Tạo khung khổ pháp lý vững chắc, công khai và minh bạch cho đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế

Chiều 25/2, tại Hà Nội, nhân kỷ niệm 67 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 – 27/2/2022), Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội, GS.TS Vương Đình Huệ đã đến thăm, chúc mừng Bệnh viện Việt Đức và toàn thể y, bác sỹ, nhân viên y tế cả nước.

Cùng đi có các Ủy viên Trung ương Đảng: Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Phú Cường; Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long; Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà.

Đóng góp của đội ngũ cán bộ y tế, khoa học y tế không thể đong đếm

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ bày tỏ vui mừng được đến thăm Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức – cơ sở điều trị ngoại khoa, nghiên cứu y học và đào tạo đội ngũ cán bộ y học hàng đầu của nước nhà đúng vào dịp kỷ niệm 67 năm ngày Bác Hồ gửi thư cho ngành y tế. Thay mặt Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội trân trọng gửi đến các thầy thuốc, nhà khoa học, nhân viên Bệnh viện Việt Đức nói riêng và toàn thể đội ngũ thầy thuốc, cán bộ, nhân viên y tế cả nước những tình cảm thân thiết và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Nhìn lại lịch sử phát triển ngành y tế, đội ngũ thầy thuốc – nhà khoa học trong 67 năm qua, Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao những kết quả, thành tựu to lớn mà ngành y tế đã đạt được, đóng góp cho sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ nhân dân và phát triển đất nước. Các chỉ số sức khỏe của nhân dân đã được nâng lên rõ rệt, tốt hơn so với nhiều nước có cùng mức thu nhập bình quân đầu người; tuổi thọ trung bình của người dân đã tăng thêm 20 tuổi (từ 53,5 năm 1957 lên 73,7 năm 2021). Việt Nam là điểm sáng trong thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ trong lĩnh vực y tế vào năm 2015 và đang tiếp tục thực hiện tốt các mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030, trong đó, chỉ số bao phủ dịch vụ y tế của Việt Nam đạt 70/100 điểm, cao hơn so với mức trung bình của khu vực Đông Nam Á (61 điểm) và của toàn cầu (67 điểm). Chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng Covid - 19 lớn nhất trong lịch sử Việt Nam đã được triển khai thành công; về đích trước 6 tháng so với mục tiêu trên 70% dân số được tiêm đủ liều cơ bản do WHO khuyến cáo.

Đội ngũ cán bộ y tế đã ngày càng tăng về số lượng và chất lượng. Nếu năm 1955 chỉ có khoảng 300 y, bác sĩ thì đến nay đã có hơn nửa triệu người; tỷ lệ bác sỹ trên một vạn dân đạt 10,0 năm 2021 (so với 4,1 năm 1993); đội ngũ cán bộ khoa học ngành Y tế được công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh Giáo sư/Phó giáo sư hằng năm luôn trong top đầu các lĩnh vực, trong 10 năm vừa qua đã có 106 nhà giáo nhà khoa học ngành y tế được phong học hàm giáo sư, 801 phó giáo sư.

Số lượng các bài báo/công trình khoa học công bố quốc tế của ngành Y tế tăng qua các năm, tăng mạnh trong 5 năm qua; số lượng công bố của ngành y so với các nước trong khu vực đứng ở vị trí thứ 4, chỉ sau Thái Lan, Singapore và Malaysia. Các tổ chức, cá nhân nhà khoa học lĩnh vực y -dược luôn có vị trí dẫn đầu được trao các giải thưởng về khoa học và công nghệ. Qua 5 đợt xét tặng giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ, các Thầy thuốc - nhà khoa học y tế đã vinh dự được nhận 22 giải thưởng Hồ Chí Minh và 26 giải thưởng Nhà nước, chiếm tỷ lệ cao nhất trong các ngành, lĩnh vực được vinh danh trong cả nước; ngoài ra các nhà khoa học y tế luôn được vinh danh tại các giải thưởng Nhân tài Đất Việt, Kovaleskai, Tạ Quang Bửu và các giải thưởng uy tín trên thế giới.

Chủ tịch Quốc hội cũng ghi nhận, đánh giá cao những kết quả nổi bật từ nghiên cứu khoa học, chuyển giao và áp dụng vào thực tiễn, đã đưa trình độ khoa học công nghệ lĩnh vực y tế Việt Nam tiếp cận trình độ các nước tiên tiến trên thế giới, từ các Nhà khoa học tiền bối như GS Phạm Ngọc Thạch bào chế ra thuốc penicillin, GS Tôn Thất Tùng phát minh “phương pháp cắt gan khô”, GS Hoàng Thủy Nguyên “sản xuất vaccine bại liệt”, GS Nguyễn Tài Thu với “đại trường châm” trong châm cứu…, đến nay Việt Nam đã làm chủ công nghệ ghép và ghép được 6/6 tạng chủ yếu (tim, gan, phổi, thận, tụy, ruột), làm chủ các công nghệ phẫu thuật nội soi và can thiệp tim mạch, châm cứu với chi phí giảm từ 1/2- 1/3 so với ở nước ngoài. Sản xuất vaccine trong nước bảo đảm 11/12 loại vaccine tiêm chủng, hệ thống quản lý thử nghiệm lâm sàng được Tổ chức Y tế Thế giới công nhận.

Hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực y tế nói chung và y dược học nói riêng đã đóng góp rất lớn đưa nền khoa học y học Việt Nam tiếp cận với thế giới, mang lại hiệu quả kinh tế và ý nghĩa xã hội sâu sắc ở nhiều lĩnh vực chuyên môn như: Tiếp thu, làm chủ và hoàn thiện nhiều kỹ thuật y học mà trước đây chúng ta chưa làm được, hoặc làm nhưng kết quả/hiệu quả chưa cao, đưa trình độ khoa học và công nghệ y, dược nước ta theo kịp với các nước trong khu vực và trên thế giới, trong đó có một số kỹ thuật ngang hàng với các nước tiên tiến; Các kỹ thuật, sản phẩm, giải pháp công nghệ từ hoạt động nghiên cứu khoa học góp phần làm giảm thời gian và chi phí điều trị bệnh - tật, giá thành một số loại thuốc, giá thiết bị y tế giảm nhiều so với giá tương ứng của nước ngoài hoặc phải nhập khẩu; Sản phẩm của nghiên cứu khoa học gắn với đào tạo nhân lực y tế của đội ngũ trí thức ngành y tế đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng của công tác dự phòng, cấp cứu, điều trị và nâng cao sức khoẻ, trí tuệ của người Việt Nam; Kết quả nghiên cứu mang lại cho ngành y tế là kho kiến thức, tư liệu sống có giá trị trong việc cung cấp bằng chứng, giải pháp để hoạch định các chủ trương chính sách y tế.

“Đặc biệt trong cuộc chiến chống đại dịch Covid – 19, sự đóng góp của đội ngũ cán bộ y tế nói chung, đội ngũ cán bộ khoa học y tế nói riêng là không thể đong đếm được”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh. Trong cuộc chiến không tiếng súng này, hàng trăm nghìn cán bộ y tế đã và đang phải gác lại mọi riêng tư, chấp nhận hy sinh cá nhân, tận tình, chu đáo chăm sóc người bệnh. Hình ảnh những “chiến sĩ áo trắng” trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt của mùa hè oi bức, dù đã kiệt sức nhưng vẫn quyết bám trụ, chiến đấu với dịch bệnh, tất cả vì sức khoẻ của người dân, của cộng đồng, trong đó có cả sự hy sinh tính mạng và sức khỏe của hàng nghìn cán bộ y tế là hình ảnh tiêu biểu và phẩm chất tốt đẹp nhất “thầy thuốc như mẹ hiền” của đội ngũ cán bộ y tế như lời Bác Hồ kính yêu đã dạy.

Chỉ tính đợt dịch thứ 4 (tháng 4.2021 đến nay), ngành y tế đã huy động một lực lượng lớn nhất từ trước đến nay với hơn 25 nghìn giáo sư, y bác sĩ, các cán bộ, nhân viên y tế và sinh viên các trường y dược hỗ trợ các địa phương phòng, chống dịch. Hàng trăm nghìn cán bộ y tế thường xuyên, ngày đêm quả cảm nơi tuyến đầu, đối diện hiểm nguy tính mạng, sức khỏe, đã có khoảng 3.000 cán bộ y tế bị nhiễm Covid - 19 và hơn 10 trường hợp mắc đã hy sinh, thực sự là những “chiến sĩ áo trắng” dấn thân thực hiện sứ mệnh cao cả của mình”.

Minh chứng thuyết phục nhất là chỉ sau 2 tuần có ca bệnh Covid - 19 đầu tiên ở Việt Nam, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương đã nuôi cấy và phân lập thành công virus n - CoV trong phòng thí nghiệm, đưa Việt Nam là một trong bốn quốc gia đầu tiên trên thế giới nuôi cấy và phân lập thành công loại vius này, là tiền đề xây dựng và triển khai công tác phòng, chống dịch. Bộ Y tế đã tích cực triển khai hỗ trợ các đơn vị đàm phán nhận chuyển giao công nghệ của các nước như Nhật Bản, Pháp, Đức, Cuba, Ấn Độ... về sản xuất vaccine Covid - 19 và các kỹ thuật điều trị, sản xuất thuốc sinh học - sinh phẩm phục vụ điều trị Covid - 19.

