Chuyển động

Biến đổi khí hậu đang làm chậm các đợt nắng nóng

Hà Mai • 30/03/2024 - 16:21

Biến đổi khí hậu đang khiến các đợt nắng nóng chậm lại, khiến con người phải đối mặt với nhiệt độ khắc nghiệt lâu hơn bao giờ hết, một nghiên cứu vừa được công bố trên Science Advances cho biết.

Trong khi nghiên cứu trước đây cho thấy, biến đổi khí hậu đang khiến các đợt nắng nóng trở nên dài hơn, thường xuyên hơn và dữ dội hơn, nghiên cứu mới lại khác biệt ở chỗ coi sóng nhiệt là những kiểu thời tiết riêng biệt di chuyển dọc theo các dòng không khí, giống như các cơn bão.

Lòng sông Gardon khô cằn gần cầu Saint-Nicolas de Campagnac ở Saint-Anastasie, miền Nam nước Pháp, sau một đợt nắng nóng ập đến vào tháng 6/2022. (Ảnh: AFP)

Trong mỗi thập kỷ từ năm 1979 đến năm 2020, các nhà nghiên cứu nhận thấy các đợt nắng nóng chậm lại trung bình 8 km/h mỗi ngày.

Tác giả cấp cao Wei Zhang của Đại học bang Utah nói: “Nếu một đợt nắng nóng di chuyển chậm hơn, điều đó có nghĩa là nhiệt có thể tồn tại ở một khu vực lâu hơn, do đó ảnh hưởng nhiều hơn đến cộng đồng”.

Các nhà nghiên cứu đã chia thế giới thành các ô lưới ba chiều và xác định sóng nhiệt là các khu vực có diện tích một triệu km2. Sau đó, họ đo chuyển động của chúng theo thời gian để xác định tốc độ di chuyển của không khí nóng.

Họ cũng sử dụng các mô hình khí hậu để xác định kết quả sẽ như thế nào nếu không có biến đổi khí hậu do con người gây ra và nhận thấy các yếu tố nhân tạo rất lớn.

Zhang cho biết: “Chúng tôi thấy khá rõ ràng rằng, yếu tố chính để giải thích cho xu hướng này là do con người gây ra - đó là khí nhà kính”.

Bài báo công bố kết quả nghiên cứu cho biết, những thay đổi đã tăng tốc đặc biệt kể từ năm 1997 và ngoài các nguyên nhân do con người gây ra, sự lưu thông không khí phía trên khí quyển suy yếu có thể đóng một vai trò nào đó.

Thời gian của các đợt nắng nóng cũng tăng lên, từ trung bình 8 ngày đã tăng lên 12 ngày trong 5 năm cuối của thời gian nghiên cứu.

Các tác giả viết: “Kết quả cho thấy các đợt nắng nóng tiếp giáp lớn di chuyển dài hơn và di chuyển chậm hơn sẽ gây ra tác động tàn khốc hơn đối với các hệ thống tự nhiên và xã hội trong tương lai nếu phát thải khí nhà kính tiếp tục tăng và không có biện pháp giảm thiểu hiệu quả nào được thực hiện”.

Zhang cho biết, ông lo lắng trước những tác động không cân xứng đối với các khu vực kém phát triển. Ông cảnh báo: “Đặc biệt, những thành phố không có đủ cơ sở hạ tầng xanh hoặc không có nhiều trung tâm làm mát cho một số người dân, đặc biệt là những người có hoàn cảnh khó khăn, sẽ rất nguy hiểm”.