Mường Trời khai hội

“Trái tim” Tây Bắc

Cách đây gần 71 năm, cái tên Điện Biên Phủ được nhắc đến như đại diện cho ý chí kiên cường, cho sức mạnh của cả dân tộc Việt Nam với chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Còn ngày nay, Điện Biên - mảnh đất mà cha ông ta xưa kia vẫn hay gọi là Mường Trời ấy lại được nhắc đến với sự hồi sinh mạnh mẽ, vươn lên trở thành trung tâm kinh tế, văn hóa, lịch sử, du lịch và là “trái tim” của cả vùng Tây Bắc.

Từ một mảnh đất bị bom đạn cày xới với ngổn ngang phế tích chiến tranh, giờ đây Điện Biên đang thay da đổi thịt từng ngày. Những khu đô thị mới với các dự án trọng điểm được triển khai thực hiện và những công trình mang tầm vóc thời đại được dựng xây; bộ mặt nông thôn tiếp tục đổi thay tiến bộ; an sinh xã hội được đảm bảo; đời sống của nhân dân tiếp tục được nâng lên.

Những đổi thay trên mảnh đất Điện Biên hôm nay là minh chứng cho sự đoàn kết, đồng lòng của 19 dân tộc anh em vì mục tiêu độc lập dân tộc trong quá khứ, vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc của người dân hôm nay và mai sau. Đó cũng chính là khát vọng của biết bao người đã đóng góp mồ hôi, nước mắt, máu và cả sinh mạng trên chiến trường Điện Biên Phủ năm xưa.

Những khát vọng ấy đã và đang được các thế hệ hôm nay nỗ lực thực hiện, trở thành động lực quan trọng để giúp Điện Biên bay cao hơn, xa hơn, để có một Điện Biên tự tin đồng hành cùng đất nước và dân tộc đi lên.

Thế hệ trẻ thanh niên Điện Biên hôm nay đã và đang cố gắng học tập và lao động nhằm phát huy truyền thống của cha anh. Đồng thời chuẩn bị hành trang là trí tuệ, là tri thức để xứng đáng là chủ nhân tương lai của đất nước.

Với mục đích tôn vinh, ca ngợi vẻ đẹp hoa ban, khẳng định giá trị, vị trí của hoa ban trong đời sống văn hóa, tinh thần các dân tộc ở Điện Biên, từ năm 2014, tỉnh Điện Biên đã tổ chức thường niên Lễ hội hoa ban vào dịp tháng 3 – mùa ban nở.

Đồng thời, lễ hội cũng là dịp để quảng bá những nét đẹp, giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của cộng đồng 19 dân tộc anh em tỉnh Điện Biên tới du khách cũng như bạn bè trong nước và quốc tế. Qua đó bảo tồn và phát triển các loại hình di sản văn hóa dân tộc tiêu biểu; biến các giá trị di sản thành nguồn lực nội tại để thúc đẩy du lịch; kết nối với những tiềm năng, thế mạnh khác nhằm góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Điện Biên nói riêng, khu vực Tây Bắc nói chung.

Hội tụ những sắc màu

Theo Ban tổ chức Lễ hội Hoa Ban năm 2025, lễ hội năm nay sẽ ghi dấu ấn với nhiều hoạt động mới lạ. Lần đầu tiên, tỉnh Điện Biên tổ chức Hội thi giới thiệu văn hóa, du lịch các huyện, thị xã, TP, nhằm tôn vinh và quảng bá những nét đẹp văn hóa đặc sắc của từng địa phương.

Đặc biệt, chương trình "Presstrip" sẽ được triển khai, mời các Tiktoker, YouTuber nổi tiếng tham gia trải nghiệm và chia sẻ những khoảnh khắc đáng nhớ về văn hóa, con người và cảnh sắc Điện Biên. Chương trình diễn ra từ tại nhiều địa điểm trên địa bàn tỉnh.

Một điểm nhấn khác là Lễ khai mạc lần đầu tiên được tổ chức tại Sân vận động tỉnh Điện Biên, thay vì Quảng trường 7.5 như những năm trước. Sự thay đổi này nhằm đảm bảo không gian rộng rãi, thuận tiện cho đông đảo người dân và du khách tham dự.

Với quy mô tổ chức lớn hơn so với mọi năm, Lễ hội diễn ra nhiều hoạt động được dàn dựng với chất lượng nghệ thuật cao, thể hiện các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể và sản phẩm du lịch đặc sắc của Điện Biên - Tây Bắc.

Trong khuôn khổ lễ hội diễn ra nhiều hoạt động như: Cuộc thi Người đẹp Hoa Ban; diễu hành đường phố; không gian văn hóa vùng cao; thi đẩy xe đạp thồ, tải đạn; trình diễn Show thực cảnh và giới thiệu huyền tích, lịch sử và các vũ điệu dân gian đặc sắc, văn hóa dân gian dân tộc Thái “Huyền tích U Va”…

Điểm nhấn của lễ hội năm nay là Cuộc thi Người đẹp hoa Ban nhằm tìm kiếm người đẹp cả về ngoại hình và tâm hồn, có thể quảng bá hình ảnh hoa Ban và những đặc trưng văn hóa, lịch sử của tỉnh. Đồng thời truyền tải thông điệp về sự mến khách, thân thiện của đồng bào, luôn sẵn lòng chào đón du khách thập phương đến để thưởng thức, trải nghiệm một Điện Biên anh hùng trong quá khứ và vươn lên trong thời kỳ đổi mới và hội nhập.

