Nội dung trong sách giáo khoa tích hợp sẽ ra sao?

Tích hợp môn Địa lý và Lịch sử 

Theo TS Nguyễn Văn Ninh – Chủ biên sách giáo khoa Lịch sử và Địa lý lớp 6 - Bộ Cánh Diều – chia sẻ tại buổi tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Sách giáo khoa mới lớp 2, lớp 6: Những điểm ưu việt của bộ sách giáo khoa xã hội hóa đầu tiên", cho biết, đây là môn mới trong chương trình giáo dục phổ thông. Trong chương trình hiện hành thì nó là 2 môn học nhưng trong chương trình mới nó là 1 môn học. 

“Trước hết là sách giáo khoa nói chung và sách giáo khoa Cánh Diều nói riêng đều đáp ứng yêu cầu của chương trình. Chương trình đưa ra yêu cầu cần đạt như thế nào thì sách giáo khoa cũng phải đảm bảo được yêu cầu cần đạt như thế”, ông Ninh nói.

Trong chương trình môn học Lịch sử và Địa lý cấp THCS được thiết kế theo 2 phân môn, là phân môn Lịch sử và Địa lý. Trong tổng thể một cấp học, các tác giả của chương trình đã thiết kế các chủ đề tích hợp giữa kiến thức lịch sử và địa lý. Vì thế vừa tích hợp kiến thức giao nhau của lịch sử và địa lý nhưng vẫn đảm bảo phân môn từng môn học.

“Những kiến thức được chúng tôi thể hiện rất rõ, thông qua việc tích hợp nội môn, xuyên môn, liên môn. Đồng thời trong các bài viết, chúng tôi còn sử dụng nhiều kiến thức tích hợp của rất nhiều đơn vị khoa học”, ông Ninh cho biết thêm.

Đối với chương trình Lịch sử và Địa lý THCS có 4 chủ đề tích hợp, bao gồm: Phát kiến địa lý, Đô thị trong lịch sử, Đồng bằng sông Hồng, Đồng bằng sông Cửu Long và Chủ quyền biển đảo. 4 chủ đề tích hợp trên được thiết kế từ lớp 7 đến lớp 9, còn lớp 6 mới chỉ dừng lại ở 2 phân môn.

Trong đó, chủ đề biển đảo được xây dựng trong chương trình mới được xã hội đặc biệt quan tâm. Chúng tôi đã nghiên cứu và cố gắng thể hiện trong chủ đề tích hợp này.

"Đó không chỉ là các kiến thức về biển đảo, mà còn là mạch kiến thức về chủ quyền Việt Nam nhằm xác định vị trí chiến lược của biển đảo Việt Nam, giáo dục học sinh về tinh thần yêu nước, nâng cao tinh thần trách nhiệm về việc bảo vệ chủ quyền, đấu tranh chống lại các thế lực thù địch xâm phạm chủ quyền biển đảo Việt Nam", ông Ninh nhấn mạnh.

Vật lý, Hóa học và Sinh học cũng tích hợp làm một

Theo chương trình hiện hành, cấp THCS có 3 môn học là Vật lý, Hóa học, Sinh học, nhưng theo chương trình giáo dục phổ thông mới, 3 môn học này sẽ tích hợp trong 1 môn Khoa học tự nhiên

Theo PGS-TS Mai Sỹ Tuấn- Chủ biên sách giáo khoa Khoa học tự nhiên lớp 6 - bộ Cánh Diều cho hay, ở Việt Nam, đây là môn học đầu tiên tích hợp. Vì vậy khi viết sách giáo khoa môn học tích hợp để giáo viên trong điều kiện đang dạy riêng lẻ từng môn có thể dạy được và yên tâm để dạy là một thách thức rất lớn.

PGS Tuấn cũng nhấn mạnh: “Khi viết, chúng tôi đưa ra phương châm sách giáo khoa mới kế thừa được điểm hay, điểm ưu việt của sách giao khoa hiện hành, nhưng phải tinh giản, đạt được yêu cầu của hiện đại và phải thiết thực. Học cái gì, không học cái gì và phải gắn liền với cuộc sống”.

PGS. Tuấn ví dụ một bài học tải được cả kiến thức Hóa học và Sinh học nhưng ví dụ đó thực sự xa với cuộc sống thì nhận thức của các em lại khó.

Chúng ta vẫn dạy kiến thức thế giới đang dạy nhưng kiến thức đó phải được lồng vào những hiện tượng của Việt Nam, lồng vào cuộc sống của học sinh để các em dễ học.

“Nhưng sách giáo khoa mới khác với sách hiện hành là phải khơi nguồn sáng tạo. Nếu viết xong, học sinh đọc xong, học xong mà các em nhớ lại những câu trong sách thì cũng không đạt được yêu cầu sáng tạo, không đạt yêu cầu đổi mới giáo dục. Vì thế, tôi đặt ra một yêu cầu nữa với SGK mới là phải khơi nguồn sáng tạo. Đây là quan điểm của chúng tôi trong quá trình viết sách”, PGS. Tuấn nói.

“Vì thế, chúng tôi xác định “nhiệm vụ kép” là phải hỗ trợ cho giáo viên giảng dạy tích hợp cùng với đó là giúp thầy cô đổi mới phương pháp giảng dạy nhưng phải phù hợp với năng lực học sinh. Chúng tôi cũng giữ quan điểm: anh viết gì thì viết nhưng phải hỗ trợ giáo viên đổi mới phương pháp dạy học, nếu không lại quay lại như sách hiện hành thì không được”, PGS. Tuấn nhấn mạnh.