Vì sao Việt Nam chưa công bố hết dịch Covid-19?

Số ca mắc Covid-19 tại Việt Nam có xu hướng giảm trong một tuần gần đây. Trung bình 7 ngày qua, cả nước ghi nhận 6.289 trường hợp mắc, giảm 23,4% so với tuần trước đó, số mắc trung bình 7 ngày qua là 688 ca/ngày và có 4 trường hợp tử vong.

Số ca mắc giảm, tỷ lệ chuyển nặng không cao, cuộc sống đã trở về nhịp sinh hoạt sôi động như trước. Tuy nhiên, khi vaccine hết dần hiệu lực, người dân lơ là phòng, chống dịch bệnh, nguy cơ bùng phát của Covid-19 vẫn còn rất cao.

GS.TS Phan Trọng Lân - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) nhận định, tình hình dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp trên thế giới, chưa ổn định và khó dự đoán; miễn dịch đáp ứng do mắc phải hoặc tiêm chủng giảm dần theo thời gian. Nếu công bố chấm dứt dịch, Việt Nam sẽ đối mặt với 2 thách thức.

Thứ nhất, trường hợp xảy ra tình huống xuất hiện biến chủng vi rút mới nguy hiểm hơn có khả năng làm giảm hiệu quả vắc xin hoặc giảm miễn dịch, khiến ca nặng hoặc tử vong tăng lên. Dịch có nguy cơ bùng phát mạnh, trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống y tế.

Khi công bố hết dịch, các cơ chế, chính sách đặc thù trong phòng, chống dịch sẽ không được áp dụng như nghiên cứu, sản xuất hoặc mua, tiếp nhận, cấp phép, sử dụng vắc xin, trang thiết bị y tế, thuốc và sinh phẩm y tế, phương tiện phòng hộ cá nhân... trong tình trạng khẩn cấp, ảnh hưởng đến triển khai các biện pháp phòng, chống.

Thứ hai, việc huy động chính quyền các cấp, tổ chức, đoàn thể, doanh nghiệp, người dân tham gia phòng, chống dịch sẽ không còn được quan tâm đúng mức. Người dân có thể có tâm lý chủ quan, lơ là. Việc kích hoạt áp dụng trở lại các biện pháp hành chính, xã hội khi cần sẽ bị động.

Đại diện Bộ Y tế cũng nêu rõ, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) lúc này vẫn đánh giá "thế giới vẫn trong tình trạng đại dịch Covid-19".

Còn tại nước ta, dù không công bố hết dịch nhưng hiện Bộ Y tế đã chủ động điều chỉnh theo hướng giảm dần các biện pháp phòng chống dịch Covid-19 phù hợp với tình hình dịch, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Theo quy định mới, Việt Nam đã dừng khai báo y tế; dừng cách ly đối với người nhập cảnh, người tiếp xúc… Bộ Y tế cũng đã điều chỉnh hướng dẫn phòng chống dịch đối với người dân từ 5K (khẩu trang, khử khuẩn, khoảng cách, không tụ tập, khai báo y tế) sang chỉ còn 2K (khẩu trang, khử khuẩn).

"Trên thực tế, dịch đang được kiểm soát, các biện pháp phòng chống cơ bản đã trở về trạng thái bình thường mới, tạo thuận lợi cho người dân trong hoạt động đi lại, lao động, sản xuất, kinh doanh", Cục trưởng Cục Y tế dự phòng khẳng định.