Quyết tâm vì một hệ thống Tòa án vững mạnh, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp

Chánh án TANDTC đón Chủ tịch nước tới tham dự Hội nghị

Tham dự Hội nghị có các đồng chí: Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; Uông Chu Lưu, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; đại diện Bộ Nội vụ, Bộ Công an, Bộ Tư pháp, VKSNDTC, Thanh tra Chính phủ cùng lãnh đạo các cơ quan Ban, ngành Trung ương...

Phát biểu khai mạc Hội nghị, đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC nhấn mạnh: Hội nghị triển khai công tác TAND là Hội nghị thường niên nhằm tổng kết công tác của năm cũ, đồng thời triển khai công tác của năm tiếp theo. Đây cũng là dịp để cán bộ, công chức, viên chức hệ thống TAND giao lưu, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.

Báo cáo tóm tắt kết quả công tác năm 2016 của TAND do đồng chí Nguyễn Sơn, Phó Chánh án TANDTC trình bày cho thấy, năm 2016, TAND các cấp triển khai thực hiện nhiệm vụ công tác trong bối cảnh chính trị, kinh tế thế giới và tình hình xung đột vũ trang, khủng bố ở một số nước vẫn có nhiều biến cố khôn lường; các thế lực phản động trong và ngoài nước vẫn tăng cường các hoạt động chống phá Đảng và Nhà nước ta, nhất là thời điểm nước ta tiến hành Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng và tổ chức bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XIV, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016-2021. Trong khi đó, số lượng các loại vụ việc mà các Tòa án phải thụ lý, giải quyết tăng hơn cùng kỳ năm trước, do tình hình tội phạm và các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính vẫn diễn biến phức tạp; đội ngũ cán bộ, Thẩm phán, cơ sở vật chất còn nhiều khó khăn. Cùng với yêu cầu phải làm tốt công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án, các Tòa án còn phải tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy theo quy định của Luật Tổ chức TAND năm 2014; tổ chức triển khai thi hành các Bộ luật, Luật được Quốc hội khóa XIII thông qua tại kỳ họp thứ 10 có liên quan tới hoạt động của TAND.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang phát biểu chỉ đạo Hội nghị

Trước tình hình đó, TANDTC đã chủ động đề ra nhiều chương trình, kế hoạch công tác với những nhiệm vụ, giải pháp cụ thể và tổ chức thực hiện quyết liệt trong toàn hệ thống. Do đó, kết quả công tác của TAND các cấp trong năm qua tiếp tục có những chuyển biến tích cực, về cơ bản đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị được giao, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và sự phát triển chung của đất nước.

Năm 2016, TAND các cấp đã giải quyết 432.441 vụ án các loại trong tổng số 463.152 vụ án đã thụ lý (đạt tỷ lệ 93,4%); số vụ án còn lại hầu hết còn trong thời hạn luật định và đang được tiếp tục xem xét, giải quyết. So với năm 2015, số vụ án đã thụ lý tăng 36.424 vụ, số giải quyết tăng 33.383 vụ. Các Tòa án đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh những vụ án về tham nhũng và nhiều vụ án lớn, trọng điểm mà dư luận xã hội quan tâm. Việc tranh tụng tại phiên tòa được Tòa án chú trọng; tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan giảm. Số lượng các phiên tòa xét xử lưu động và các vụ án dân sự hòa giải thành nhiều hơn cùng kỳ năm trước; việc trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung về cơ bản đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật. Các Tòa án đã từng bước khắc phục tình trạng vi phạm thời hạn tạm giam trong giai đoạn xét xử hoặc chậm gửi bản án quyết định của Tòa án cho đương sự và các cơ quan hữu quan.

Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình phát biểu tại Hội nghị

Ngoài ra, các Tòa án đã giải quyết 14.903/14.987 hồ sơ đề nghị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc và đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, đạt 99,4% (so với cùng kỳ năm trước, thụ lý tăng 8.330 vụ việc, giải quyết tăng 8.373 vụ việc). 100% các quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính của Tòa án không bị hủy, sửa. Các Tòa án đã xem xét, giải quyết 1.327 trường hợp đề nghị hoãn, giảm thời hạn hoặc miễn chấp hành phần thời gian áp dụng biện pháp xử lý hành chính còn lại đối với các hồ sơ đã đủ điều kiện, góp phần đảm bảo tình hình an ninh trật tự của các địa phương.

Về công tác giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, lãnh đạo TANDTC đã chỉ đạo sửa đổi, bổ sung quy trình xử lý đơn đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định, nhưng cũng đảm bảo yêu cầu về tiến độ giải quyết. Lãnh đạo TANDTC cũng chỉ đạo các Tòa án tiến hành rà soát, phân loại để tập trung giải quyết những vụ việc sắp hết thời hạn kháng nghị; thành lập các đoàn kiểm tra công tác giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm tại các TAND cấp cao để nắm bắt và kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Năm 2016, TANDTC và các TAND cấp cao đã giải quyết 4.151 đơn (vụ) đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm; chất lượng giải quyết được đảm bảo đã hạn chế đến mức thấp các trường hợp đã trả lời không có căn cứ kháng nghị nhưng sau đó người có thẩm quyền lại kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm.

Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Sơn báo cáo tại Hội nghị

Cùng với đó, công tác thi hành án hình sự, thực hiện Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, xây dựng pháp luật, kiện toàn tổ chức cán bộ, đào tạo bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức, thi đua khen thưởng… đều được Tòa án các cấp quan tâm triển khai thực hiện có hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị và quá trình cải cách tư pháp.

Cũng trong năm 2016, TANDTC đã tích cực phối hợp với các cơ quan tố tụng Trung ương tiến hành xem xét, giải quyết các đơn kêu oan có mức phạt tù từ 20 năm, chung thân hoặc tử hình theo yêu cầu của Nghị quyết số 69 và 96 của Quốc hội; xác minh và minh oan cho một số trường hợp được xét xử từ nhiều năm trước và dư luận rất quan tâm, như: vụ ông Huỳnh Văn Nén ở Bình Thuận, vụ ông Trần Văn Thêm ở Bắc Ninh hay vụ ông Hàn Đức Long ở Bắc Giang.

Đồng thời, để tránh bỏ lọt tội phạm, trong quá trình giải quyết các đơn kêu oan, TANDTC đã phối hợp với các cơ quan có liên quan tiến hành xác minh một cách kỹ lưỡng, thận trọng và kết luận là không có oan sai đối với một số vụ việc cụ thể, điển hình là vụ ông Trần Văn Vót ở Hà Nam. Với tinh thần tích cực, chủ động, công tâm, thẳng thắn nhìn nhận những sai sót để kịp thời khắc phục, sửa chữa trong quá trình xem xét, giải quyết các vụ việc oan sai trong thời gian qua đã tạo được sự đồng tình, ủng hộ và đánh giá cao của Quốc hội; đồng thời, củng cố lòng tin của nhân dân đối với các hoạt động của các TAND.

Đối với các yêu cầu bồi thường của người bị oan sai, các Tòa án cũng đã khẩn trương thương lượng vê mức bồi thường, tổ chức xin lỗi công khai, hoàn tất thủ tục để chi trả tiền bồi thường cho người được bồi thường theo đúng quy định.

Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Thuý Hiền báo cáo tại Hội nghị

Bên cạnh đó, công tác xây dựng pháp luật, tổng kết kinh nghiệm, hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật được đặc biệt chú trọng và có nhiều nét mới. Đã đề ra nhiều giải pháp thiết thực để nâng cao hiệu quả công tác giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm; tăng cường kiểm tra Tòa án, kịp thời phát hiện những sai sót trong nghiệp vụ của Tòa án cấp dưới…

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, TAND các cấp vẫn chưa khắc phục triệt để việc để các vụ án quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật do lỗi chủ quan; việc tạm đình chỉ vụ án còn nhiều; vẫn còn bản án tuyên không rõ, gây khó khăn cho công tác thi hành án; tỷ lệ giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm còn thấp; còn để xảy ra các trường hợp cán bộ, công chức Tòa án vi phạm đạo đức, kỷ luật công vụ và thậm chí vi phạm pháp luật…

Phát huy kết quả đã đạt được trong năm 2016 và khắc phục những mặt còn tồn tại trong năm qua, năm 2017, TANDTC đã xây dựng Chương trình, nội dung, kế hoạch công tác năm 2017, với một số chỉ tiêu công tác cơ bản được đề ra là: Đảm bảo 100% các vụ việc được giải quyết trong thời theo quy định của pháp luật; tỷ lệ giải quyết trên số thụ lý các loại vụ việc: Hình sự trên 95%; dân sự trên 90%; hành chính trên 85%; áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại TAND 99% (không được tính số lượng các vụ việc tạm đình chỉ vào số lượng đã giải quyết). Phấn đấu tỷ lệ án bị hủy do lỗi chủ quan giảm so với năm 2016. Phấn đấu đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra đối với công tác giải đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm. Đảm bảo tỷ lệ ra quyết định thi hành án hình sự đối với người bị kết án mà bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật đạt 100%.

Để hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và các chỉ tiêu, yêu cầu theo các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội và của TAND đề ra, TANDTC đã đề ra 8 nhiệm vụ trọng tâm công tác năm 2017.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Trưởng ban Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương ghi nhận và biểu dương kết quả mà hệ thống Tòa án đã đạt được trong năm 2016. Đồng chí cũng đồng tình với các phương hướng nhiệm vụ mà TANDTC đã đề ra trong năm 2017.

Xem chi tiết bài phát biểu của Chủ tịch nước tại đây

Cũng trong dịp này, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã trao Quyết định bổ nhiệm cho 80 Thẩm phán cao cấp.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang trao Quyết định bổ nhiệm cho các Thẩm phán cao cấp

Đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC cảm ơn những tình cảm mà Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã dành cho hệ thống TAND; đồng thời, Chánh án cũng mong muốn trong thời gian tới, hệ thống Tòa án sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm hơn nữa từ các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

Đồng chí Bùi Ngọc Hòa, Phó Chủ tịch Hội đồng Thi đua - khen thưởng TAND công bố Quyết định tặng Cờ thi đua Chính phủ cho các đơn vị được tặng thưởng Cờ thi đua của Chính phủ năm 2016. Theo đó, có 20 đơn vị trong toàn hệ thống Tòa án được đề nghị tặng thưởng “Cờ thi đua của Chính phủ năm 2016”.

Chánh án TANDTC Nguyễn Hoà Bình tặng Cờ thi đua Chính phủ cho các đơn vị 

Ngoài ra, cũng trong năm 2016, có 93 tập thể được tặng thưởng “Cờ thi đua TAND”.

Hội nghị triển khai công tác TAND năm 2017 diễn ra trong không khí trang nghiêm nhưng không kém phần sôi nổi. Nhiều đại biểu đại diện cho các đơn vị của TAND các cấp đã trình bày các bản dự thảo báo cáo tham luận về các lĩnh vực hoạt động của TAND trong năm 2017. Các dự thảo báo cáo tham luận này đã được các đại biểu tham dự Hội nghị tán thành và nhất trí cao. Nhiều ý kiến góp ý vào các bản dự thảo thẳng thắn và thiết thực.

Toàn cảnh Hội nghị

Với ý chí quyết tâm xây dựng hệ thống TAND trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong tình hình mới, hy vọng năm 2017, hệ thống TAND các cấp sẽ đạt được những kết quả vượt trội so với năm 2016.