Thanh tra Chính phủ "điểm" hàng loạt sai phạm nghiêm trọng của Petrolimex

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Ngô Văn Khánh đã ký Thông báo thông báo số 2280/TB-TTCP về nội dung thực hiện Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) và một số đơn vị thành viên.

Đầu tư ngoài ngành sai quy định 2.255 tỷ đồng

Theo đó, Thanh tra Chính phủ tập trung thanh tra một số nội dung về sử dụng vốn, đầu tư tài sản chính ngoài ngành nghề kinh doanh chính; quản lý đầu tư xây dựng, quản lý sử dụng đất đai và quản lý hoạt động kinh doanh xăng dầu giai đoạn từ tháng 01 năm 2010 đến tháng 6 năm 2013.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu rõ bên cạnh một số ưu điểm, Petrolimex và một số công ty thành viên còn tồn tại khuyết điểm như vi phạm trong công tác quản lý, sử dụng vốn, tài sản và cổ phần hóa doanh nghiệp; Vi phạm trong công tác quản lý hoạt động kinh doanh; Vi phạm trong công tác đầu tư xây dựng, quản lý sản xuất; Vi phạm trong quản lý điều hành giá bán lẻ xăng dầu.

Cụ thể về vi phạm trong công tác quản lý, sử dụng vốn, tài sản và cổ phần hóa doanh nghiệp công ty mẹ - Tập đoàn đã đầu tư tài chính ngoài ngành nghề kinh doanh chính (ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản) với tổng số tiền 2.255,6 tỷ đồng, trong đó nhiều khoản đầu tư với giá trị lớn không đúng quy định: Tăng vốn đầu tư vào PG Bank 400 tỷ đồng (chiếm 40% vốn điều lệ của đơn vị nhận góp vốn) và Công ty cổ phần Bảo hiểm Petrolimex 171,3 tỷ đồng (chiếm 51% vốn điều lệ của đơn vị nhận vốn góp) mà không có sự chấp thuận của Bộ Công Thương và Thủ tướng Chính phủ; Tăng vốn đầu tư 51 tỷ đồng vào Công ty CP Bất động sản Petrolimex mà không có sự chấp thuận của Bộ Công Thương; sử dụng vốn kinh doanh 231,9 tỷ đồng để đầu tư vào lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản, không đúng với Nghị quyết của HĐQT.

Petrolimex còn ủy thác cho các đơn vị thành viên vay dài hạn để đầu tư xây dựng các công trình, dự án 414,6 tỷ đồng từ vốn chiếm dụng trong thanh toán, chưa bố trí được nguồn vốn cho đầu tư xây dựng. Chưa thực hiện nghiêm việc thoái vốn đầu tư ngoài ngành theo chủ trương của Chính phủ và quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra một số khoản đầu tư của Công ty mẹ hiệu quả thấp như Đầu tư 178,5 tỷ đồng vào Công ty CP Nhiên liệu bay Petrolimex và Bất động sản Petrolimex kém hiệu quả; đầu tư 38,8 tỷ đồng vào Công ty CP Thương mại Tuyên Quang, Công ty TNHH Hóa chất PTN và CTCP Đầu tư và Phát triển Vân Phong từ năm 2010 đến thời điểm thanh tra không có cổ tức.

Nhiều sai phạm trong kinh doanh xăng dầu

Cùng với đó, kết luận Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ: Năm 2011, Petrolimex chỉ đạo các công ty xăng dầu thành viên kinh doanh có lãi trích lập quỹ bình ổn, sau đó 11 công ty đã trích lập số tiền 221,3 tỉ đồng không đúng đối tượng theo quy định.

Trong công tác quản lý hao hụt xăng dầu từ năm 2010 đến tháng 6/2013, Petrolimex còn hạch toán vào chi phí xăng dầu hao hụt vượt định mức, không đúng quy định của Quy chế kinh doanh xăng dầu, làm giảm hiệu quả kinh doanh gần 7 tỉ đồng.

Công tác quản lý, điều hành giá bán xăng dầu nội bộ của Petrolimex đối với các công ty xăng dầu thành viên chưa tuân thủ nguyên tắc, phương pháp xác định giá quy định trong Quy chế kinh doanh xăng dầu và chưa phù hợp với giá bán do liên Bộ Tài chính - Công Thương công bố, thể hiện ý chí chủ quan trong việc quyết định giá, dễ phát sinh tiêu cực.

Petrolimex chưa quản lý chặt chẽ xăng dầu tiêu thụ trước các thời điểm điều chỉnh giá, sản lượng xăng xuất bán trước thời điểm tăng giá tại một số công ty xăng dầu thành viên tăng bất thường từ 2,3 - 6,7 lần so với sản lượng bán bình quân.