Đồng thời, nhằm hướng về những tháng năm lịch sử, Lễ hội còn tổ chức nhiều hoạt động gợi lại những năm tháng không thể quên, tiêu biểu như thi đẩy xe đạp thồ, thi tải đạn. Tham dự môn thi không chỉ là các vận động viên mà còn dành không gian cho người dân và du khách cùng tham gia trải nghiệm. Đây sẽ là một góc trải nghiệm thú vị, ấn tượng của Lễ hội với ý nghĩa gắn kết lịch sử và hiện tại…

Đặc biệt, hoạt động trưng bày, giới thiệu sản phẩm văn hóa, du lịch tại Lễ hội có sự phối hợp tham gia của nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước. Qua đó góp phần tăng cường liên kết, hợp tác trong xây dựng, phát triển cũng như xúc tiến, quảng bá sản phẩm du lịch phục vụ du khách và nhân dân.

Mở rộng vòng tay kết nối

Và vào tối 13/3/2025, Lễ hội Hoa ban 2025 đã chính thức được bắt đầu với hàng loạt sự kiện hấp dẫn, hoạt động đặc sắc. Đây là các sự kiện văn hóa – du lịch quy mô lớn, nhằm tôn vinh vẻ đẹp của hoa ban - loài hoa đặc trưng của núi rừng Tây Bắc và quảng bá hình ảnh miền đất, con người Điện Biên tới du khách trong và ngoài nước.

Nổi bật trong chuỗi sự kiện là Show diễn thực cảnh “Huyền tích U Va” do UBND huyện Điện Biên tổ chức, bao gồm 3 chương chính, nói về những dấu ấn cổ xưa của dân tộc Thái (sự tích quả bầu mẹ); Truyền thuyết chiếc Khăn Piêu và cây hoa ban; Lễ hội Xên Pang (tục cúng cảm ơn tổ tiên, trời đất của dân tộc Thái).

Show diễn với các nét văn hóa sinh động đã thu hút đông đảo du khách đến tham quan, trải nghiệm. Anh Nguyễn Thế Tài, một du khách đến từ Thái Bình chia sẻ: “Tôi lên Điện Biên lần này vừa để thăm người thân, vừa xem lễ hội. Phải nói thật là tôi bị hấp dẫn vô cùng với các sắc màu văn hóa của các dân tộc ở Điện Biên. Vừa lạ lẫm, vừa quyến rũ. Nó khác biệt hoàn toàn so với các địa phương khác.

Đây cũng là lần đầu tiên tôi được xem Huyền tích U Va. Thông qua Show diễn này giúp tôi biết thêm rất nhiều về văn hóa của dân tộc Thái, một trong số 54 dân tộc anh em. Dù đã biết đến bài hát Chiếc khăn Piêu nhưng giờ mới được thấy tận mắt ở ngoài đời, tôi rất thích thú".

Cùng thời điểm này, tại thành phố Điện Biên Phủ cũng diễn ra nhiều hoạt động sôi nổi như: Khai mạc Không gian văn hóa vùng cao và trưng bày quảng bá sản phẩm du lịch; Chương trình diễu diễn đường phố và giao lưu văn nghệ... Trong đó, chương trình diễu diễn đường phố có sự tham gia của gần 2.500 giáo viên và học sinh các trường học trên địa bàn thành phố.

Tại không gian văn hóa vùng cao, Bảo tàng tỉnh Điện Biên và các huyện, thị xã, thành phố đã tái hiện giá trị văn hóa truyền thống thông qua mô hình nhà ở của các dân tộc tiêu biểu ở Điện Biên; Hoạt động trưng bày, giới thiệu, quảng bá sản phẩm văn hóa, du lịch trong khuôn khổ Lễ hội thì có sự tham gia của 17 đơn vị, bao gồm 6 đơn vị trong tỉnh và 11 đơn vị ngoài tỉnh, với 84 gian hàng. Qua việc tổ chức các hoạt động, đã góp phần tăng cường liên kết, hợp tác trong xây dựng, phát triển cũng như xúc tiến, quảng bá sản phẩm du lịch giữa các địa phương.

Và vào lúc 19h20 ngày 14/3/2025, Chương trình nghệ thuật khai mạc Lễ hội hoa Ban với chủ đề “Điện Biên - Sắc Ban bừng sáng” đã chính thức diễn ra. Chương trình được dàn dựng công phu, sân khấu hoành tráng, với sự tham gia của nhiều nghệ sĩ tên tuổi, xuyên suốt là hình ảnh hoa ban - biểu tượng của sự sống, văn hóa và tinh thần bất khuất của mảnh đất Điện Biên…

Có thể nói, trải qua chiều dài lịch sử, Điện Biên đã trải qua bao đổi thay, thăng trầm. Từ những ngày đầu khai hoang mở cõi, tạo bản, lập mường cho đến hành trình các dân tộc đoàn kết chinh phục thiên nhiên, đấu tranh chống các thế lực ngoại xâm, tạo nên một vùng đất giàu văn hóa, lịch sử và hưng thịnh. Theo thời gian, Lễ hội Hoa ban dần thành thương hiệu riêng biệt của Điện Biên và sự kiện văn hóa này đã góp phần rất lớn trong việc quảng bá, giới thiệu con người và vùng đất nằm ở cực Tây của Tổ quốc với bè bạn trong nước cũng như quốc tế.