Việc tiếp cận, đưa công nghệ thông tin ứng dụng trong kiểm soát dịch bệnh và hỗ trợ điều trị đạt được những kết quả hết sức ý nghĩa với trên 1.500 điểm cầu trực tuyến từ Trung ương đến địa phương phục vụ chỉ đạo, điều hành thống nhất, thông suốt, hỗ trợ tiên lượng, ra phác đồ điều trị trong các ca bệnh nặng; đào tạo cập nhật kiến thức liên tục cho đội ngũ cán bộ y tế các tuyến, ngay cả các tâm dịch. Hệ thống truy vết, điều tra dịch tễ, giám sát cách ly được ứng dụng rộng rãi thông qua các phần mềm.

Thay mặt Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội biểu dương những cống hiến, sự tận tâm hết mình, không quản ngày đêm, vất vả gian nan của đội ngũ cán bộ ngành y tế, trong đó có các thầy thuốc, các nhà khoa học, nhân viên y tế của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.

Đảng, Nhà nước luôn tin yêu và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho ngành y tế

Nhấn mạnh “nghề y là một nghề đặc biệt, nhân lực y tế phải đáp ứng yêu cầu chuyên môn và y đức; cần được tuyển chọn, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt", Chủ tịch Quốc hội mong muốn hệ thống nghiên cứu khoa học và đào tạo nhân lực y tế, mà đầu mối là Bộ Y tế, phải phát triển mạnh mẽ hơn nữa để triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, từng bước đưa mô hình đào tạo nguồn nhân lực y tế, nhất là mô hình đào tạo bác sĩ, bác sĩ gia đình, điều dưỡng, hộ sinh, cán bộ quản lý và chuyên khoa đặc thù trong ngành y tế hội nhập quốc tế, có chất lượng cao; đồng thời thúc đẩy phát triển các trung tâm, các viện nghiên cứu khoa học công nghệ chuyên sâu trong lĩnh vực y tế nhằm phục vụ cho công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân ngày một tốt hơn, ngang tầm các nước trong khu vực và các nước tiên tiến trên thế giới.

Chủ tịch Quốc hội cũng nêu rõ, qua các đợt dịch Covid – 19 càng cho thấy tầm quan trọng của hệ thống y tế cơ sở và của công tác y tế dự phòng. Do đó, ngành y tế cần nghiên cứu để đề xuất các cơ chế nhằm tiếp tục thể chế hóa tại Nghị quyết số 20 - NQ/TW của Ban Chấp hành trung ương Đảng Khóa XII “về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân trong tình hình hình mới" theo phương châm: phát triển nền y học Việt Nam khoa học, dân tộc và đại chúng; xây dựng hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả và hội nhập theo phương châm phòng bệnh hơn chữa bệnh; y tế chuyên sâu đồng bộ và cân đối với y tế cộng đồng; hệ thống mạng lưới y tế phải rộng khắp, gần dân, hướng tới bao phủ chăm sóc sức khoẻ toàn dân, góp phần nâng cao sức khoẻ cả về thể chất và tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ, chất lượng cuộc sống của người Việt Nam.

Một trong những nhiệm vụ quan trọng, có tính cấp bách hiện nay của Bộ Y tế được Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh là tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), dự án Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi), dự án Luật Dược (sửa đổi) nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế để ngành y tế ngày càng phát triển bền vững và lành mạnh, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ của nhân dân. Vừa qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quyết định bổ sung dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) vào chương trình lập pháp năm 2022 của Quốc hội và tại Kỳ họp thứ Ba tới sẽ trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu. “Dự luật này sẽ tiếp tục thể chế hoá, pháp điển hoá quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về y tế, nhất là các chính sách được ban hành trong bối cảnh phòng, chống dịch bệnh Covid – 19 vừa qua, nhằm tạo khung khổ pháp lý vững chắc, công khai và minh bạch để đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế yên tâm tập trung thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ của nhân dân. Trong lĩnh vực đào tạo của ngành y, cùng với nghiên cứu khoa học, đào tạo nguồn nhân lực cũng cần nhấn mạnh việc đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý cho ngành y tế và các cơ sở khám, chữa bệnh”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Nhấn mạnh truyền thống vẻ vang từ các thế hệ thầy thuốc - nhà khoa học cha anh đi trước sẽ là nguồn động lực tiếp thêm sức mạnh giúp chúng ta mạnh mẽ hơn nữa, quyết liệt hơn nữa để chiến đấu và sớm chiến thắng đại dịch Covid – 19, Chủ tịch Quốc hội khẳng định, Đảng, Nhà nước luôn tin yêu và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho ngành y tế trong sự nghiệp xây dựng nền y tế Việt Nam khoa học, dân tộc và đại chúng, nền y tế của nhân dân, tất cả vì sức khoẻ con người, hướng đến mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh. Chủ tịch Quốc hội chúc toàn thể đội ngũ cán bộ y tế nhiều sức khoẻ, tiếp tục đóng góp thiết thực và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ sức khỏe người dân, luôn mãi xứng đáng với sự tin yêu và kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã tới thăm và tặng quà một số bệnh nhân tại Trung tâm Ghép tạng Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.