Hơn 40 năm qua, hàng nghìn hộ dân xã Hải Châu (Tĩnh Gia - Thanh Hóa) đang phải sử dụng nguồn nước ngầm bị nhiễm mặn, nhiễm phèn nghiêm trọng. Điều đáng nói, thực trạng này diễn ra nhiều năm nay nhưng chính quyền chưa có phương án xử lý dứt điểm.
Vào những năm 1980 – 1981, một cơn bão khủng khiếp đổ bộ vào Thanh Hóa khiến cho mực nước biển dâng cao, nhấn chìm nhà cửa, hoa màu. Cũng từ đó, toàn bộ nước sạch tại khu vực xã Hải Châu, huyện Tĩnh Gia bị nhiễm mặn và nhiễm phèn nghiêm trọng.
Ông Vũ Khắc Cả (53 tuổi), trú tại thôn Yên Châu, cho biết: “Hơn 40 năm nay, từ khi cơn bão lịch sử đi qua, chúng tôi phải sử dụng nguồn nước nhiễm mặn, nhiễm phèn. Không chỉ có vậy, đồng ruộng cũng đành bỏ hoang do cây trồng không phát triển được”.
Nhiều hộ đã bỏ tiền để khoan giếng khơi, nhưng nước không thể ăn được.
Ông Vũ Văn Đại (57 tuổi), ở thôn Bắc Châu, chia sẻ: “Để có nước sinh hoạt, mỗi sáng sớm tôi phải chạy xe 2km để mua nước sạch về dùng, còn nước ở giếng, do nhiễm mặn nặng nên chỉ để rửa đồ dùng”.
Nhiễm mặn không chỉ gây nên tình trạng “chết khát” cho hàng nghìn hộ dân mà còn khiến công việc cũng như cuộc sống của họ bị đảo lộn. Do đất không trồng trọt được, nhiều người phải tha hương đi làm thuê kiếm sống.
Ông Phạm Công Nhiên (68 tuổi), thôn Yên Châu, tâm sự: “Trước đây, gia đình sống bằng nghề làm thuốc lào. Nhưng từ khi đất bị nhiễm mặn, không thể trồng trọt được, chúng tôi phải đi làm thuê để có tiền kiếm sống. Công cán chẳng được là bao mà còn phải chi ra để mua thêm nước dùng”.
Nguồn nước tại dây đang bị ô nhiễm nghiêm trọng. Người dân đã cố cải tạo nhưng chỉ để cho vật nuôi sử dụng
Tại đây, đa số các hộ dân đều phải xây dựng riêng cho mỗi hộ một bể chứa lớn để hứng nước mưa. Những chiếc giếng khơi, giếng khoan ở đây do bị nhiễm mặn, nhiễm phèn nặng nên người dân đành dùng vôi để lắng cho vật nuôi sử dụng. Hàng chục hecta đất nông nghiệp màu mỡ, phù hợp với cây thuốc lào, lạc…, nay đành bỏ hoang.
Theo số liệu thống kê của UBND xã Hải Châu, toàn xã có hơn 50% số dân trong tổng số 11.000 khẩu đang hàng ngày sử dụng nguồn nước ngầm bị nhiễm mặn, nhiễm phèn, 32/905ha đất canh tác bị bỏ hoang do nhiễm mặn. Trong đó có 5/10 thôn (Yên Châu, Nam Châu, Liên Thành, Liên Hải, Thanh Đông) giáp biển hoặc sát cánh đồng muối, khu vực nuôi tôm có nước bị nhiễm mặn, nhiễm phèn nghiêm trọng.
Trước thực trạng trên, các hộ dân nhiều lần kiến nghị UBND xã Hải Châu xây dựng hệ thống cung cấp nước sạch nhưng đến nay vẫn chưa được đáp ứng.
Người dân nơi đây đang khao khát có một nhà máy nước sạch
Trao đổi về vấn đề này, ông Đặng Duy Tân, Chủ tịch UBND xã Hải Châu cho biết, thực tế, hàng nghìn người dân tại địa phương đang hàng ngày phải sử dụng nguồn nước bị nhiễm mặn, nhiễm phèn. Nguyên nhân chủ yếu là sự xâm thực của biển vào đất liền kết hợp với nghề làm muối và nuôi tôm công nghiệp khiến tình trạng ô nhiễm nguồn nước ngầm dùng cho sinh hoạt ở mức cảnh báo.
“Chính quyền đã ý kiến lên các cấp nhiều lần qua các cuộc tiếp xúc cử tri và những lần họp Hội đồng nhân dân huyện. Tuy nhiên, do kinh phí xây dựng nhà máy nước sạch quá lớn nên vẫn chưa giải quyết được”.
Trước mắt, chúng tôi kêu gọi những gia đình có nước sạch chung tay, chia sẻ với những hộ dân bị nhiễm mặn để có nước sinh hoạt. Nhưng đó cũng chỉ là giải pháp tình thế. Để giải quyết dứt điểm, cần có sự vào cuộc mạnh mẽ từ lãnh đạo cấp trên”, ông Tân chia sẻ.