Một tòa án quốc tế được Liên Hiệp Quốc hậu thuẫn đã được mở ra để xét xử các cựu quan chức của chế độ Khmer Đỏ. Qua đây hai cựu thủ lĩnh Khmer Đỏ lần đầu thừa nhận đây là chế độ diệt chủng, phạm tội ác chống lại nhân loại.
Dưới chế độ diệt chủng Khmer Đỏ, đất nước Campuchia đã trải qua thời kỳ đen tối nhất trong lịch sử dân tộc. Người dân Campuchia bị sát hại, bị lùa ra khỏi thành phố và các khu dân cư, quyền công dân bị tước đoạt. Một chế độ không trường học, không chợ búa, không dùng tiền, người dân bị cưỡng bức lao động, chung sống trong các công xã, bị đối xử tàn nhẫn và bị sát hại một cách man rợ... Chỉ trong 3 năm 8 tháng và 20 ngày, chế độ Khmer Đỏ đã giết hại gần 3 triệu người dân Campuchia vô tội, đẩy dân tộc Campuchia đứng trước thảm họa diệt vong.
Cuộc cưỡng chế dân di cư do chính quyền Pol Pot thực hiện. Ảnh: AFP
Với thắng lợi ngày 7/1/1979 của Cách mạng Campuchia, nhân dân Campuchia đã khép lại một trang sử đen tối, đau thương của dân tộc, thực hiện công cuộc hồi sinh. Cũng chính thời điểm đó, những cựu thủ lĩnh Khmer Đỏ bị bắt và trải qua nhiều phiên tòa với tội ác diệt chủng chống lại nhân loại.
Hơn 1 thập kỷ nay, Liên Hiệp Quốc đã hậu thuẫn toà án quốc tế xét xử Khmer Đỏ ở Campuchia với hàng trăm ngàn tài liệu được tập kết, triệu hồi hàng trăm nhân chứng đến để trình bày các tội ác diệt chủng dưới thời Khmer Đỏ. Kinh phí cho các nỗ lực này đã tiêu tốn hơn 300 triệu USD. Dù tội ác đã rõ ràng nhưng các cựu lãnh đạo của Khmer Đỏ chưa bao giờ chính thức thừa nhận tội danh của mình.
Chỉ có 5 thủ lĩnh cấp cao của Khmer Đỏ bị bắt và đưa ra xét xử. Tuy nhiên phiên toà này kéo dài từ năm này qua năm khác khiến 2 trong số 5 người này chưa kịp trả án đã chết.
Nuon Chea, cánh tay phải của Pol Pot, trình diện trước Tòa án Liên Hiệp Quốc tháng 8/2008. Ảnh tư liệu.
Vào sáng nay, ngày 16/11 (giờ địa phương), New York Times đưa tin hai cựu thủ lĩnh Khmer Đỏ đã thừa nhận phạm tội ác diệt chủng chống lại nhân loại trong phiên tòa. Toà án quốc tế xét xử Khmer Đỏ cho biết ngoài việc thừa nhận chế độ này diệt chủng, 2 thành viên cộm cán đi theo Polpot là Nuon Chea 92 tuổi và Khieu Samphan 87 tuổi đã nhận thức được các hành động diệt chủng của mình.
Phán quyết liệt kê các hành vi diệt chủng gồm: giết người, thủ tiêu, nô lệ hoá, giam cầm, tra tấn, đàn áp các tiếng nói chính trị và các hành vi vô nhân đạo khác.