Giao đất “vàng” cho doanh nghiệp không qua đấu giá có làm thất thu ngân sách?

Như đã thông tin trước đó, ngày 22/3/2017, UBND tỉnh Bình Thuận có Quyết định số 738/QĐ-UBND về phê duyệt kế hạch sử dụng đất năm 2017 của TP. Phan Thiết, trong đó có việc quy hoạch và phát triển dự án lấn biển tại phường Đức Long, TP. Phan Thiết.

Theo đó, có nhiều dự án mà Bình Thuận giao cho doanh nghiệp không thông qua đấu giá có thể kể đến như: Dự án lấn biển, bố trí sắp xếp lại dân cư và chỉnh trang đô thị phường Đức Long, TP. Phan Thiết cho Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Trường Phúc Hải; Dự án Khu dịch vụ du lịch cộng đồng Biển Quê Hương, do Công ty cổ phần Giao nhận vận tải và Hoá chất Việt Nam làm chủ đầu tư, thuộc địa bàn các xã Thuận Quý (huyện Hàm Thuận Nam), xã Tiến Thành (TP. Phan Thiết), tỉnh Bình Thuận; Dự án Trường Mầm non Lê Quý Đôn tại phường Phú Thủy (TP Phan Thiết); và dự án Khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2 của Công ty Cổ phần Tân Việt Phát.

Liên quan đến những lùm xùm trong việc giao đất và cho thuê đất tại 4 dự án ở TP.Phan Thiết không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất, chiều ngày 18/11, UBND tỉnh Bình Thuận đã tổ chức buổi họp báo thông tin về vụ việc.

Ông Nguyễn Đức Hoà – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận cho biết, thời gian qua, nhiều thông tin cho rằng các dự án nói trên không thực hiện đúng pháp luật đất đai, đấu giá đất, quy định về rừng, thậm chí gây thất thoát ngân sách. Do đó, UBND tỉnh muốn minh bạch thông tin về các dự án này.

Về Khu dịch vụ du lịch cộng đồng Biển Quê Hương của Công ty TNHH Biển Quy Hương – Phan Thiết, dự án này được tỉnh Bình Thuận chấp thuận chủ trương đầu tư vào tháng 12/2016. Qua 3 lần điều chỉnh chủ trương đầu tư, dự án được UBND tỉnh giao đất, cho thuê đất vào tháng 9/2018 với quy mô 125.419,8m2.

Trong đó, 104.800m2 đất tại xã Thuận Quý, huyện Hàm Thuận Nam là đất thương mại dịch vụ, hình thức sử dụng là Nhà nước cho thuê đất trả tiền một lần. Hơn 20.600m2 còn lại tại xã Tiến Thành, TP.Phan Thiết, chủ đầu tư chỉ được xây dựng các công trình công cộng, không được kinh doanh, do đó UBND tỉnh giao đất nhưng không thu tiền sử dụng đất.

Đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Bình Thuận khẳng định, việc chuyển mục đích sử dụng khác đối với 7.17ha cây phi lao tại dự án nằm ngoài quy hoạch 3 loại rừng qua các thời kỳ nên không phải rừng phòng hộ.

Do số cây phi lao trong khu 7,17ha được trồng từ ngân sách Nhà nước nên Sở NN&PTNT đã phối hợp với Sở Tài chính tham mưu UBND tỉnh ban hành quyết định bồi thường rừng và lập thủ tục đấu giá theo quy định.

Đối với dự án Trường Mầm non Lê Quý Đôn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận cho biết, đây là dự án rất cần thiết, giải quyết nhu cầu học tập của con em nhân dân trên địa bàn. Các thủ tục kêu gọi đầu tư, chấp thuận đầu tư, không đấu giá quyền sử dụng đất… đều đảm bảo quy định pháp luật Luật Đầu tư năm 2014.

Đối với dự án Lấn biển, bố trí sắp xếp lại dân cư và chỉnh trang đô thị P.Đức Long, TP.Phan Thiết (tên thương mại là Hamubay) do Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Trường Phúc Thành làm chủ đầu tư, lãnh đạo UBND tỉnh Bình Thuận cũng thông tin cụ thể.

Dự án này có quy mô gần 130ha, trong đó 27ha thuộc phần biển của P.Đức Long, trên thực tế không có đất, chỉ có mặt nước biển và nằm ngoài ranh địa chính của P.Đức Long. Do hiện trạng 27ha này chỉ là mặt nước ven biển, không có đất, nên UBND tỉnh Bình Thuận không đưa ra đấu giá.

