Đầu năm 2017, TS. Phạm Minh Tuyên, Chánh án TAND tỉnh Bắc Ninh được vinh danh tại Chương trình: “Tỏa sáng những tấm gương học tập và làm theo lời Bác và trao tặng bốn chữ vàng: Tâm – Tài – Trí – Đức.
Đây là lần thứ hai trong 2 năm liên tiếp Chánh án TAND tỉnh Bắc Ninh Phạm Minh Tuyên được nhận danh hiệu cao quý này do Trung ương Hội khoa học phát triển nguồn nhân lực – nhân tài Việt Nam tổ chức nhằm khuyến khích và tôn vinh các gương mặt tiêu biểu của trí thức cả nước đã đạt thành tích xuất sắc trong các phong trào thuộc mọi lĩnh vực của mặt trận kinh tế-xã hội trong năm 2016.
TS Phạm Minh Tuyên (trái) tại lễ trao bảng vàng
Trong số 75 cá nhân được bình chọn, TS Phạm Minh Tuyên là người được đánh giá cao với nhiều thành tích trong nghiên cứu khoa học với những công trình đồ sộ và có tính ứng dụng cao trong thực tiễn, nhất là trong công tác Tòa án. Những thành quả lao động, sản phẩm thực tiễn thể hiện được tính mới, sáng tạo và cạnh tranh; có khả năng áp dụng trong thực tiễn, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho xã hội.
Bên cạnh những thành tích khoa học được giới nghiên cứu luật pháp biết đến, Chánh án TAND tỉnh Bắc Ninh Phạm Minh Tuyên còn là một nhà nghiên cứu chuyên ngành Luật Hình sự, trong đó chuyên sâu về đấu tranh phòng chống tội phạm về ma túy, có nhiều đóng góp có tính khoa học và thực tiễn cao. Trong vòng 10 năm, từ 2006 đến nay, ông đã có những công trình nghiên cứu điển hình như: 42 bài viết chuyên đề trên các tạp chí có uy tín tại Việt Nam; 11 chuyên đề giảng dạy tại Học viện Tòa án và Học viện Tư pháp; Xuất bản 03 đầu sách: Quy trình giải quyết các vụ án hình sự, Các tội phạm về ma túy- cơ sở lý luận và thực tiễn và Các tội xâm phạm trật tự an toàn giao thông đường bộ- cơ sở lý luận và thực tiễn xét xử.
Ngoài các đầu sách trên, ông còn có các bài viết nổi bật như: “Trách nhiệm hình sự đối với các tội phạm về ma tuý”; “Việc định lượng đối với các tội phạm về ma tuý trong Bộ luật Hình sự năm 1999”; “Việc xử lý hành vi lây truyền HIV cho người khác”…. TS. Phạm Minh Tuyên còn tham gia hướng dẫn, giảng dạy tại Học viện Tòa án, Học viện Tư pháp và Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, hướng dẫn thành công 35 Thạc sĩ luật học, tham gia nhiều Hội đồng bảo vệ Thạc sĩ và Tiến sĩ. Ông cũng là Chủ nhiệm 01 đề tài khoa học cấp cơ sở và 02 đề tài khoa học cấp Bộ…
Với những cống hiến của mình trong nghiên cứu khoa học và những thành tích trong công tác quản lý TS Phạm Minh Tuyên đã hai lần được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng Khen và vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương lao động hạng Ba năm 2008 và Huân chương lao động hạng Nhì năm 2014 cùng nhiều Bằng khen của Chánh án TANDTC và UBND tỉnh Bắc Ninh.
TS Phạm Minh Tuyên cũng có nhiều bài tham luận mỗi khi tổ chức JICA của Nhật Bản tổ chức nhiều hội thảo khoa học quốc tế và có nhiều tham luận tại các Hội thảo trong nước và quốc tế, như: “Trăn trở án oan sai trong hoạt động xét xử”; “Bạo lực gia đình nhìn từ góc độ bình đẳng giới”; “Bảo vệ quyền của người dân tộc thiểu số và người tàn tật theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự, thực tiễn áp dụng và những vấn đề vướng mắc”…Những tham luận này trình bày tại nhiều diễn đàn khoa học khác nhau được các đại biểu trong nước và quốc tế đánh giá cao.
