Thủ tướng: Phải thích nghi và phát triển trước thiên tai

Thủ tướng: Công tác phòng, chống thiên tai là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, hết sức khó khăn, phức tạp và chưa bao giờ kết thúc trong lịch sử Việt Nam

Là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, hết sức khó khăn

Phát biểu kết luận Hội nghị trực tuyến toàn quốc về phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn vào chiều 15/5, Thủ tướng cho biết, Việt Nam là một trong 5 nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi biến đối khí hậu. Lịch sử đấu tranh, dựng nước và giữ nước của Việt Nam luôn gắn liền với phòng chống thiên tai. Cho nên, người Việt Nam mong ước có sức mạnh chiến thắng thiên tai, đây là khát vọng, là ý chí của bao thế hệ người Việt Nam.

Thiên tai diễn biến ngày càng cực đoan, dị thường và trái quy luật. Bão mạnh, siêu bão, mưa đặc biệt lớn, ngập lụt diện rộng, lũ quét, lở đất, rét đậm, rét hại, hạn hán, xâm nhập mặn, dông lốc, sét đánh xảy ra khắp vùng miền cả nước, suốt cả năm và ngày càng trầm trọng.

Trung bình mỗi năm, thiên tai gây thiệt hại về kinh tế khoảng 1-1,5% GDP, lấy đi nhiều thành quả, làm chậm sự phát triển ở nhiều khu vực, tác động sâu sắc tới mọi hoạt động kinh tế-xã hội.

Tất cả chúng ta cùng xác định, quán triệt công tác phòng, chống thiên tai là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, hết sức khó khăn, phức tạp và chưa bao giờ kết thúc trong lịch sử Việt Nam, Thủ tướng nêu rõ.

Thủ tướng cũng nêu nhiều bất cập như thiếu sự đồng bộ trong các công trình hạ tầng để cùng góp phần phòng, chống thiên tai, mà cụ thể là còn tình trạng “công trình giao thông đi giao thông, công trình thủy lợi đi đường thủy lợi”. Công tác dự báo dù nhiều thành công nhưng cần nâng cao độ chính xác. Còn nhiều điểm trọng yếu về đê điều, dự án triển khai dở dang, gồm cả đê sông, đập hồ, đê biển. Công tác tuyên truyền ở cấp cơ sở chưa thực sự bài bản, kịp thời, nhất là đối với người dân ở vùng sâu, vùng xa, khách du lịch quốc tế.

Thủ tướng cũng lưu ý, các chế tài xử lý vi phạm các quy định về đê điều, phòng, chống thiên tai chưa đủ nghiêm minh. “Sạt lở bờ sông nặng nề ở phía Bắc, đặc biệt phía Nam có nhiều nguyên nhân, nhưng có nguyên nhân quan trọng là khai thác cát bừa bãi. Nhưng chúng ta chưa xử lý nghiêm việc này. Địa phương phải lo quản lý, lực lượng công an và các lực lượng chức năng và người dân phải có biện pháp. Phải khai thác theo quy hoạch chứ không phải đào sâu xuống dẫn đến tình trạng sạt lở. Cũng như xây dựng, phải nghiên cứu vật liệu thay thế cát xây dựng chứ không thể đào cát mãi”, Thủ tướng nêu rõ.

Không phải thấy thiên tai là đầu hàng

Thủ tướng cho biết, theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, trong năm nay, tình trạng thời tiết bất thường quanh năm. Năm 2020 ở Việt Nam sẽ có ít nhất từ 11-13 cơn bão, trong đó có 5 cơn bão trực tiếp đổ bộ vào Biển Đông, nhất là phía Nam, nơi chưa có nhiều kinh nghiệm phòng, chống bão.

Về nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai, Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, các bộ, ngành, địa phương và người dân cần tổ chức nghiên cứu, quán triệt và có kế hoạch triển khai Chỉ thị số 42 của Ban Bí thư (ban hành tháng 3/2020) một cách đồng bộ, hiệu quả, theo dõi chặt chẽ dự báo, không được để tình trạng chủ quan ở bất kỳ cấp nào, khâu nào. Trong mọi tình huống thì phải đặt an toàn của người dân lên hàng đầu.

Thủ tướng cũng yêu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong các cơ quan phòng chống thiên tai; nâng cao chất lượng công tác dự báo; đầu tư nâng cao chất lượng các công trình thủy lợi, công trình phục vụ phòng, chống thiên tai, ưu tiên nguồn lực đầu tư vốn trung hạn 2021-2025 cho nhiệm vụ này. Cùng với đó là đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, tăng cường hợp tác quốc tế, kể cả công tác tìm kiếm cứu nạn.

Bộ Công an chỉ đạo nâng cao năng lực cho lực lượng công an trong phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; phối hợp kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật về đê điều, phòng chống thiên tai, tập trung xử lý, ngăn chặn tình trạng khai thác cát sỏi và lập bến bãi tập kết trái phép, lấn chiếm lòng sông, bãi sông.

Bộ Công Thương phối hợp với các bộ, ngành để có quy chế vận hành liên hồ chứa một cách hợp lý, nhất là đối với các hồ thủy lợi, thủy điện lớn, vừa bảo đảm phát điện, vừa phục vụ sản xuất và sinh hoạt.

Đối với các địa phương, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung các giải pháp cả về công trình và thi công trình, bảo đảm cho công tác phòng, chống thiên tai. 

Thủ tướng mong muốn các cấp, các ngành và nhân dân luôn nỗ lực, chủ động tiếp tục nêu cao tinh thần chống thiên tai, “chứ không phải mình thấy thiên tai là đầu hàng, không được đầu hàng với bất cứ tình hình nào, nhất là thời tiết biến đổi này. Chúng ta phải thích nghi và phát triển”.

Nhân dịp này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gửi lời cảm ơn đến các tổ chức quốc tế đã hỗ trợ Việt Nam cả về kinh phí và kinh nghiệm trong công tác phòng, chống thiên tai và mong muốn các tổ chức quốc tế tiếp tục hợp tác hiệu quả hơn nữa với Việt Nam.