Bên cạnh đó, Petrolimex và liên Bộ Tài chính - Công Thương đã đưa chi phí vận tải và chi phí bảo hiểm vào giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu theo mức cố định, thiếu cơ sở, cao hơn chi phí thực tế của Petrolimex.

Sai phạm của lãnh đạo ngành

Đặc biệt, Thanh tra Chính phủ cũng điểm mặt nhiều lãnh đạo xăng dầu đã có những sai phạm nghiêm trọng trong sử dụng tiền đầu tư.

Trong đó, một trong những vụ việc nghiêm trọng được Thanh tra Chính phủ kể đến là tại Công ty CP Vận tải xăng dầu Vipco – đơn vị trực thuộc Petrolimex. 

Cụ thể, năm 2008 ông Nguyễn Đạo Thịnh, Tổng giám đốc Vipco, ký hợp tác đầu tư với Công ty TNHH thương mại dịch vụ sản xuất Thiên Lộc Phú, đã chuyển 72,5 tỷ đồng vào tài khoản chung do Công ty Thiên Lộc Phú làm chủ tài khoản.

Sau đó, Vipco có văn bản đồng ý cho Thiên Lộc Phú rút ra 20,1 tỷ đồng nhưng không có căn cứ, và thực tế Công ty Thiên Lộc Phú không hoạt động kinh doanh. Thiên Lộc Phú sau đó đã trả lại cho Vipco 1,5 tỷ đồng, số còn lại 18,6 tỷ đồng đến nay không thu hồi được là việc làm thiếu trách nhiệm, gây hiệu quả nghiêm trọng.

Thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Ngô Văn Khánh đã ký ngày 1/9

Ngoài ra, ngày 10/4/2008, ông Nguyễn Đạo Thịnh, nguyên Tổng giám đốc Vipco, và ông Vũ Quang Khánh, nguyên Kế toán trưởng Vipco còn chuyển số tiền 483 triệu cho bà Nguyễn Thị Mỹ Dung, Kế toán trưởng Công ty Thiên Lộc Phú, đến nay cũng không thu hồi được, vi phạm nguyên tắc quản lý tài chính. Tổng số tiền chưa thu hồi được là 19,1 tỷ đồng. Hiện Bộ Công an đã tiếp nhận hồ sơ để điều tra xử lý các sai phạm trên tại Vipco

Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với vụ việc liên quan đến các cá nhân nêu trên.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra, năm 2006 ông Đỗ Đông Ngọc, Giám đốc Công ty xăng dầu khu vực III, cũng đã ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng 360 m2 đất với xã Tú Sơn trái thẩm quyền, làm phát sinh công nợ 540 triệu đồng, nguy cơ mất vốn.

Xử lý trách nhiệm theo đúng quy định của pháp luật

Trước hàng loạt sai phạm nêu trên, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Công Thương chủ trì, chỉ đạo Petrolimex kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của pháp luật với tập thể, cá nhân dẫn đến những khuyết điểm, vi phạm trong đầu tư kinh doanh.

Bên cạnh đó, kiến nghị đơn vị này phải kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với tập thể, cá nhân thuộc tập đoàn và các công ty liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm trong công tác quản lý, sử dụng vốn, tài sản, quản lý hoạt động kinh doanh cũng như trong công tác quản lý Nhà nước về kinh doanh xăng dầu.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị về xử lý tài chính: Bộ Công Thương rà soát, xem xét việc xếp loại doanh nghiệp đối với 31 công ty xăng dầu thành viên có vi phạm trong việc chấp hành pháp luật thuế năm 2010 và 2011 theo đúng quy định; Bộ Tài chính xác định truy thu thuế đối với 319,5 tấn dầu diezel do Công ty Xăng dầu khu vực III bán tái xuất cho các doanh nghiệp trong Khu Công nghiệp Nomuara - Hải Phòng không đúng đối tượng (31.812 USD).

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, các công ty xăng dầu thành viên và các công ty liên quan thực hiện các nội dung: Trích bổ sung Quỹ Bình ổn giá 4,896 tỷ đồng; xác định lại số tiền đã trích lập dự phòng giảm giá đầu tư chưa đúng quy định 53,747 tỷ đồng, thực hiện nghĩa vụ tài chính về thuế TNDN…

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Bộ Công Thương chủ trì chỉ đạo Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với tập thể, cá nhân thuộc tập đoàn và các công ty liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm trong công tác quản lý, sử dụng vốn, tài sản, quản lý hoạt động kinh doanh

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với 2 vụ việc xảy ra giữa Công ty Vipco và Công ty Thiên Lộc Phú dẫn đến việc 18.680 triệu đồng phát sinh từ tháng 4/2008 đến nay không thu hồi đươc…