Phòng Tài nguyên Mội trường (TNMT) thị xã Ngã Năm vừa có hành động "lạ lùng", đi ngược chỉ đạo của UBND tỉnh Sóc Trăng là trả lại đất cho gia tộc ông Quách Phước Thọ, nhưng lại hướng dẫn cấp lại đất cho người đã bị thu hồi.
Theo trình bày của ông Quách Phước Thọ (thường trú tại khóm 2, phường 1, thị xã Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng) cho biết: "Việc Phòng TNMT thị xã Ngã Năm tiếp tục hướng dẫn việc cấp lại giấy CNQSDĐ cho 2 đối tượng đã bị thu hồi do cấp trái quy định của pháp luật. Toàn bộ diện tích đất trên có nguồn gốc của gia tộc ông nên phải trả lại cho gia đình".
Gần 30 năm đòi đất
Trao đổi với PV, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Sóc Trăng; Thanh tra thị xã Ngã Năm; Thanh tra tỉnh Sóc Trăng đều xác định: Nguồn gốc thửa đất số 251, tờ bản đồ số 5, diện tích 1.140m2 và thửa đất số 250 cùng số tờ bản đồ, có diện tích 1.181m2 (tọa lạc tại khóm 3, phường 1, thị xã Ngã Năm) mà cơ quan chức năng cấp cho hộ ông Chế Công Toàn và ông Lê Thanh Hải là của vợ chồng cụ Nguyễn Chánh Phấn và Trần Thị Thanh trước năm 1960.
Hiện nay, trên phần đất tranh chấp vẫn còn hiện hữu 2 ngôi mộ của ông Phấn và bà Thanh.
Trước đó, vào khoảng năm 1976, ông Nguyễn Việt Hùng là cháu nội của ông Phấn cùng mẹ ông Hùng về cất nhà ở trên phần đất này. Đến năm 1979 thì bỏ đi, căn nhà sau đó bị sập.
Năm 1984, ông Cao Tuấn Thanh (nguyên trưởng ấp) có giải quyết cho ông Chế Công Toàn và ông Điệp Tấn Hưng mượn để cất nhà ở (việc giải quyết cho mượn không có giấy tờ).
Nhưng năm 1993, ông Hải và ông Toàn xin đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và được cơ quan chức năng cấp theo diện tích và số thửa như trên.
Ông Quách Phước Thọ trước căn nhà xây dựng trên phần đất tranh chấp
Ông Cao Tuấn Thanh cho biết, vào năm 1988, khi ông làm Phó Chủ tịch UBND thị trấn Ngã Năm, bà Nguyễn Thị Mai (cháu nội ông Phấn) có mang đơn nhiều lần yêu cầu xin lại phần đất này nên ông đã hướng dẫn bà về làm thủ tục ủy quyền mới tiếp nhận được. Đến năm 1999 thì bà Mai được những người trong thân tộc ủy quyền nên UBND thị trấn Ngã Năm đã gửi đơn khiếu nại, yêu cầu ông Hải và ông Toàn trả lại đất. Kể từ đó, việc tranh chấp giữa con cháu của ông Phấn với ông Toàn và ông Hải kéo dài phức tạp liên tục cho đến nay.
Tòa bác đơn khởi kiện, Trưởng phòng vẫn muốn làm sai?
Vì các cơ quan chức năng chưa giải quyết thỏa đáng nên bị khiếu nại kéo dài dai dẳng hàng chục năm qua. Cho đến ngày 6/8/2009, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng đưa ra quyết định giao Chủ tịch UBND huyện Ngã Năm ban hành quyết định thu hồi giấy CNQSDĐ của ông Toàn và ông Hải. Sau đó, xem xét ban hành quyết định giải quyết giao lại đất cho ông Nguyễn Thành Em (người thứ hai được thân tộc ông Phấn ủy quyền đi khiếu nại).
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng, ngày 7/10/2009, UBND huyện Ngã Năm ban hành 2 quyết định thu hồi giấy CNQSDĐ của ông Hải và ông Toàn. Sau đó ông Hải và ông Toàn khởi kiện hành chính các quyết định này thì bị Tòa án tuyên bác đơn.
Chính quyền các cấp của tỉnh Sóc Trăng đều xác định nguồn gốc đất là của ông Phấn, việc khiếu nại của con cháu ông Phấn là có cơ sở. Đồng thời khẳng định việc cấp giấy CNQSDĐ cho ông Hải và ông Toàn là trái với nhiều điểm quy định tại Luật Đất đai năm 1993 và sai quy trình, đề nghị thu hồi, hủy bỏ.
Sau khi cơ quan chức năng thu hồi các giấy CNQSDĐ trái quy định pháp luật của ông Hải và ông Toàn, ông Thọ (người được ủy quyền tiếp theo của gia tộc ông Phấn) làm đơn xin trả lại đất cho gia tộc ông Phấn theo kết luận của các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, ngày 16/11/2017, Phòng TNMT thị xã Ngã Năm trả lời đơn ông Thọ với nội dung đề nghị khởi kiện ra tòa án giải quyết. Đồng thời cho biết cơ quan này đang hướng dẫn ông Hải và ông Toàn lập hồ sơ để cấp lại giấy CNQSDĐ cho 2 người này đúng theo quy định hiện hành.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Minh Huệ, Trưởng phòng TNMT huyện Ngã Năm cho rằng, việc hướng dẫn cấp lại giấy CNQSDĐ cho ông Hải và ông Toàn là do cấp không đúng diện tích, không đúng mục đích nên thu hồi, hủy bỏ, cấp lại cho đúng với quy định?
Ông Nguyễn Minh Huệ, Trưởng phòng TNMT Thị xã Ngã Năm hướng dẫn hai hộ dân bị thu hồi đất để cấp lại
Trước những thông tin trái chiều trên, ông Phan Duy Võ, Phó chủ nhiệm Đoàn luật sư tỉnh Vĩnh Long cho rằng: "Việc phòng TNMT thị xã Ngã Năm ban hành công văn hướng dẫn ông Chế Công Toàn và Lê Thanh Hải lập thủ tục cấp lại giấy CNQSGĐ là không đúng qui định pháp luật. Thực tế, việc cấp giấy CNQSDĐ cho hai hộ trên là không đúng đối tượng đã có kết luật của Thanh tra và Sở TNMT tỉnh Sóc Trăng. Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo thị xã Ngã Năm ban hành các quyết định thu hồi giấy CNQSDĐ cấp không đúng với qui định pháp luật. Các quyết định thu hồi của UBND thị xã Ngã Năm đã bị ông Toàn, ông Hải khởi kiện hành chính và Tòa án cũng đã có bản án phán quyết bác đơn, giữ nguyên các quyết định của Chủ tịch UBND thị xã Ngã Năm. Vì vậy, khi cấp lại giấy CNQSDĐ đối với 2 thửa đất bị thu hồi giấy, UBND thị xã Ngã Năm phải căn cứ bản án của Toà và theo kết luận của các cơ quan thanh tra, Sở TNMT để xem xét giải quyết theo qui định pháp luật.