Sau hai ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, Hội nghị triển khai công tác Tòa án năm 2019 đã thành công tốt đẹp. Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình đã nhấn mạnh những nhiệm vụ mà TAND cần quán triệt thực hiện trong năm 2019.
Hội nghị nhận được sự đồng thuận cao
Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình đánh giá, Hội nghị đã làm việc với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, dân chủ và trách nhiệm, đã nhận được sự đồng thuận cao của các đại biểu. Hội nghị cũng đã nghe các báo cáo công tác, tiến hành làm công tác quy hoạch cán bộ và thảo luận về một số vấn đề chuyên môn, nghiệp vụ... Ban Cán sự Đảng TANDTC trên cơ sở bỏ phiếu 2 vòng của Hội nghị đã hoàn tất các thủ tục để giới thiệu với Trung ương công nhận quy hoạch 1 đồng chí Chánh án, 10 đồng chí Phó Chánh án TANDTC. Bên cạnh đó, Hội nghị cũng đã hoàn tất công tác thi đua, khen thưởng và có nhiều Huân chương, Cờ thi đua trao đến các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc. Hội nghị đã dành thời gian để thảo luận tại tổ về một số vấn đề liên quan, các ý kiến tham luận trình bày trong 10 tổ rất chất lượng và thẳng thắn.
Đặc biệt, Hội nghị năm nay được truyền hình trực tuyến đến tất cả các đơn vị trong toàn hệ thống, qua đó, cán bộ, Thẩm phán Tòa án các cấp có cơ hội theo dõi và tiếp nhận trực tiếp các ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đối với công tác Tòa án; những vấn đề cần rút kinh nghiệm trong năm công tác 2018 và nửa đầu nhiệm kỳ, cũng như những chủ trương, giải pháp quan trọng mà lãnh đạo TANDTC đề ra cho năm công tác 2019.
Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình phát biểu tại Hội nghị
Chánh án Nguyễn Hòa Bình đã nhấn mạnh đến 5 vấn đề mà Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã đánh giá về công tác Tòa án trong năm 2018 và thời gian qua và đề nghị các đại biểu lưu tâm.
Thứ nhất, hệ thống Toà án đã thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ trung tâm của hoạt động tư pháp; bảo vệ công lý, quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Các Tòa án đã hoàn thành tốt nhiệm vụ trọng tâm là công tác xét xử với chất lượng ngày càng được nâng lên; Tỷ lệ bị hủy, sửa giảm dần qua các năm. Nhiều nguyên tắc của cải cách tư pháp đã được thực thi ngày càng nhuần nhuyễn và thực hiện ngày càng nhiều trên các phiên tòa, như: nguyên tắc độc lập, nguyên tắc tranh tụng trong xét xử…
Thứ hai, Toà án các cấp đã tham gia tích cực và có hiệu quả vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng; góp phần hiện thực hoá và khẳng định quyết tâm chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước ta. Năm 2018, các Tòa án đã xét xử hàng trăm vụ án tham nhũng, đặc biệt là 10 “đại án” đã được trình chiếu tại Hội nghị. Các bản án đều được xét xử nghiêm minh, thu hồi được nhiều tài sản cho Nhà nước. Như vụ Phạm Công Danh thu được 5.000 tỷ, vụ Hứa Thị Phấn thu hồi được 10.000 tỷ, vụ đánh bạc ở Phú Thọ thu được hơn 1.000 tỷ đồng…
Thứ ba, Toà án có nhiều đóng góp tích cực, có hiệu quả vào công tác xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế và hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật trong phạm vi cả nước. TAND có nhiều thành công trong việc xây dựng thể chế, xây dựng pháp luật, hướng dẫn áp dụng pháp luật, Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TANDTC, các đạo luật tham gia xây dựng được Quốc hội đánh giá chất lượng cao.
Thứ tư, tập trung xây dựng TAND công khai, minh bạch, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân.
Thứ năm, hệ thống tổ chức của Toà án các cấp không ngừng được hoàn thiện; đội ngũ cán bộ Toà án đã trưởng thành qua thực tiễn, ngày càng đáp ứng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Việc ứng dụng CNTT vào xây dựng Tòa án công khai, minh bạch, phục vụ nhân dân, làm tăng mức độ hài lòng của người dân khi có việc tiếp xúc với Tòa án.
Bên cạnh đó, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cũng đã chỉ ra những hạn chế, thiếu sót trong thời gian qua và yêu cầu các Tòa án khắc phục, đó là: Chất lượng giải quyết một số vụ án chưa đáp ứng được yêu cầu, còn có trường hợp áp dụng pháp luật không đúng, thời gian giải quyết kéo dài; việc giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm còn chậm, tồn đọng nhiều; một số vướng mắc nghiệp vụ chưa được hướng dẫn tháo gỡ kịp thời; tổ chức bộ máy của các Tòa án còn có những bất cập, chưa hợp lý...
Những nhiệm vụ trọng tâm năm 2019
Trên cơ sở nhiệm vụ trọng tâm công tác, Chánh án đã nhấn mạnh một số vấn đề và yêu cầu các Tòa án nghiêm túc thực hiện trong năm 2019. Trước hết, toàn ngành quán triệt tinh thần như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị.
