Tối ngày 12/5 (giờ địa phương), trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN-Hoa Kỳ tại thủ đô Washington D.C., Hoa Kỳ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc gặp với Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tại Nhà Trắng. Ông cũng đã cùng Lãnh đạo các nước ASEAN dự Tiệc chiêu đãi do Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden chủ trì.
Tại cuộc gặp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Tổng thống Joe Biden đã trao đổi về quan hệ song phương Việt Nam-Hoa Kỳ và các vấn đề khu vực, quốc tế.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng Tổng thống Joe Biden về những thành tựu đã đạt được trong 14 tháng cầm quyền đầu tiên của Chính quyền Tổng thống Biden.
Tổng thống Biden cho biết dịch bệnh COVID-19 đã được kiểm soát hoàn toàn ở Hoa Kỳ; tỉ lệ thất nghiệp đã giảm xuống mức thấp nhất, còn hơn 3,6%. Chính phủ Hoa Kỳ đã giúp tạo hơn 9,8 triệu việc làm và mức lương trung bình tăng 5,5%.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ là một mối quan hệ đặc biệt. Hai nước đã vượt qua quá khứ đau thương của chiến tranh, cùng nhau hợp tác, thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện phát triển ngày càng thực chất, hiệu quả trên mọi lĩnh vực. Việt Nam mong muốn Hoa Kỳ tiếp tục hỗ trợ, giúp đỡ và hợp tác với Việt Nam trong những lĩnh vực mà Hoa Kỳ có thế mạnh và Việt Nam đang có tiềm năng và nhu cầu như phòng, chống dịch bệnh, chuyển đổi số, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, chống biến đổi khí hậu, đào tạo nguồn nhân lực.
Tổng thống Joe Biden chia sẻ cá nhân ông luôn dành nhiều tình cảm cho đất nước và người dân Việt Nam. Khi còn là Thượng nghị sĩ, ông đã cùng người bạn, người đồng nghiệp John McCain vận động chính giới Hoa Kỳ ủng hộ thúc đẩy quan hệ với Việt Nam.
Tổng thống Joe Biden cho biết Hoa Kỳ, với tư cách là một nước phát triển hàng đầu, rất mong muốn hợp tác hỗ trợ các nước đang phát triển và kém phát triển hơn trong nhiều lĩnh vực, trong đó có phát triển kinh tế thương mại, phòng, chống bệnh dịch, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Đặc biệt, trong phòng, chống dịch bệnh, Tổng thống Biden cho biết chính quyền của ông đã vận động Quốc hội Hoa Kỳ phân bổ 21 tỷ USD để tăng cường hỗ trợ cho các quốc gia trên thế giới về vaccine, thuốc chữa COVID-19, trang thiết bị y tế, cũng như tăng cường hợp tác với các quốc gia để ứng phó hiệu quả với bệnh dịch phát sinh trong tương lai, không chỉ vì lợi ích của Hoa Kỳ mà còn vì lợi ích của các nước bạn bè, đối tác, cộng đồng quốc tế và toàn thế giới. Tổng thống Biden khẳng định Hoa Kỳ sẽ nỗ lực hết sức để có thể tăng cường hỗ trợ cho Việt Nam và các nước trong khu vực trong lĩnh vực này.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhất trí cho rằng các vấn đề biến đổi khí hậu, dịch bệnh và các thách thức an ninh phi truyền thống khác là những vấn đề toàn cầu, do đó các nước cần có cách tiếp cận toàn cầu, đề cao chủ nghĩa đa phương, đoàn kết để chung tay giải quyết những vấn đề này. Thủ tướng mong muốn Hoa Kỳ tăng cường hợp tác và hỗ trợ Việt Nam phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, chuyển đổi năng lượng bền vững.
Trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, Tổng thống Joe Biden nhất trí với Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị giữa các quốc gia, không sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình các tranh chấp, xung đột, trên cơ sở luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc; bảo đảm tự do hàng hải và hàng không phù hợp với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982).
Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ trân trọng chuyển lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc mời Tổng thống Joe Biden sớm thăm Việt Nam. Tổng thống Biden trân trọng cảm ơn và cho biết sẽ thu xếp thăm Việt Nam vào thời gian phù hợp với cả hai bên.
Cũng trong tối ngày 12/5 (giờ địa phương), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng Lãnh đạo các nước ASEAN dự Tiệc chiêu đãi do Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden chủ trì tại Nhà Trắng.
Tổng thống Biden bày tỏ vui mừng và hân hạnh được chào đón các nhà Lãnh đạo ASEAN, coi đây là cơ hội tuyệt vời để các bên cùng đánh giá và định hướng quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ. Đặc biệt, sự kiện này diễn ra vào thời điểm đầy ý nghĩa, hai bên kỷ niệm 45 năm quan hệ.
Các nhà Lãnh đạo nhất trí quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ phát triển năng động, mạnh mẽ trong 45 năm, cùng vượt qua không ít thử thách và đạt được nhiều thành quả quan trọng trong hợp tác trên tất cả các lĩnh vực từ chính trị-an ninh, kinh tế-thương mại, văn hóa-xã hội và hợp tác phát triển. Cả ASEAN và Hoa Kỳ đều khẳng định coi trọng vai trò của nhau cũng như tầm quan trọng của mối quan hệ đối tác ASEAN-Hoa Kỳ với hoà bình, an ninh, hợp tác và phát triển thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới.
