Trong khi đó, thực tế triển khai Hệ thống thông tin giám định BHYT toàn quốc đã đạt tỷ lệ liên thông dữ liệu bình quân 6 tháng đạt 98,1%, nhưng tỷ lệ liên thông hàng ngày thấp do nhiều cơ sở khám chữa bệnh chưa thực hiện tốt việc đồng bộ danh mục dùng chung, yêu cầu sửa, gửi lại nhiều lần.

Hệ thống đã thiết lập các quy tắc kiểm tra thẻ, mức hưởng, kiểm tra danh mục thuốc, dịch vụ kỹ thuật và vật tư y tế và logic tính toán. Trong 6 tháng đầu năm có 14 triệu hồ sơ ở dạng từ chối toàn bộ hoặc một phần. Hồ sơ bị từ chối tự động giảm dần sau mỗi tháng nhưng tỷ lệ vẫn cao trong đó gần 80% do dữ liệu của cơ sở khám chữa bệnh áp sai mã dùng chung.