Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ thắng cử, trở thành người có quyền hạn chưa từng thấy

Ngày 25/6, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan tuyên bố chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống ở nước này. Phát biểu trước những người ủng hộ, ông Erdogan cảm ơn người dân đã mang đến cơ hội để ông thực hiện nhiệm vụ của mình, hy vọng sẽ không ai phá hoại kết quả cuộc bầu cử, gây hại cho nền dân chủ để che dấu sự thất bại.

Tuyên bố của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ được đưa ra trong bối cảnh 95,1% số phiều bầu được kiểm, ông Erdogan giành được 52,8% số phiếu ủng hộ. Trong khi đó, đối thủ nặng ký Muharrem Ince, ứng viên đảng Nhân dân Cộng hòa (CHP), chỉ giành được 30,75% phiếu bầu. Ông Ince cáo buộc kết quả đã bị thao túng.

Theo truyền thông nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ, tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu trong cả 2 cuộc bầu cử Tổng thống và Quốc hội là khá cao, đạt 87%. Cuộc bầu cử ngày 24/6 được coi là một trong những sự kiện chính trị quan trọng nhất tại Thổ Nhĩ Kỳ trong nhiều thập kỷ qua.

Chiến thắng của Tổng thống Erdogan giúp ông hướng đến nhiệm kỳ 5 năm tiếp theo. Theo hiến pháp mới sửa đổi nhằm trao quyền lực tuyệt đối cho người đứng đầu nhà nước, ông thậm chí có thể tiếp tục một nhiệm kỳ nữa đến năm 2028.

Tuy nhiên, đây cũng sẽ là thách thức chính trị lớn nhất đối với Tổng thống Erdogan cùng đảng Công lý và Phát triển (AKP) cầm quyền kể từ khi nắm quyền điều hành đất nước trong 15 năm qua.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ thắng cử, trở thành người có quyền hạn chưa từng thấy

Cuộc bầu cử này cũng đánh dấu lần đầu tiên cử tri Thổ Nhĩ Kỳ bỏ phiếu trong cuộc bầu cử kép, vừa bầu tổng thống vừa bầu quốc hội, phù hợp với những thay đổi hiến pháp được thông qua trong cuộc trưng cầu dân ý năm ngoái, nhất trí chuyển hệ thống lập pháp quốc hội sang hệ thống hành pháp tổng thống.

Theo đó, một hệ thống mới sẽ được thiết lập để chuyển giao quyền hành pháp cho tổng thống, bãi bỏ chức vụ thủ tướng và loại bỏ vai trò giám sát của quốc hội. Trong thời đại mới, văn phòng tổng thống sẽ có quyền bổ nhiệm các chức danh phó tổng thống, bộ trưởng, quan chức cao cấp và thẩm phán cao cấp. Tổng thống cũng sẽ có thể giải tán quốc hội, ban hành sắc lệnh hành pháp và áp đặt tình trạng khẩn cấp.

Theo lý giải của Tổng thống Erdogan, việc có thêm các quyền lực mới sẽ giúp ông dễ dàng giải quyết những thách thức kinh tế mà đất nước đang đối mặt, trong đó có việc đồng nội tệ lira giảm tới 20% giá trị so với đồng USD trong năm nay, thỏa thuận với lực lượng nổi dậy người Kurd ở phía Đông Nam Thổ Nhĩ Kỳ cũng như tại các nước láng giềng Iraq và Syria.