Vì sao hồ sơ Sở NN&MT tỉnh Gia Lai chuyển sang công an chưa có cơ sở tiếp nhận, xác minh, xử lý?

Mới đây Công an tỉnh Gia Lai đã có trả lời kiến nghị xử lý vi phạm của 4 doanh nghiệp (Công ty TNHH gạch không nung Phương Thảo, Công ty TNHH Thương mại du lịch Bá Ngọc, Công ty TNHH TM VT xăng dầu Lan Anh, Công ty CP Đầu tư Phú Hưng Hà Nội) khai thác cát trên sông Kôn, theo tài liệu do Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh này chuyển đến.

Theo Công an tỉnh Gia Lai, tài liệu Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh chuyển cho công an nhưng từ khi triển khai thực hiện Quyết định số 955/QĐ-UBND ngày 25/3/2024 của UBND tỉnh Bình Định cũ cho đến nay, Sở này chưa có kết luận về vi phạm của 4 doanh nghiệp (Công ty TNHH gạch không nung Phương Thảo, Công ty TNHH Thương mại du lịch Bá Ngọc, Công ty TNHH TM VT xăng dầu Lan Anh, Công ty CP Đầu tư Phú Hưng Hà Nội), là vi phạm hành chính hay có dấu hiệu tội phạm.

"Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai chưa tiến hành thực hiện việc kiểm tra theo thủ tục hành chính trên lĩnh vực khoáng sản đối với từng doanh nghiệp như: ra Quyết định kiểm tra, công bố quyết định kiểm tra, lập biên bản kiểm tra, lập biên bản vi phạm hành chính…", Công an tỉnh Gia Lai cho biết.

Trong khi đó cơ quan chuyên môn là Liên đoàn địa chất Trung Trung bộ nhận xét: “Khu mỏ cát nằm trong lưu vực sông Kôn, khoáng sản cát thuộc bồi tích lòng sông hiện tại. Hầu hết diện tích mỏ nằm trong dòng chảy thường xuyên. Dưới tác động của dòng chảy thường xuyên và dòng chảy vào mùa mưa, hiện trạng khu mỏ sẽ bị thay đổi do tác động tích tụ, bồi lắng hoặc xâm thực. Liên đoàn không có thông tin về lưu lượng dòng chảy, cũng như số liệu quan trắc mức độ xâm thực, tích tụ trầm tích các năm nên không thể tính toán được mỏ có được bồi lắng hoặc xâm thực. Mặc khác, Liên đoàn nhận thấy việc xác định khối lượng khoáng sản cát bị mất đi do tác động của tự nhiên hay do con người đối với loại hình khoáng sản cát lòng sông là không thể khẳng định được”.

Vì vậy, Công an tỉnh Gia Lai nêu quan điểm: Chưa có căn cứ xác định khoáng sản của các mỏ mất đi là do tác động tự nhiên hay do con người nên không có cơ sở để tiếp nhận hồ sơ, xác minh xử lý theo đề nghị của Sở Nông nghiệp và Môi trường.

Công an tỉnh Gia Lai đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường xác định hành vi vi phạm của các đơn vị (nếu có) và hoàn thành các thủ tục kiểm tra, nếu phát hiện có dấu hiệu tội phạm thì chuyển hồ sơ theo đúng quy định pháp luật.

Trước đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai đã chuyển tài liệu vụ việc, kết quả đo đạc của Liên đoàn Địa chất Trung Trung Bộ đối với khu vực mỏ cát của 5 doanh nghiệp khai thác cát trên sông Kôn đến Công an tỉnh Gia Lai tiếp nhận, xử lý theo quy định.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh Gia Lai, trên cơ sở kết quả đo đạc của Liên đoàn Địa chất Trung Trung Bộ, Tổ kiểm tra liên ngành (thành lập theo Quyết định số 955/QĐ-UBND ngày 25/3/2024 của UBND tỉnh Bình Định cũ) đã làm việc với các doanh nghiệp hoạt động khai thác cát tại huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định (cũ). Bao gồm: Công ty TNHH gạch không nung Phương Thảo, Công ty TNHH Thương mại du lịch Bá Ngọc, Công ty TNHH TM VT xăng dầu Lan Anh, Công ty CP Đầu tư Phú Hưng Hà Nội, Công ty TNHH Đắc Tài có hiện trạng khu vực khai thác vượt ranh giới cấp phép.

Theo báo cáo của Liên đoàn Địa chất Trung Trung Bộ, các đơn vị liên quan đã hoàn tất việc đo đạc hiện trạng địa hình, tính toán khối lượng khoáng sản cát bị mất cả trong và ngoài phạm vi cho phép tại 5 mỏ cát do UBND tỉnh Bình Định (cũ) cấp phép khai thác trên sông Kôn.

Cụ thể, tại mỏ cát của Công ty TNHH Đắc Tài, giấy phép cho phép khai thác 2,5ha, độ sâu 2m với trữ lượng 62.500m³.

Tuy nhiên, thực tế đơn vị này đã khai thác sâu tới 4,22m trong diện tích được cấp phép, với khối lượng cát thực tế mất đi lên tới hơn 105.926m³, đồng thời “vượt rào” khai thác hơn 6,7ha ngoài phạm vi cho phép, lấy đi khoảng 278.800m³ cát.

Tình trạng mức sâu khai thác, lượng cát thực tế mất đi vượt so với trữ lượng được phép khai thác trong giấy phép cũng xảy ra tại các doanh nghiệp khác:

Với Công ty TNHH Gạch không nung Phương Thảo, thực tế cát bị mất đi mức sâu 3,27m trong khi giấy phép quy định khai thác mức sâu 2,5m, lượng cát thực tế mất đi là 131.463m³ so với trữ lượng cho phép là 96.079m³.

Còn ở Công ty TNHH thương mại vận tải xăng dầu Lan Anh, theo giấy phép diện tích được phép khai thác 2,5ha, mức sâu khai thác 2,5m, trữ lượng được phép khai thác 50.000m3. Khi đo tại 2 khu vực, thực tế cát bị mất đi trong diện tích cấp phép, mức sâu 2,75m, khối lượng 68.420m3 (khu vực 1), mức sâu 2,76m, khối lượng 68.961m3 (khu vực 2).

Với Công ty TNHH TM-DL Bá Ngọc, thực tế cát bị mất đi mức sâu 5,37m trong khi giấy phép quy định khai thác mức sâu 2,5m, lượng cát thực tế mất đi là 160.883m³, so với giấy phép là 75.000m3.

Công ty CP Đầu tư Phú Hưng Hà Nội, được cấp phép khai thác diện tích 26,9ha, trữ lượng 672.500m³, nhưng thực tế cát mất đi 749.630m³, vượt gần 80.000m³. Kết quả đo đạc thực tế cát bị mất đi mức sâu 3m trong khi giấy phép quy định khai thác mức sâu 2m.

Riêng với Công ty TNHH Đắc Tài, vụ việc đã được Công an tỉnh Bình Định (cũ) khởi tố điều tra.