Còn 958.875m2 đất còn lại của các hộ dân và các tổ chức khác đang sử dụng, chủ đầu tư phải thực hiện thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, di dời mồ mả. UBND tỉnh Bình Thuận cho rằng vì không có đất sạch nên không đủ điều kiện để đấu giá đất theo quy định tại Luật Đất đai năm 2013.

Chủ đầu tư dự án Hamubay đang phối hợp với UBND TP.Phan Thiết thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với diện tích đất 958.875m2 này. Đến nay chủ đầu tư vẫn chưa được Nhà nước giao đất, cho thuê đất.

Về thông tin đấu giá quyền sử dụng đất và dự án Khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2 của Công ty CP Tân Việt Phát, UBND tỉnh Bình Thuận cho biết, dự án quy mô 9,26ha này gồm 3 lô đất.

Đây là quỹ đất hai bên đường ĐT.706B có nguồn gốc là khu nghĩa trang cũ, mồ mả dày đặc. Dự án được UBND tỉnh phê duyệt phương án đấu giá giao quyền sử dụng đất cả 3 lô. Phương thức đấu giá chung một gói theo hiện trạng đất thô và bên trúng đấu giá phải bỏ tiền đầu tư hạ tầng xung quanh và bên trong dự án.

Từ năm 2013 đến năm 2015, tỉnh Bình Thuận đã 6 lần ra thông báo đấu giá công khai khu đất này nhưng không có đơn vị nào tham gia. Đến năm 2016, Công ty CP Tân Việt Phát xin chủ trương cho giao đất không qua đấu giá đối với 3 lô đất nói trên.

Căn cứ quy định Luật Đất đai năm 2013 và quyết định về các trường hợp đất đưa ra đấu giá nhưng không thành, UBND tỉnh Bình Thuận đã giao, cho thuê đất đối với 3 lô đất cho Công ty CP Việt Tân Phát.

Đại diện chính quyền tỉnh Bình Thuận cho rằng: Tất cả các dự án trên đều nằm trong chương trình ưu đãi kêu gọi đầu tư của tỉnh và thuộc “địa bàn kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn”. Do đó, UBND tỉnh Bình Thuận khẳng định, việc giao đất cho doanh nghiệp không thông qua đấu giá đối với các dự án trên là đúng theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, một số chuyên gia pháp lý cho rằng,đấu giá quyền sử dụng đất được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về đấu giá tài sản và các văn bản pháp luật có liên quan.Việc giao đất không thông qua đấu giá khiến sẽ gây thất thu phần lớn tiền ngân sách cho nhà nước.

Trước hành vi giao đất không thông qua đấu giá, mới đây Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh, kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý đất đai ở nhiều địa phương.

Tại Khánh Hòa, Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Kết luận về việc chuyển đổi nhà đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác; kiểm tra, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tại một số dự án ở tỉnh Khánh Hoà giai đoạn 2010-2017. Theo đó, cả 35 dự án được thanh tra thì tất cả đều bị sai.

Điển hình như dự án The Arena (Khu du lịch nghỉ dưỡng Trần Thái), phường Cam Nghĩa, TP.Cam Ranh, do Công ty cổ phần Trần Thái làm chủ đầu tư; diện tích đất thuê liên tục thay đổi qua nhiều lần điều chỉnh (27,24ha lên 29,29ha) 8.852 m2. Dự án đang thực hiện, chưa hoàn thành các thủ tục pháp lý.

Thanh tra Chính phủ cho biết UBND tỉnh Khánh Hoà lựa chọn chủ đầu tư không thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư là vi phạm Điều 54 Luật Đầu tư năm 2005 cùng với đó dự án đã được cấp CNĐT từ năm 2009 nhưng đến nay sau 10 năm nhưng tiến độ rất chậm.
Cụ thể, từ ngày 19/12/2009 đến ngày 15.5.2014 dự án đã được điều chỉnh 2 lần chứng nhận đầu tư (CNĐT). Sau gần 3 năm kể từ ngày cấp CNĐT lần đầu (tháng 12/2009) thì dự án mới được UBND tỉnh Khánh Hoà phê duyệt QHCT 1/500. Trong giai đoạn 2013-2017 dự án lại tiếp tục được UBND tỉnh Khánh Hoà điều chỉnh QHCT 1/500 thêm 5 lần nữa. Trong đó lần thứ 5 diện tích thực hiện dự án đã được tăng lên 29,29ha (trước đó là 27,4ha)…