TAND TP HCM triển khai thí điểm tăng cường công tác hòa giải, đối thoại tại Toà án

Tham dự Hội nghị còn có đồng chí Nguyễn Văn Du, Phó Chánh án TANDTC; ông Phan Chí Hiếu, Thứ trưởng Bộ Tư pháp, Phó trưởng ban chỉ đạo đề án triển khai thí điểm; ông Trịnh Xuân Toàn, Ủy viên chuyên trách Ban chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương, Ủy viên ban chỉ đạo đề án triển khai thí điểm.

 Về phía địa phương có ông Tất Thành Cang, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực thành ủy, Trưởng ban chỉ đạo thực hiện thí điểm đổi mới tăng cường hòa giải, đối thoại tại TP HCM; ông Huỳnh Cách Mạng, Phó Chủ tịch UBND TP HCM, đại diện lãnh đạo các ban ngành và cán bộ lãnh đạo TAND hai cấp TP HCM cùng toàn thể hòa giải viên và đối thoại viên trên địa bàn TP HCM.

Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình phát biểu chỉ đạo Hội nghị

Lãnh đạo TANDTC tham dự Hội nghị

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thẩm phán Ung Thị Xuân Hương, Chánh án TAND TP HCM cho biết, Trong những năm qua, TAND hai cấp TP.HCM phải thụ lý và giải quyết các loại án lớn nhất cả nước về số lượng, đa dạng, phức tạp về tính chất, mức độ, đồng thời có một số vụ án hoàn toàn mới chưa có qui định của pháp luật và chưa có tiền lệ, trước tình hình biên chế chưa đáp ứng đủ yêu cầu và phải tinh giản 10% theo qui định dẫn đến áp lực đối với Tòa án hai cấp là rất lớn.     

Tính đến ngày 06/11/2018, chỉ sau 05 ngày đi vào hoạt động, Tòa án đã chuyển cho 10 trung tâm Hòa giải đối thoại 655 hồ sơ khởi kiện các loại (trung bình mỗi hòa giải viên đã nhận là 7 hồ sơ), và dự kiến đến ngày 12/11/2018 sẽ tổ chức phiên hòa giải đầu tiên. Theo kế hoạch, trong tháng 11/2018 Tòa án sẽ tiếp tục chuyển khoảng 2.000 vụ án cho các trung tâm hòa giải, đối thoại.

Thẩm phán Ung Thị Xuân Hương, Chánh án TAND TP HCM phát biểu tại Hội nghị

Với số lượng vụ án chỉ trong những ngày đầu tiên cho thấy trong 02 tháng cuối năm, cũng như 6 tháng thực hiện thí điểm, số lượng án Tòa án chuyển sang các trung tâm hòa giải đối thoại sẽ càng ngày càng tăng với số lượng không nhỏ. Do đó, nó đòi hỏi toàn thể bộ máy các trung tâm phải hết sức tập trung, huy động hết khả năng để tăng số lượng các vụ án hòa giải, đối thoại thành, và để cho việc thực hiện thí điểm được thành công.

Trong quá trình thực hiện thí điểm, các trung tâm và các hòa giải viên phải thực hiện nghiêm túc hướng dẫn của TANDTC về quy trình hòa giải đối thoại, đồng thời qua thực tiễn cũng cần phải rút ra những kinh nghiệm hay, mô hình mới, để nâng cao hiệu quả công tác hòa giải, đối thoại.

Ông Tất Thành Cang, Phó bí thư Thường trực Thành ủy TP HCM

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình khẳng định, hòa giải, đối thoại là phương thức giải quyết hiệu quả các tranh chấp, không phải mở phiên tòa xét xử, tiết kiệm chi phí, thời gian, công sức của đương sự, Nhà nước và toàn xã hội; hạn chế kháng cáo, kháng nghị, tranh chấp khiếu kiện phức tạp kéo dài, giảm tải cho công tác xét xử của Tòa án.

Đồng thời, kết quả hoà giải, đối thoại góp phần hàn gắn rạn nứt giữa các đương sự, giữ gìn ổn định trật tự xã hội, tạo đồng thuận và xây dựng khối đoàn kết trong nhân dân. Đặc biệt, hòa giải, đối thoại dựa trên nền tảng công tác dân vận là một giải pháp giải quyết tranh chấp hiệu quả, đây là kinh nghiệm của nước ta và nhiều nền tư pháp tiến bộ trên thế giới.

Trong những năm qua, các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tiếp tục có xu hướng tăng mạnh; thẩm quyền của Tòa án được mở rộng làm cho số lượng các vụ án mà Tòa án phải thụ lý, giải quyết tăng hơn nhiều so với các năm trước, tính chất các vụ việc ngày càng phức tạp. Trong khi đó, số lượng biên chế chưa đáp ứng được yêu cầu so với cơ cấu tổ chức, bộ máy, nhiệm vụ, thẩm quyền của các Tòa án.

Ban chỉ đạo của TP HCM thực hiện thí điểm về đổi mới tăng cường hòa giải, đối thoại

Nhận thức được tầm quan trọng của hòa giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính và nhằm nghiên cứu thực trạng hòa giải, đối thoại trong giải quyết các vụ án dân sự, hành chính, đề xuất những giải pháp mới nâng cao hiệu quả của công tác này trong bối cảnh hiện nay, TANDTC đã báo cáo và được Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương giao nghiên cứu xây dựng Đề án đổi mới, tăng cường hòa giải, đối thoại trong giải quyết các vụ án dân sự, hành chính, trong đó cho phép TANDTC thí điểm một thành lập Trung tâm hòa giải, đối thoại tại TAND hai cấp của TP Hải Phòng.

