Vấn đề Ukraine: Nga sẵn sàng mở hành lang nhân đạo

Hòa đàm Nga - Ukraine vòng 3: Tháo gỡ được nhiều vấn đề liên quan hoạt động sơ tán dân thường

Tối 7/3 (giờ địa phương), trong bối cảnh bối cảnh chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine bước sang ngày thứ 12, vòng đàm phán thứ ba giữa Nga và Ukraine đã bắt đầu tại vùng Brest ở phía Tây Belarus. Dư luận khu vực và quốc tế đã đánh giá cao việc Nga và Ukraine xúc tiến hòa đàm, coi đây là bước đi mang lại hi vọng hạ nhiệt xung đột giữa hai bên.

Trước khi vòng đàm phán thứ ba bắt đầu, Trợ lý Tổng thống đồng thời là Trưởng đoàn đàm phán Nga Vladimir Medinsky cho biết, nội dung đàm phán lần này không thay đổi so với hai vòng đàm phán trước. Theo đó, hai bên đàm phán về ba vấn đề: tình hình chính trị ở Ukraine, các vấn đề nhân đạo và bố trí các lực lượng quân sự, trong đó trọng tâm là về mở hành lang nhân đạo sơ tán dân thường.

Cuộc đàm phán kéo dài gần 3 giờ đồng hồ tại Belovezhskaya Pushcha ở biên giới Belarus và Ba Lan, Đại sứ quán Nga tại Belarus thông báo. Theo ông Medinsky, các nhà đàm phán Nga và Ukraine đã không đạt được những kết quả đáng kể trong vòng đàm phán thứ ba, nhưng đã tháo gỡ được nhiều vấn đề liên quan hoạt động sơ tán dân thường.

Phát biểu sau các cuộc thảo luận, ông Meinsky cho biết, hai bên đã tiếp tục bàn về các vấn đề quân sự và chính trị. Tuy nhiên, ông nhận định đàm phán vẫn khó khăn, còn quá sớm để nói về kết quả tích cực.

Ông cũng cho biết đoàn đàm phán của Nga đã mang theo nhiều tài liệu, trong đó có những thỏa thuận chi tiết. Phía Ukraine không ký kết những tài liệu này mà “mang về nghiên cứu”. Trưởng đoàn đàm phán Nga nêu rõ rằng, phía Moscow chưa đạt được những kỳ vọng từ các cuộc đàm phán nhưng hy vọng lần tiếp theo hai bên sẽ có thể tiến thêm một bước đáng kể hơn.

Ngoài ra, trong cuộc đàm phán lần này, Moscow và Kiev đã tháo gỡ được nhiều vấn đề liên quan hoạt động sơ tán dân thường, trong đó phía Ukraine đảm bảo rằng các hành lang nhân đạo sẽ hoạt động từ ngày 8/3.

Trong khi đó, về phía Ukraine, nhà đàm phán Mykhailo Podolyak cho biết, trong vòng đàm phán thứ ba với Nga, hai bên đã đạt được một vài tiến triển nhỏ về hoạt động hậu cần sơ tán dân thường, song không có thỏa thuận nào có thể cải thiện đáng kể tình hình chung. Ông Mykhailo Podolyak thông báo hai bên sẽ tiếp tục đàm phán về lệnh ngừng bắn.

Nga sẵn sàng mở hành lang nhân đạo từ một số thành phố ở Ukraine

TASS ngày 7/3 đưa tin Nga sẽ tuyên bố ngừng bắn và mở các hàng lang nhân đạo trong ngày 8/3 để tạo điều kiện cho các hoạt động hỗ trợ nhân đạo và sơ tán dân thường khỏi một số thành phố của Ukraine, trong đó có thủ đô Kiev.

Thông báo của Trụ sở điều phối liên ngành về cứu trợ nhân đạo của Nga cho biết, theo thỏa thuận với phía Ukraine, từ 10h ngày 8/3 (giờ Moscow), tức 14h00 theo giờ Hà Nội, Nga thông báo ngừng bắn và sẵn sàng mở hành lang nhân đạo từ Kiev và các trung tâm dân cư lân cận tới Liên bang Nga, qua lãnh thổ Cộng hòa Belarus tới Gomel.

Các hành lang nhân đạo cũng được mở từ Chernigov qua Belarus, từ thành phố Sumy dọc 2 lộ trình tới thành phố Poltava và tới Nga, từ Kharkov tới Nga hoặc tới Lvov, Uzhgorod và Ivano-Frankovsk. Hành lang nhân đạo từ thành phố cảng Mariupol tới Nga và Zaporozhe cũng được thiết lập.

Theo Trụ sở điều phối liên ngành về cứu trợ nhân đạo của Nga, Moscow đã đề xuất với Kiev để nhất trí trước 3h sáng 8/3 (giờ Moscow) về các tuyến đường nói trên và thời gian mở hành lang nhân đạo. Tuyên bố này được chuyển khẩn cấp cho Phó Thủ tướng Ukraine Irina Andreyevna Vereshchuk. Nga và Ukraine cũng thiết lập đường dây liên lạc để trao đổi thông tin về việc sơ tán dân thường bắt đầu từ 9h30 ngày 8/3.