Đó là: Tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử, không để xảy ra việc xét xử oan, sai và bỏ lọt tội phạm; chăm lo xây dựng Đảng, xây dựng ngành, đi đầu trong việc thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; chú trọng xây dựng đội ngũ Thẩm phán thanh liêm, chính trực, có bản lĩnh chính trị vững vàng, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, có tấm lòng nhân ái; tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ cải cách tư pháp trong các Toà án. Chủ động nghiên cứu và sẵn sàng ứng phó với những vấn đề đặt ra cho Toà án trong thời kỳ hội nhập quốc tế sâu rộng và kinh tế số phát triển mạnh mẽ; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin góp phần nâng cao năng lực trong các hoạt động và phục vụ nhân dân, từng bước xây dựng Tòa án điện tử...
Cùng với đó, các Tòa án thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm như: Thực hiện các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội về công tác tư pháp; làm tốt nhiệm vụ xét xử, đặc biệt là 14 giải pháp đã đề ra; tham gia chủ động trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, trong thực hiện chủ trương của Đảng, đặc biệt là công tác xét xử; nâng cao chất lượng và tỷ lệ giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm và xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm. Để làm nhiệm vụ này cần tiếp tục có những giải pháp căn cơ để thực hiện;
Xây dựng Luật và áp dụng thống nhất pháp luật. Khẩn trương xây dựng dự án Luật Hòa giải trình Quốc hội; Nhiệm vụ xây dựng hệ thống, xây dựng ngành. Cần lưu ý tăng cường kỷ cương, kỷ luật công vụ. Rà soát những nhiệm vụ còn lại của công cuộc CCTP theo tinh thần Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị. Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác Tòa án và xây dựng Tòa án điện tử...
Chánh án nhấn mạnh: Các Nghị quyết, Kế hoạch, Chỉ thị của Ban cán sự đảng, Chánh án TANDTC, đề nghị thủ trưởng các đơn vị thuộc TANDTC, lãnh đạo TAND và Tòa án quân sự các cấp có trách nhiệm xây dựng chương trình, kế hoạch công tác phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền của đơn vị mình, đảm bảo việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ công tác cần được chủ động thực hiện ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm công tác.
Các đại biểu tham dự Hội nghị
Để đạt được các yêu cầu nói trên, các Tòa án cần tiếp tục thực hiện tốt 14 giải pháp đột phá về nâng cao chất lượng công tác xét xử đã được đề ra, trong đó chú trọng các giải pháp như:Tích cực tham mưu về các chủ trương, biện pháp tăng cường đấu tranh phòng, chống tham nhũng; xét xử kịp thời, nghiêm minh các vụ án kinh tế, tham nhũng. Chú trọng áp dụng các biện pháp thu hồi các khoản tiền và tài sản do các bị cáo phạm tội mà có. Kiên quyết khởi tố vụ án tại phiên tòa nếu phát hiện tội phạm mới và người phạm tội mới.
Tăng cường công tác xây dựng Đảng là yêu cầu cấp bách hiện nay. Đồng thời, hoàn thiện hệ thống Tòa án tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; xây dựng đội ngũ công chức mà trọng tâm là đội ngũ Thẩm phán trong sạch, vững mạnh, có đức, có tài, công minh, chính trực và có bản lĩnh vững vàng. Theo đó cần tiếp tục thực hiện 14 giải pháp đột phá trong công tác tổ chức cán bộ như tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; làm tốt công tác quy hoạch, luân chuyển, điều động, chuyển đổi vị trí công tác của cán bộ, Thẩm phán.
Đặc biệt là thực hiện nghiêm “Bộ quy tắc đạo đức và ứng xử của Thẩm phán” và “Quy định xử lý trách nhiệm người giữ chức danh tư pháp trong TAND”. Tăng cường kiểm tra, thanh tra nội bộ, siết chặt kỷ cương, kỷ luật công vụ. Xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân có sai phạm, gắn với trách nhiệm của người đứng đầu.
Cùng với đó, phải làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức; tăng cường đào tạo, tập huấn, giải đáp vướng mắc bằng hình thức trực tuyến; chú trọng đào tạo thông qua việc rút kinh nghiệm công tác xét xử. Thực hiện tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, bản lĩnh nghề nghiệp và các kiến thức xã hội, khả năng sử dụng các kỹ thuật tiên tiến cho Thẩm phán, cán bộ, công chức, viên chức Tòa án các cấp. Tổ chức Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin. Khẩn trương hoàn thiện phần mềm quản lý các loại vụ án và đưa vào sử dụng trong năm 2019. Tổ chức thực hiện nghiêm túc và khai thác triệt để hiệu quả các phần mềm ứng dụng và hệ thống truyền hình trực tuyến. Nghiên cứu, xây dựng cơ chế, phương thức để thực hiện việc tin học hóa trong hoạt động tố tụng và hành chính tư pháp tại Tòa án, làm nền tảng cho việc xây dựng Tòa án điện tử.