Việc triển khai thí điểm 6 tháng tại Hải Phòng thu được kết quả rất khả quan, với tỷ lệ hòa giải thành, đối thoại thành là 76,2%. Kết quả thí điểm cho thấy, việc thành lập Trung tâm hòa giải, đối thoại tại Tòa án tạo ra một cơ chế mới hữu hiệu để giải quyết các tranh chấp, khiếu kiện, cơ bản phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của Việt Nam; hoạt động của các Trung tâm đã góp phần giảm tải hoạt động của Tòa án, giúp hàn gắn rạn nứt giữa các đương sự, tạo niềm tin, phấn khởi trong nhân dân và doanh nghiệp, tác động tích cực đến việc ổn định các quan hệ xã hội tại địa phương.

Ngày 15/9/2018, Ban cán sự đảng TANDTC đã báo cáo Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương về Đề án nêu trên. Tại phiên họp, Ban chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương đã đồng ý với nội dung cơ bản của Đề án. Trên cơ sở thành công bước đầu của thí điểm tại Hải Phòng, giao cho TANDTC tiếp tục triển khai thí điểm tại Hải Phòng và mở rộng thí điểm tại một số tỉnh, thành phố bảo đảm tính đại diện vùng miền, nông thôn, đô thị.

Thực hiện Kết luận nêu trên, TANDTC đã nghiên cứu, quyết định lựa chọn 16 tỉnh, thành phố để cùng với Hải Phòng thực hiện thí điểm, trong đó có TP HCM.

Sau khi nêu và phân tích tình hình thụ lý và giải quyết án trên địa bàn TP HCM, Chánh án Nguyễn Hòa Bình đề nghị:

Thành ủy, HĐND, UBND, Ban chỉ đạo thực hiện thí điểm hòa giải, đối thoại của thành phố và các Ban, Sở, ngành, đoàn thể của TP HCM tiếp tục quan tâm lãnh đạo, ủng hộ, tạo sự đồng thuận trong quần chúng nhân dân, tích cực hưởng ứng, ưu tiên lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp, khiếu kiện thông qua hòa giải, đối thoại; đồng thời, hỗ trợ kinh phí và cơ sở vật chất cho các Trung tâm hòa giải, đối thoại, góp phần bảo đảm sự thành công của hoạt động thí điểm trong thời gian tới.

Yêu cầu TAND hai cấp TP HCM tiếp tục quán triệt quán triệt chủ trương của Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương và của Lãnh đạo TANDTC; chủ động, tích cực và sâu sát trong việc bảo đảm hoạt động của các Trung tâm hòa giải, đối thoại; kịp thời xử lý các khó khăn, vướng mắc trong hoạt động của các Trung tâm và kiến nghị TANDTC hướng dẫn, xử lý kịp thời nếu cần thiết.

Các Hòa giải viên, Đối thoại viên tích cực nghiên cứu, áp dụng những kỹ năng, quy trình hòa giải, đối thoại đã được tập huấn, đồng thời vận dụng những kiến thức, kinh nghiệm và uy tín của mình để triển khai trong thực tiễn. Đồng thời, trong quá trình hòa giải, đối thoại phải thực hiện nghiêm túc các hướng dẫn của TANDTC và Ban chỉ đạo thí điểm đối với các hoạt động liên quan; tuân thủ nghiêm túc Quy chế hoạt động của Trung tâm hòa giải, đối thoại.

Thay mặt lãnh đạo địa phương, Phó Bí thư Thành ủy TP HCM Tất Thành Cang đã có bài phát biểu tại Hội nghị. Theo đó, Thành ủy, UBND TP HCM cũng nhận thức sâu sắc ý nghĩa của công tác hòa giải trong các hoạt động giải quyết tranh chấp của các cấp tòa. Chính vì thế Thành phố cam kết ủng hộ việc triển khai hoạt động của các Trung tâm hòa giải cả về vật chất lẫn nguồn lực để triển khai.

10 Giám đốc các Trung tâm hòa giải TP Hồ Chí Minh

Cũng trong buổi sáng hôm nay, Ban chỉ đạo về thực hiện thí điểm về đổi mới, tăng cường hòa giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính của TP HCM gồm 12 thành viên đã chính thức ra mắt Hội nghị. Đồng thời công bố quyết định thành lập 10 trung tâm hòa giải, ra mắt Ban lãnh đạo các trung tâm cũng như công bố danh sách các hòa giải viên của các trung tâm.

Thay mặt TAND hai cấp TP HCM, Chánh án Ung Thị Xuân Hương đã tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình và Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Tất Thành Cang và hứa sẽ ý kiến chỉ đạo vào kế hoạch thực hiện. Đồng thời, Chánh án Ung Thị Xuân Hương cũng tỏ thái độ rất lạc quan vui mừng trước việc các trung tâm hòa giải chính thức đi vào hoạt động. Bà hy vọng, các trung tâm sẽ có những hoạt động thiết thực góp phần giảm tải hoạt động xét sử các vụ kiện dân sự, hành chính cho các cấp tòa.