Tăng thu ngân sách nhà nước từ phần thu thuế bổ sung

Áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu mang lại nhiều cơ hội mới cho Việt Nam

Theo Đại biểu Điểu Huỳnh Sang - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Phước, việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu đã được nhóm các nền kinh tế phát triển mới nổi hàng đầu thế giới thống nhất về nguyên tắc, giải pháp gồm hai trụ cột nhằm giải quyết các thách thức về thuế phát sinh trong quá trình số hóa nền kinh tế.

Theo đó, gồm phân bổ thuế đối với hoạt động kinh doanh dựa trên kỹ thuật số và đặt ra mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu 15% đối với các công ty đa quốc gia.

“Bên cạnh đó, diễn đàn hợp tác toàn cầu cũng đã công bố rằng, hiện nay có 138 nước đồng thuận với nội dung này về khung giải pháp hai trụ cột trên. Việt Nam cũng là thành viên thứ 100, nếu không áp dụng thì vẫn phải chấp nhận việc các quốc gia khác áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu và có quyền thu thuế bổ sung đối với doanh nghiệp Việt Nam. Việc áp dụng các quy định của thuế tối thiểu toàn cầu cũng mang lại cho Việt Nam những cơ hội mới như tăng nguồn thu ngân sách nhà nước từ phần thu thuế bổ sung, tăng cường hội nhập quốc tế cũng như giảm thiểu hiện tượng trốn thuế, tránh thuế, chuyển giá và chuyển lợi nhuận”, đại biểu Sang phân tích

Theo đại biểu Nguyễn Văn Mạnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc, thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu là khoản thuế mới, chưa được quy định trong Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, vì vậy việc ban hành chính sách bổ sung là phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước, mang lại cơ hội mới như tăng thu ngân sách từ phần thu thuế bổ sung.

Về quan điểm xây dựng Nghị quyết, đại biểu nhất trí với quan điểm chủ động ủng hộ và áp dụng quy định thuế tối thiểu toàn cầu từ năm 2024, tạo cơ chế thuận lợi để khuyến khích các doanh nghiệp nộp thuế, bổ sung thuế tại Việt Nam.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương nhấn mạnh, việc thực hiện Nghị quyết sớm này thì chúng ta sẽ thu được tới 14.600 tỉ tiền thuế, bổ sung được 122 tập đoàn và tránh cạnh tranh không công bằng, ưu đãi quá mức cho các doanh nghiệp cơ sở của các tập đoàn đa quốc gia. Đồng thời, việc ban hành Nghị quyết kịp thời cũng là một hình thức giúp cho các nước OECD giữ chân được các nhà sản xuất và tạo công ăn việc làm cho chính nước của họ, qua đó, Việt Nam cũng thực hiện các nghĩa vụ quốc tế.

Nội luật hóa nội dung các quy định về thuế tối thiểu toàn cầu

Theo Đại biểu Dương Khắc Mai – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông, dự thảo Nghị quyết quy định cách tính “lợi nhuận tính thuế bổ sung”, “thu nhập ròng theo quy định về thuế tối thiểu toàn cầu”, “giá trị tài sản hữu hình và tiền lương theo quy định về thuế tối thiểu toàn cầu” tại các khoản 6, 7, 8 còn chung chung, chưa rõ ràng về dẫn chiếu đến quy định về thuế tối thiểu toàn cầu.

Trong khi đó “Quy định về thuế tối thiểu toàn cầu” này có thể thường xuyên thay đổi theo yêu cầu của OECD, vì vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ cần bảo cáo rõ, nghiên cứu quy định hướng nội luật hóa nội dung các quy định về thuế tối thiểu toàn cầu tại dự thảo nghị quyết để đảm bảo thi hành.

Để có cơ sở thuyết phục hơn, đại biểu Đinh Thị Phương Lan - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi đề nghị Chính phủ tiếp tục đánh giá thận trọng nghiên cứu thực tiễn áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu tại các quốc quốc gia có sự tương đồng với quy mô, cơ cấu kinh tế, đặc biệt là tại 23 quốc gia, vùng lãnh thổ có mức thuế suất thu nhập doanh nghiệp thấp hơn 15% hiện tại không bắt buộc áp dụng các quy định của thuế tối thiểu toàn cầu. Cần đánh giá đủ chi tiết các tác động các quy định hướng dẫn thực hiện thuế tối thiểu toàn cầu. Đại biểu nhấn mạnh việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện theo quy định của OECD cần chi tiết cụ thể, đảm bảo chủ quyền lập pháp và xác định rõ phạm vi điều chỉnh của dự thảo Nghị quyết.

Đại biểu Đinh Thị Phương Lan cũng lưu ý rằng, cần chuyển hóa thành các quy định mang tính quy phạm pháp luật Việt Nam. Nhiều quy phạm trong dự thảo Nghị quyết rất khó hiểu, có thể sẽ khó áp dụng. Đồng thời cần ban hành kèm hồ sơ trình Quốc hội các văn bản hướng dẫn chi tiết.

Cần ban hành chính sách khuyến khích hỗ trợ đầu tư mới

Theo Đại biểu Vũ Tiến Lộc - Đoàn ĐBQH Tp. Hà Nội, cùng với việc ban hành nghị quyết về thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu, Quốc hội cũng cần phải ban hành thêm nghị quyết về các chính sách ưu đãi, hỗ trợ để đảm bảo duy trì môi trường đầu tư hấp dẫn để đáp ứng cùng một lúc cả hai mục tiêu là thúc đẩy được dòng vốn đầu tư chất lượng cao vào nền kinh tế nước ta, phù hợp với cái chiến lược phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước và đồng thời không vi phạm các cam kết quốc tế, không đi ngược với xu thế hội nhập.

Đại biểu cho rằng, các lĩnh vực, dự án cần ưu tiên thu hút: lĩnh vực công nghệ cao thân thiện với môi trường, hoạt động nghiên cứu phát triển, lĩnh vực năng lượng tái tạo, các nhà đầu tư chiến lược trong lĩnh vực công nghệ cao và có quy mô lớn và tất cả đều nhằm tới mục tiêu phát triển nhanh và bền vững của nền kinh tế theo đúng tinh thần Nghị quyết 50 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh hội nhập và thu hút đầu tư trong bối cảnh mới.

Để tiếp tục thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, Đại biểu Trần Hoàng Ngân - Đoàn ĐBQH Tp. Hồ Chí Minh cho rằng, bên cạnh việc tiếp tục đầu tư nâng cao hệ thống hạ tầng kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội quốc gia; cần tiếp tục đầu tư nhiều nữa cho hạ tầng về giao thông góp phần giảm chi phí logistics, chi phí sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp. Hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu nhân lực cho các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, nhất là lĩnh vực công nghệ cao và kinh tế xanh.

Hỗ trợ thủ tục hành chính cho các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó nên có đầu mối hỗ trợ cho các doanh nghiệp thực hiện các thủ tục hành chính – điều mà các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài rất lo ngại.

Giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, việc ban hành Nghị quyết về thuế tối thiểu toàn cầu là xác định về quyền đánh thuế và mang lại lợi ích cho đất nước. “Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế của thế giới, đòi hỏi phải luôn luôn chủ động sửa đổi các quy định pháp luật, phù hợp với yêu cầu của quốc tế, thúc đẩy cho sự phát triển kinh tế của đất nước”, Bộ trưởng nêu rõ.