Bắt đầu Tổng điều tra kinh tế 2021 với một khác biệt và 3 đổi mới

Tổng điều tra từ ngày 1/3, công bố kết quả vào quý II/2022

Thực hiện Quyết định số 307/QĐ-TTg ngày 27/2/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc tổ chức Tổng điều tra kinh tế năm 2021, từ ngày 1/3, Tổng cục Thống kê chính thức tiến hành Tổng điều tra kinh tế trên phạm vi cả nước.

Mục đích của cuộc Tổng điều tra nhằm đánh giá sự phát triển về số lượng, quy mô và lao động của các cơ sở kinh tế; kết quả sản xuất kinh doanh; mức độ ứng dụng công nghệ thông tin; cơ cấu, sự phân bố của các cơ sở và của lao động theo địa phương, theo ngành kinh tế và theo hình thức sở hữu nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý của Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành, địa phương.

Cuộc điều tra cũng nhằm tính toán chỉ tiêu thống kê chính thức của các chuyên ngành thống kê, chỉ tiêu GDP, GRDP năm 2020 theo Đề án “Đổi mới quy trình biên soạn số liệu Tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương” và các chỉ tiêu thống kê khác thuộc Hệ thống tài khoản quốc gia.

Đồng thời, cập nhật thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ chuyển đổi năm gốc so sánh phục vụ biên soạn các chỉ tiêu thống kê kinh tế - xã hội; làm dàn mẫu tổng thể về cơ sở kinh tế cho các cuộc điều tra chọn mẫu trong giai đoạn tiếp theo của ngành thống kê, của các bộ, ngành, địa phương.

Cuộc Tổng điều tra kinh tế năm 2021 được thực hiện thông qua hình thức thu thập thông tin qua phiếu trực tuyến sử dụng internet (Web-form) và phiếu điện tử trên thiết bị điện tử di động (CAPI).

Sau đó toàn bộ dữ liệu điều tra từ phiếu Web-form, phiếu CAPI và dữ liệu điều tra của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an sẽ được tích hợp vào cơ sở dữ liệu chung Tổng điều tra và được xử lý để tổng hợp kết quả điều tra.

Theo kế hoạch, bắt đầu từ ngày 1/3 đến 30/5 sẽ tiến hành thu thập thông tin các cơ sở sản xuất kinh doanh thuộc khối doanh nghiệp; các chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp nước ngoài; Đảng, đoàn thể, hiệp hội, đơn vị sự nghiệp; tổ chức phi chính phủ nước ngoài được cấp giấy phép hoạt động tại Việt Nam; cơ sở trực thuộc của các tổ chức trên.

Từ ngày 1/7 đến 30/7, tiến hành thu thập thông tin về các cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể phi nông, lâm nghiệp và thủy sản; cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng.

Dự kiến kết quả sơ bộ Tổng điều tra sẽ công bố vào tháng 12/2021 và kết quả chính thức công bố vào quý II/2022.

Về cuộc Tổng điều tra, Tổng cục Thống kê cho biết đây là 1 trong 3 cuộc tổng điều tra quan trọng do ngành thống kê thực hiện.

Hoạt động này cung cấp số liệu toàn bộ các ngành kinh tế; giúp chúng ta nắm được quy mô GDP, cơ cấu từng ngành kinh tế trong GDP, làm tiền đề quan trọng cho việc tính toán số liệu GDP của toàn quốc và GRDP của mỗi địa phương. Qua đó các bộ, ngành và địa phương tăng cường trong công tác tham mưu giúp Đảng và Nhà nước có được bức tranh kinh tế tổng thể của cả nước; nắm bắt được thực trạng của nền kinh tế nói chung và của từng ngành, từng địa phương để từ đó định vị được từng ngành, từng địa phương đang ở đâu trong quá trình phát triển.

Tổng điều tra kinh tế là hoạt động có quy mô lớn, nội dung phức tạp, liên quan đến nhiều đối tượng, bao gồm tất cả các đơn vị kinh tế: Doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể, đơn vị sự nghiệp, cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng, hiệp hội, tổ chức phi chính phủ nước ngoài tại Việt Nam. Do đó việc đổi mới theo hướng ứng dụng triệt để công nghệ thông tin, cải tiến về nội dung, quy trình, cách thức triển khai là rất cần thiết vừa nhằm bảo đảm chất lượng nguồn thông tin vừa giảm kinh phí thực hiện.

Một khác biệt và 3 đổi mới so với tổng điều tra kinh tế năm 2017

Theo ông Nguyễn Trung Tiến, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, Tổ trưởng Tổ Thường trực Tổng điều tra kinh tế Trung ương, tổng điều tra 2021 có một điểm khác biệt và 3 điểm đổi mới so với tổng điều tra kinh tế năm 2017. Điểm khác biệt ở chỗ, năm 2017 chúng ta điều tra các cơ sở kinh tế và các cơ sở hành chính. Đợt này, Ban chỉ đạo Tổng điều tra chỉ điều tra các cơ sở kinh tế, còn các cơ sở hành chính là do Bộ Nội vụ tiến hành. Các cuộc điều tra tiến hành cùng thời điểm và kết quả điều tra sẽ được tích hợp và cùng công bố.

Cuộc điều tra lần này có 3 điểm mới:

Thứ nhất, cuộc điều tra tiếp cận đơn vị cơ sở theo chuẩn quốc tế, có nghĩa là điều tra các cơ sở kinh tế đến từng địa bàn quản lý thấp nhất, đó là cấp xã để đánh giá hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như các sản phẩm chủ lực của địa phương. Đồng thời để cho hệ thống tài khoản quốc gia tính toán các chỉ tiêu vĩ mô đến cấp địa phương.

Thứ hai, việc khai thác triệt để cơ sở hành chính phục vụ cho tổng điều tra và tính toán các chỉ tiêu thống kê. Tổng kinh tế năm 2021 sử dụng cơ sở dữ liệu quản lý thuế của Bộ Tài chính và cơ sở quản lý đăng ký kinh doanh của Bộ Kế hoạch và Đầu tư để làm danh sách nền phục vụ cho Tổng điều tra.

Thứ ba rất quan trọng, đó là tận dụng triệt để công nghệ thông tin từ khâu chuẩn bị, thu thập, xử lý và công bố kết quả để tiết kiệm nguồn lực con người, tài chính và rút ngắn thời gian công bố kết quả tổng điều tra.