Tổng thống Biden khẳng định coi trọng và mong muốn nâng tầm quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ và cam kết ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN và Quan điểm ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP). Tổng thống Hoa Kỳ công bố gói các sáng kiến trị giá hơn 150 triệu USD để từ đó thu hút khu vực tư nhân đầu tư hàng tỷ USD vào các dự án hợp tác trong các lĩnh vực như trao đổi thương mại-đầu tư, ổn định chuỗi cung ứng, nâng cao năng lực y tế, hợp tác biển, phát triển cơ sở hạ tầng, giáo dục, phát triển nguồn nhân lực, năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển bền vững.
Lãnh đạo các nước ASEAN đánh giá cao và trông đợi Hoa Kỳ tiếp tục hợp tác tích cực, xây dựng cùng ASEAN thúc đẩy đối thoại, hợp tác, chung tay xử lý hiệu quả các thách thức tại khu vực. ASEAN cũng mong muốn, bên cạnh kinh tế, thương mại, hai bên sẽ mở rộng hợp tác trong nhiều lĩnh vực mới như kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng bền vững, ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống như dịch bệnh, biến đổi khí hậu…
Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao ý nghĩa Hội nghị, thể hiện rõ nét cam kết hai bên đồng hành cùng hướng tới hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung. Nhìn lại 45 năm, Hoa Kỳ, cường quốc hàng đầu thế giới và ASEAN, khu vực có nền kinh tế phát triển năng động bậc nhất đã phối hợp rất tích cực trên tinh thần tôn trọng luật pháp và vai trò trung tâm ASEAN, từ đó xây dựng nền tảng cho lòng tin, cùng xây dựng cấu trúc khu vực mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật pháp quốc tế. Cùng với đó, hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư phát triển mạnh mẽ và là sợi dây gắn kết tình hữu nghị nhân dân ngày càng bền chặt. Với những thành quả đó, Thủ tướng khẳng định đây là thời điểm phù hợp để ASEAN và Hoa Kỳ cùng bàn tới các mốc phát triển mới, tốt đẹp hơn.
Chia sẻ về định hướng quan hệ hai bên, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh giữ vững hòa bình, duy trì ổn định phải được coi là quan tâm hàng đầu của cả ASEAN lẫn Hoa Kỳ. Thủ tướng trông đợi Hoa Kỳ luôn ủng hộ ASEAN giữ vai trò trung tâm trong các tiến trình ở khu vực châu Á-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương; cùng đóng góp xây dựng đường hướng mới cho các khuôn khổ hợp tác do ASEAN chủ trì, tạo môi trường cân bằng, hài hòa ở khu vực; cùng ASEAN đối thoại chân thành trên cơ sở lòng tin và trách nhiệm, ủng hộ giải quyết các khác biệt, bất đồng, dựa trên các biện pháp hoà bình, phù hợp luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc và Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á.
Nhấn mạnh nhu cầu khôi phục dòng chảy thương mại, đầu tư, tạo động lực cho giai đoạn tiếp theo, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam sẽ áp dụng những biện pháp tốt nhất hỗ trợ các nhà đầu tư, doanh nghiệp Hoa Kỳ, nhanh chóng mở rộng kinh doanh tại thị trường Việt Nam, kết nối với thị trường ASEAN đầy tiềm năng.
Thủ tướng cũng đề nghị Hoa Kỳ, với kinh nghiệm và nguồn lực của mình, hỗ trợ ASEAN phát triển xanh và bền vững, chuyển đổi cơ cấu kinh tế, ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số, phát triển năng lượng tái tạo, thân thiện với môi trường, đẩy nhanh các nỗ lực phục hồi toàn diện và bền vững. ASEAN cũng trông đợi Hoa Kỳ thúc đẩy các sáng kiến hợp tác trong khuôn khổ Đối tác Mekong-Hoa Kỳ, góp phần bảo đảm chất lượng phát triển, hỗ trợ phát triển đồng đều và bền vững tại khu vực.
Trước những tác động và hệ lụy phức tạp của các thách thức phi truyền thống, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh cần xây dựng cách tiếp cận toàn cầu trong giải quyết các vấn đề toàn cầu. Các nước ASEAN mong tiếp tục nhận sự hợp tác và hỗ trợ của Hoa Kỳ củng cố và nâng cao năng lực y tế, chia sẻ kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine, đồng thời ứng phó hiệu quả với các thách thức khác như suy thoái môi trường, biến đổi khí hậu,…
Nhìn về tương lai, Thủ tướng bày tỏ lạc quan về sự bứt phá mạnh mẽ của quan hệ chiến lược ASEAN-Hoa Kỳ, và khẳng định Việt Nam sẽ tích cực đóng góp nâng tầm quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững của các nước ASEAN và Hoa Kỳ, cũng như cả khu vực và thế giới.
Các nhà Lãnh đạo ASEAN và Hoa Kỳ nhất trí ủng hộ thiết lập Đối tác Chiến lược Toàn diện và bày tỏ trông đợi mối quan hệ này phát triển thực chất, hiệu quả và cùng có lợi.
Dự kiến Hội nghị Cấp cao Đặc biệt ASEAN- Hoa Kỳ sẽ diễn ra trong ngày 13/5 với các phiên làm việc giữa Tổng thống Biden, Phó Tổng thống Haris với Lãnh đạo các nước ASEAN.