Khoan thư sức dân

Hiến pháp năm 2013 quy định: “các khoản thu, chi ngân sách nhà nước phải được dự toán và do luật định”. Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) hiện hành đang quy định mức doanh thu không chịu thuế GTGT là 100 triệu đồng/năm, nếu tính theo tỷ lệ tăng GDP và CPI bình quân từ 2013 đến nay, mức này sẽ tương đương 285 triệu đồng/năm.

Trong quá trình sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng, nhiều ý kiến đề nghị điều chỉnh nâng mức doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, tiếp thu ý kiến ĐBQH tại Kỳ họp thứ 7, nhiều ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách đề nghị cơ quan soạn thảo chỉnh lý dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) theo hướng, quy định cụ thể mức doanh thu hàng năm từ 200 (hoặc 300) triệu đồng trở xuống thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT.

Ông Mạnh cũng lưu ý, nếu áp dụng ngưỡng 300 triệu đồng sẽ mang lại ba lợi ích.

Thứ nhất, khoan được sức dân trong bối cảnh doanh nghiệp còn nhiều khó khăn.

Thứ hai, có chính sách tương đối ổn định trong khoảng thời gian nhất định. Thứ ba, 97% doanh nghiệp doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nền kinh tế sẽ là nhóm được hưởng lợi từ chính sách này.

Lý giải về đề xuất này, hầu hết ý kiến trong Thường trực Ủy ban cho rằng, việc sửa đổi, điều chỉnh quy định về ngưỡng doanh thu hàng năm thuộc diện không chịu thuế giá trị gia tăng là cần thiết và cần được quy định cụ thể trong luật nhằm xác lập căn cứ pháp lý rõ ràng, minh bạch, bảo đảm phù hợp, tuân thủ quy định của Hiến pháp là các khoản thu, chi ngân sách nhà nước phải được dự toán và do luật định.

Mặt khác, đây cũng là điều kiện thuận lợi để các hộ kinh doanh, doanh nghiệp phát triển, giúp tăng nguồn thu, đóng thuế nhiều hơn cho ngân sách nhà nước.

Đây là “tín hiệu” đáng mừng đối với hàng triệu hộ kinh doanh trên cả nước. Bởi ngưỡng đóng thuế giá trị gia tăng của hộ kinh doanh hiện nay được cho là đã quá lạc hậu so với thực tế. Theo thống kê, hiện cả nước có khoảng 2,1 triệu hộ kinh doanh có mã số thuế và doanh thu hộ kinh doanh chỉ chiếm chưa đầy 2% tổng thu ngân sách.

Nếu xây dựng mức doanh thu không chịu thuế giá trị gia tăng là 200 triệu đồng/năm sẽ có khoảng trên 620.000 hộ kinh doanh không phải nộp thuế. Nếu tính theo mức 300 triệu đồng, sẽ có hơn 734.000 hộ kinh doanh được thụ hưởng.

Cho ý kiến về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh phân tích: Theo quy định hiện hành, mức doanh thu không chịu thuế GTGT là 100 triệu đồng/năm, tuy nhiên từ năm 2013 đến nay, quá trình tăng trưởng kinh tế, và điều chỉnh của CPI nếu tính ra bây giờ phải là 285 triệu đồng trở xuống mới không phải nộp thuế giá trị gia tăng”.

Đại biểu cho rằng, cần tiếp tục nghiên cứu đưa ra mức doanh thu không chịu thuế phù hợp và đánh giá kỹ lượng tác động đối với nền kinh tế khi điều chỉnh mức doanh thu không chịu thuế. Đại biểu cũng đề nghị giao Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định mức doanh thu không chịu thuế, để tạo sự linh hoạt trong quá trình điều hành phù hợp với tình hình thực tế.

Thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo, Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận cho biết, đất nước đang còn khó khăn, quy mô các thành phần kinh tế chủ yếu là nhỏ lẻ, đặc biệt hộ kinh doanh chiếm tỷ trọng rất lớn, nên việc nâng mức doanh thu không chịu thuế lên 200-300 triệu cũng phải cân nhắc.

Về phía cơ quan chuyên môn, Bộ Tài chính sẽ có báo cáo tổng thể, trên cơ sở rà soát, nếu nâng mức doanh thu không chịu thuế sẽ loại trừ bao nhiêu hộ kinh doanh không phải nộp thuế và ảnh hưởng như thế nào đến nguồn thu của các địa phương.

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia tài chính cho rằng, việc nâng ngưỡng chịu thuế cho hộ kinh doanh là rất cần thiết. Đây là cơ sở để động viên, khuyến khích hộ kinh doanh và các doanh nghiệp siêu nhỏ “nhanh lớn”, nhanh chóng ra nhập thị trường, thành lập doanh nghiệp.

Khi nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế thì số đông doanh nghiệp và các hộ kinh doanh cá thể không phải chịu thuế GTGT sẽ nhiều hơn, đây là cơ hội để khu vực kinh tế này được lớn lên. Khi thành lập công ty, doanh nghiệp, thì mô hình chịu thuế và mô hình kinh doanh sẽ được nâng tầm lên, đồng nghĩa họ sẽ đóng góp nhiều hơn vào ngân sách Nhà nước.