Ngoài những nội dung quan trọng nêu trên, Chánh án cũng đề nghị Tòa án các cấp nghiêm túc thực hiện Chỉ thị của Chánh án TANDTC về tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm công tác năm 2019.
Kết quả hết sức thuyết phục
Trước đó, Chánh án Nguyễn Hòa Bình đã biểu dương và đánh giá cao khâu tổ chức Hội nghị. Công tác tổ chức Hội nghị khoa học, được chuẩn bị chu đáo với nhiều nội dung quan trọng được các lãnh đạo Đảng, Nhà nước đánh giá cao. Đan xen bài phát biểu có các video clip về 10 đại án mà ngành Tòa án đã xét xử trong năm qua. Sau khi trình chiếu ở Hội nghị, các đồng chí lãnh đạo đã quyết định phát trên VTV1 ngay trong buổi tối ngày 14/1, điều đó không chỉ thuyết phục các đại biểu trong Hội trường mà còn thuyết phục cả xã hội.
Ngoài ra, còn những video clip khác như: Hòa giải, đối thoại tại Tòa án; 10 sự kiện nổi bật của ngành Tòa án năm 2018 nhưng do điều kiện thời gian hạn chế nên chưa được trình chiếu. Nhưng nếu có điều kiện tiếp cận cũng tạo được ấn tượng tốt đẹp về đổi mới chất lượng của Tòa án trong những năm vừa qua. Với việc tổ chức Hội nghị như vậy đã mang lại ý nghĩa rất lớn, đảm bảo về mặt chất lượng, nội dung chuyên nghiệp về công tác xét xử, tạo nên uy tín cho Tòa án; khẳng định những việc chúng ta đã làm được trong thời gian qua, nhất là trong năm 2018, Chánh án nhấn mạnh.
Nội dung của Hội nghị rất thiết thực, việc tổng kết tình hình hoạt động của năm 2018, nửa đầu nhiệm kỳ qua để đề ra phương hướng và các giải pháp nhằm thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chính trị của cả hệ thống trong thời gian tới. Trên cơ sở kết quả kiểm tra hoạt động nghiệp vụ của các Tòa án trong năm 2018, lãnh đạo TANDTC cũng đã rút kinh nghiệm chung về những vấn đề trong công tác nghiệp vụ ở từng lĩnh vực để các Tòa án biết và tìm giải pháp khắc phục.
Hội nghị cũng sơ kết 3 năm thực hiện Luật Tổ chức TAND năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành, nhằm định hướng cho việc đề xuất sửa đổi, bổ sung những vấn đề chưa phù hợp; hoàn thiện những văn bản hướng dẫn, đồng thời bàn các giải pháp để tổ chức thực hiện những vấn đề mà thời gian qua làm chưa tốt hoặc còn có vướng mắc. Đồng thời kết hợp với thực hiện công tác quy hoạch các chức vụ lãnh đạo chủ chốt của TAND.
Chánh án TANDTC cũng đã đề cập đến 10 sự kiện nổi bật của ngành Tòa án trong năm 2018 và khẳng định đó là thành quả đạt được nhờ sự nỗ lực của cả hệ thống Tòa án. Những kết quả này, được lãnh đạo Đảng và Nhà nước đánh giá cao và sự ghi nhận của toàn xã hội.
Đó là các sự kiện: Tòa án các cấp xét xử nghiêm minh các đại án về kinh tế, tham nhũng và các vụ án điển hình được dư luận xã hội quan tâm; TANDTC tổ chức Hội nghị toàn quốc về công tác tổ chức cán bộ. Công tác tổ chức cán bộ của các Tòa án; TANDTC đã tổ chức Hội nghị toàn quốc để bàn về công tác tổ chức cán bộ của TAND; Đổi mới, tăng cường công tác hướng dẫn pháp luật, đảm bảo thống nhất pháp luật trong xét xử; Hội đồng Thẩm phán TANDTC đã ban hành 5 Nghị quyết và 10 án lệ; Triển khai mô hình phòng xét xử mới tại TAND, TAQS trong toàn quốc; trang phục xét xử mới tại các TAND trong toàn quốc.
Tiếp đến là sự kiện Thẩm phán TANDTC Việt Nam và Thẩm phán nước ngoài tập huấn nghiệp vụ cho các cán bộ Tòa án bằng hình thức trực tuyến, kết nối điểm cầu trung tâm tại TANDTC với 777 điểm cầu tại các Tòa án trong toàn quốc; TANDTC ban hành và triển khai tổ chức thực hiện nghiêm túc Bộ Quy tắc đạo đức và ứng xử của Thẩm phán trong toàn hệ thống Tòa án; Triển khai thí điểm tiếp nhận đơn thư, tài liệu, chứng cứ và cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng của Tòa án qua mạng internet, tiến tới xây dựng Tòa án điện tử; công bố gần 211.000 bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật trên Cổng thông tin điện tử của TANDTC, thu hút 9 triệu lượt người truy cập; Ra mắt giao diện mới Cổng thông tin điện tử TANDTC và trang thông tin điện tử của 3 Tòa cấp cao, 63 Tòa án cấp tỉnh.