Quan hệ ASEAN-Hàn Quốc: 30 năm qua và 30 năm tới

Hàn Quốc đẩy mạnh hợp tác với ASEAN trên tinh thần Chính sách Hướng Nam mới

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và Tổng thống Hàn Quốc tham dự phiên họp thứ nhất của Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 30 năm quan hệ đối tác ASEAN-Hàn Quốc với chủ đề “Quan hệ ASEAN-Hàn Quốc: 30 năm qua và 30 năm tới”.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các thành viên Đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam tham dự hội nghị. 

Các nhà lãnh đạo đánh giá cao quan hệ đối tác ASEAN-Hàn Quốc đã phát triển đầy ấn tượng trong 30 năm qua, trải rộng trên các lĩnh vực chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội và giao lưu nhân dân. Hàn Quốc là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của ASEAN.

Lãnh đạo các nước ASEAN hoan nghênh Chính sách Hướng Nam mới của Hàn Quốc và nỗ lực của cá nhân Tổng thống Moon Jae-in trong thúc đẩy quan hệ với ASEAN trên ba trụ cột hoà bình-thịnh vượng-con người.

Các nước ASEAN cảm ơn và mong muốn Hàn Quốc tiếp tục tích cực hỗ trợ ASEAN đẩy mạnh liên kết, xây dựng Cộng đồng, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN và tích cực tham gia các cơ chế thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin do ASEAN chủ trì, hợp tác ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh phi truyền thống, đóng góp duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực.

Trong lĩnh vực kinh tế, Hàn Quốc là đối tác thương mại và nhà đầu tư lớn thứ 5 của ASEAN, trong khi ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Hàn Quốc. Tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt 160,5 tỷ USD năm 2018, tăng 16 lần so với năm 1990. Đầu tư từ Hàn Quốc vào ASEAN đạt 6,6 tỷ USD trong năm 2018.

Hai bên nhất trí tiếp tục đẩy mạnh trao đổi thương mại-đầu tư, tận dụng hiệu quả các lợi ích của Khu vực mậu dịch tự do ASEAN-Hàn Quốc, phấn đấu đạt kim ngạch thương mại hai chiều đạt 200 tỷ USD vào năm 2020; phối hợp đề cao tự do hóa và liên kết kinh tế, nỗ lực ký kết Hiệp định RCEP trong năm 2020.

Các nhà lãnh đạo ghi nhận quan hệ giao lưu nhân dân phát triển mạnh mẽ giữa hai bên với khoảng 500.000 người ASEAN tại Hàn Quốc và hơn 300.000 người Hàn Quốc tại ASEAN. Hai bên khẳng định đẩy mạnh hơn nữa trao đổi văn hóa, giao lưu nhân dân, du lịch, đưa văn hóa các nước ASEAN đến gần hơn với người dân Hàn Quốc như văn hóa Hàn Quốc đang được tiếp nhận rộng rãi ở các nước ASEAN.

Hợp tác trên các lĩnh vực ASEAN có nhu cầu và Hàn Quốc có thế mạnh như đổi mới, sáng tạo, phát triển thành phố thông minh, ứng phó thiên tai, biến đổi khí hậu, phát triển rừng bền vững… cũng được Lãnh đạo ASEAN và Hàn Quốc nhất trí đẩy mạnh trong thời gian tới.

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đánh giá cao vai trò của ASEAN ở khu vực, khẳng định sẽ đẩy mạnh hơn nữa hợp tác cùng các nước ASEAN trên tinh thần Chính sách Hướng Nam mới, cùng nhau xây dựng một Cộng đồng gắn kết bền vững, lấy người dân làm trung tâm, Cộng đồng sáng tạo vì sự thịnh vượng chung và Cộng đồng vì hòa bình, ổn định ở khu vực.

Tổng thống Hàn Quốc công bố một số sáng kiến hợp tác với ASEAN về cải thiện hệ thống visa cho công dân các nước ASEAN tới Hàn Quốc; tăng gấp đôi số lượng học bổng cho sinh viên các nước ASEAN học tập tại Hàn Quốc; lập quan hệ đối tác khởi nghiệp ASEAN-Hàn Quốc; hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ mới; lập Trung tâm sáng tạo công nghiệp ASEAN - Hàn Quốc; tăng hỗ trợ ASEAN phát triển công nghệ số...

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận định quan hệ ASEAN-Hàn Quốc được tạo dựng và củng cố suốt 3 thập kỷ qua trên cơ sở sự hiểu biết, tôn trọng lẫn nhau, chia sẻ tầm nhìn chung và đem lại lợi ích cho các quốc gia và người dân hai bên.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gợi mở một số định hướng hợp tác quan trọng cho 30 năm tiếp theo giữa ASEAN và Hàn Quốc, trong đó có việc gia tăng tính chiến lược trong quan hệ đối tác, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế và định hình cấu trúc khu vực mở, bao trùm, minh bạch và dựa trên luật lệ; đẩy mạnh hợp tác kinh tế theo hướng cân bằng, cùng có lợi, tạo điều kiện cho hàng hóa và đầu tư hai bên tiếp cận thị trường của nhau; tiếp nhận lao động đến từ các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam, hỗ trợ họ làm quen với môi trường sống ở Hàn Quốc.