Trước đó cùng ngày, quan chức cấp cao phụ trách các vấn đề nhân đạo của Liên hợp quốc Martin Griffiths đã kêu gọi các bên liên quan mở một hành lang an toàn để cung cấp viện trợ nhân đạo tới những vùng có giao tranh ở Ukraine. Ông nhấn mạnh dân thường ở những khu vực như Mariupol, Kharkov, Melitopol và những nơi khác đang cần viện trợ, đặc biệt là thuốc men, trang thiết bị y tế.

Quan chức này cũng hối thúc các biên liên quan đảm bảo người dân và nhà cửa cùng các cơ sở hạ tầng được bảo vệ an toàn trong giai đoạn diễn ra các hoạt động quân sự ở Ukraine. Theo đó, mở hành làng an toàn để người dân rời khỏi những khu vực giao tranh tới nơi họ muốn trên tinh thần tự nguyện.  

Ông Dujarric cũng cho biết Tổng Thư ký António Guterres đang tiến hành nhiều cuộc gặp gỡ, tiếp xúc, trong đó có các Trưởng phái đoàn thường trực các nước tại Liên hợp quốc, nhất là Nga và Ukraine, để tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng Ukraine. Hiện các quan chức Antonio cũng đang đàm phán với giới chức Bộ Quốc phòng Nga để điều phối và hỗ trợ các hoạt động nhân đạo tại Ukraine.

Theo ông Dujarric, phía Nga nhất trí sẽ hợp tác chặt chẽ hơn và chia sẻ thông tin nhằm tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa quân đội và dân sự trong lĩnh vực nhân đạo, đảm bảo cho những người đang trong hoàn cảnh khó khăn nhất, bị đe dọa tính mạng, nhận được sự hỗ trợ nhân đạo nhanh chóng.

Trong nỗ lực tương tự, ngày 7/3, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc thông báo Ngoại trưởng nước này Chung Eui-yong và những người đồng cấp từ các nước Mexico, Indonesia, Thổ Nhĩ Kỳ và Australia (nhóm MIKTA) đã tham dự một hội nghị trực tuyến nhằm thảo luận về tình hình Ukraine cũng như nỗ lực của nhóm vì một giải pháp hòa bình cho cuộc khủng hoảng.

Theo thống kê của Liên hợp quốc, hơn 1,7 triệu người đã rời khỏi Ukraine trong bối cảnh căng thẳng với Nga. Hơn một nửa trong số đó đã đến Ba Lan, những người khác sang Hungary, Slovakia, Moldova và Romania.

Nga công bố danh sách các quốc gia và vùng lãnh thổ không thân thiện

Chính phủ Nga ngày 7/3 đã phê duyệt danh sách các quốc gia và vùng lãnh thổ nước ngoài có hành động không thân thiện chống lại Nga, các công ty và công dân của nước này, TASS đưa tin.

Danh sách bao gồm Mỹ và Canada, các quốc gia Liên minh châu Âu - EU, Anh (bao gồm cả Jersey, Anguilla, Quần đảo Virgin thuộc Anh, Gibraltar), Ukraine, Montenegro, Thụy Sĩ, Albania, Andorra, Iceland, Liechtenstein, Monaco, Nauy, San Marino, Bắc Macedonia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Micronesia, New Zealand, Singapore và Đài Loan (Trung Quốc).

Hầu hết các quốc gia trong danh sách không thân thiện của Nga đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Moscow vì đã phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine, đồng thời cũng bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết của Liên hợp quốc kêu gọi Moscow rút quân.

Chính phủ Nga lưu ý rằng theo nghị định này, các công dân và công ty Nga, các khu vực và thành phố trực thuộc trung ương có nghĩa vụ ngoại hối đối với các chủ nợ nước ngoài trong danh sách các quốc gia và vùng lãnh thổ không thân thiện có thể thanh toán bằng đồng Rúp.

Ở một diễn biến khác, Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak ngày 7/3 cảnh báo việc Mỹ và phương Tây áp đặt cấm vận dầu mỏ chống Moscow sẽ gây ra những hệ quả thảm họa cho thị trường toàn cầu.

Ông Novak cũng cáo buộc châu Âu đang hành xử theo cách có thể đẩy Nga đi tới quyết định đóng cửa tuyến đường ống khí đốt Dòng chảy phương Bắc 1 (Nord Stream 1). 

Cảnh báo “không ai được lợi” từ lệnh cấm vận khí đốt, ngừng vận chuyển khí đốt qua Nord Stream 1, ông Novak nhìn nhận không dễ để châu Âu tìm kiếm nguồn cung ứng thay thế khí đốt Nga, một tiến trình phải mất nhiều năm.

Ông cũng cảnh báo lệnh cấm vận vào ngành dầu mỏ Nga có thể đẩy dầu thô lên mức 300 USD/thùng, nhưng không nói rõ dầu của Nga sẽ chuyển hướng sang đâu nếu bị thị trường Mỹ, châu Âu ngừng nhập khẩu.