Các đồng nghiệp chúc mừng TS. Phạm Minh Tuyên, Chánh án TAND tỉnh Bắc Ninh nhận bảng vàng
Trong quá trình nghiên cứu, TS Minh Tuyên đã có những kiến nghị về việc sừa đổi BLHS 1999 như bỏ án tử hình ở “Tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy và hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy". Những kiến nghị của ông đã được ghi nhận tại BLHS sửa đổi, bổ sung năm 2009 là bỏ hình phạt tử hình với tội "Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy" và BLHS 2015 đã bỏ hình phạt đối với tội "Tàng trữ trái phép chất ma túy" theo như kiến nghị của ông những năm trước đó.
Về các kiến nghị viết trong các bài viết khoa học đã được công bố như thời hạn xóa án tích, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đã được các nhà khoa học đồng tình. Về các kiến nghị và giải pháp nâng cao chất lượng tranh tụng tại các phiên tòa hình sự cũng như các kiến nghị cần đưa “nguyên tắc suy đoán vô tội” và “quyền im lặng” vào các quy định của Bộ luật tố tụng hình sự, Hiến pháp năm 2013 đã quy định “Nguyên tắc tranh tụng trong xét xử được bảo đảm” (khoản 5 Điều 103), Dự thảo sửa đổi Bộ luật tố tụng hình sự cũng đã ghi nhận đưa vấn đề “suy đoán vô tội” là nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự, vấn đề quyền im lặng cũng được nhiều nhà khoa học đồng tình… Có thể nói, đây là những kiến nghị khoa học rất thiết thực.
Từng trải qua nhiều cương vị lãnh đạo, từ Chánh tòa đến Phó Chánh án rồi Chánh án TAND tỉnh, lượng công việc phải giải quyết rất lớn, song TS Phạm Minh Tuyên cũng dành nhiều thời gian nghiên cứu khoa học với số lượng sản phẩm dày đặc như vậy.
TS Phạm Minh Tuyên chia sẻ, công việc của một Thẩm phán, một Chánh án rất bề bộn nhưng là một người say mê nghiên cứu khoa học nên chính sự bận rộn ấy, thậm chí có thể nói là “lao tâm khổ tứ”, ông lại có điều kiện suy nghĩ, kiến giải để viết thành bài báo khoa học. Việc nghiên cứu vì vậy gắn liền với thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn và những đề xuất kiến nghị cũng gắn với thực tiễn hoạt động xét xử của Tòa án. Và trong quá trình giảng dạy, tiếp xúc với các học viên đến từ các Tòa án, các cơ quan trong cả nước ông lại học thêm được nhiều điều, biết thêm nhiều tình huống pháp lý xảy ra trong thực tiễn.
Nói về đơn vị mình, TS Phạm Minh Tuyên cho biết, năm 2016, thực hiện chỉ đạo của Ban cán sự Đảng TANDTC về chú trọng công tác chuyên môn, lãnh đạo TAND tỉnh Bắc Ninh đã triển khai mở các lớp tập huấn nghiệp vụ hàng quý cho cán bộ, Thẩm phán để kiểm điểm rút kinh nghiệm và làm tốt hơn công tác của mình. TAND tỉnh cũng thực hiện việc hướng dẫn quy định quy định của pháp luật cũng như các văn bản hướng dẫn của TANDTC. Do vậy, năm vừa qua, tại Tòa án các cấp tỉnh Bắc Ninh tỷ lệ án hủy, sửa đã giảm đi rất nhiều; có 6 Thẩm phán được vinh danh Thẩm phán giỏi và Tòa án TP Bắc Ninh được nhận Cờ thi đua TAND.