Thủ tướng đề xuất Hàn Quốc tích cực hỗ trợ ASEAN đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao để lực lượng lao động ASEAN đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế số và hỗ trợ ASEAN lập Trung tâm Nghiên cứu khoa học biển để thúc đẩy hợp tác phát triển kinh tế biển và bảo tồn môi trường biển bền vững.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; khẳng định duy trì an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông là lợi ích chung của tất cả các quốc gia.

Thủ tướng đề nghị Hàn Quốc ủng hộ lập trường nguyên tắc của ASEAN, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982, tăng cường đối thoại, xây dựng lòng tin, thực hiện DOC và đàm phán COC hiệu quả, thực chất, phù hợp luật pháp quốc tế, duy trì Biển Đông là vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác, tự do thương mại.

Thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo

Tiếp đó sáng cùng ngày (giờ địa phương) tại thành phố Busan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và lãnh đạo các quốc gia ASEAN dự Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp khởi nghiệp ASEAN-Hàn Quốc.

Phát biểu tại hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN khẳng định khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo rất quan trọng trong chính sách phát triển của các quốc gia hiện nay, trong đó có các nước ASEAN và Hàn Quốc. Mỗi nước đều đang theo đuổi những chính sách phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, thiết kế các chính sách thuận lợi nhất cho các startup, coi đây là động lực tăng trưởng quan trọng trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Những kinh nghiệm và thành công của Hàn Quốc có thể được chia sẻ với cộng đồng startup ở các quốc gia thành viên ASEAN, giúp xây dựng một cộng đồng ASEAN lấy người dân làm trung tâm, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cho rằng ASEAN là khu vực dân số năng động với 60% dân số dưới 35 tuổi, mức độ sáng tạo và khởi nghiệp giàu tiềm năng. Đây là khu vực được đánh giá là trọng điểm của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, cho thấy tiềm năng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của khu vực này.

Điều này phù hợp với chính sách phát triển của Hàn Quốc là chuyển sang giai đoạn thúc đẩy sáng tạo và khởi nghiệp. Khi các doanh nghiệp ASEAN và Hàn Quốc hợp tác thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sẽ góp phần thúc đẩy hòa bình, thịnh vượng trong khu vực.

Tổng thống Hàn Quốc cũng cho biết nhiều điểm tương đồng trong tăng trưởng của ASEAN và Hàn Quốc chính là một yếu tố để Hàn Quốc theo đuổi Chính sách Hướng Nam mới vừa qua. Chính phủ Hàn Quốc theo đuổi chính sách phát triển tập trung vào doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và ngày có nhiều doanh nghiệp thành công và nhận thấy rằng sự hợp tác giữa Hàn Quốc và ASEAN rất cần thiết. Do đó, Hàn Quốc mong muốn cùng các nước ASEAN thiết lập hệ sinh thái khởi nghiệp, trong đó có các hệ sinh thái khởi nghiệp mà từng quốc gia ASEAN đang theo đuổi.

Với vai trò Chủ tịch ASEAN 2019, Thủ tướng Thái Lan cho biết ASEAN đã thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, kết nối giữa các start-up thông qua các diễn đàn, hướng đến phát triển bền vững. Qua đó, giúp các nhà khởi nghiệp ươm mầm ý tưởng, giao lưu chuyên môn, tri thức và mở rộng thị trường.

Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN và Hàn Quốc cũng cho rằng ASEAN và Hàn Quốc cần tiếp tục coi trọng hợp tác trong lĩnh vực startup nhằm thúc đẩy tăng trưởng, năng động, bao trùm và bền vững. Thúc đẩy khởi nghiệp cũng phù hợp với Tuyên bố về tầm nhìn chung vì hòa bình, thịnh vượng và đối tác cũng như kế hoạch hành động 2021-2024 giữa ASEAN và Hàn Quốc.

Hội nghị Thượng đỉnh khởi nghiệp ASEAN-Hàn Quốc là bước đi đầu tiên để thiết lập hệ sinh thái khởi nghiệp với chủ đề “Khởi nghiệp ASEAN-Hàn Quốc, tạo đà phát triển”, tạo cơ hội để chia sẻ các xu hướng về khởi nghiệp sáng tạo giữa ASEAN và Hàn Quốc.

Tại Hội nghị, các Lãnh đạo ASEAN đã xem màn trình diễn nghệ thuật với chủ đề Con người, Thịnh vượng, Hòa bình và Khởi nghiệp.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng các Lãnh đạo ASEAN và Hàn Quốc đã kích hoạt Thông điệp số của các Lãnh đạo với nội dung “Kiến tạo một tương lai thịnh vượng và bền vững cho ASEAN và Hàn Quốc" được hiển thị bằng ngôn ngữ của tất cả các nước tham dự hoạt động.

Sau Hội nghị, các nhà lãnh đạo đã dự triển lãm về đổi mới sáng tạo (Innovation Showcase 2019) giới thiệu các dự án hợp tác thành công về công nghệ giữa hai bên trong các ngành công nghiệp tiên tiến. Các Lãnh đạo đã thăm các gian triển lãm về các chủ đề Lương thực, Năng lượng/Môi trường, Cuộc sống thông minh và Chuyển động. Một số sản phẩm tiêu biểu của các doanh nghiệp trong các lĩnh vực Trang trại thông minh, Năng lượng tái tạo, Công nghệ Tài chính và ô tô chạy bằng điện/khí cũng được trình diễn dưới sự chứng kiến của các Lãnh đạo ASEAN và Hàn Quốc.