Gian nan cuộc chiến chống buôn lậu và gian lận thương mại

Trong đó, nhức nhối nhất là các đối tượng đã dùng thủ đoạn tinh vi trong việc quay vòng hàng từ khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo về nội địa, sau đó vận chuyển ngược trở lại để hưởng thuế giá trị gia tăng. 

Một trong những điểm nóng nhất của tình trạng buôn lậu là trên tuyến đường sông biên giới Sê Pôn. Ban ngày dòng sông Sê Pôn hiền hòa như dải lụa vắt qua hai miền biên giới. Tuy nhiên khi về đêm, dòng sông này lại sôi động bởi hàng chục chiếc đò nhôm chở hàng lậu, chờ thời cơ để xâm nhập vào địa bàn nội địa. Thủ đọan của các đối tượng buôn lậu là tập kết hàng dọc tuyến biên giới phía Lào, khi đêm xuống là xé lẻ hàng vận chuyển qua biên giới, hoặc dùng thuyền chờ hàng chạy trên sông và chờ khi thuận lợi là cập vào bờ, trong phút chốc sẽ có đội quân cửu vạn bóc dỡ, tẩu tán hàng và đem giấu tại các nhà dân.

Sau khi hàng lậu lọt vào nội địa, các đối tượng buôn lậu có 1001 cách để đưa hàng lậu xuôi theo Đường 9 về thành phố Đông Hà. Trên các chuyến xe khách từ Lao Bảo về Đông Hà, không nhiều thì ít xe nào cũng có chở hàng lậu. Bên cạnh cất giấu hàng quanh người kiểu “rô bốt” xưa như trái đất, ngày nay các đối tượng đã  gia cố hai bên hông xe, dưới gầm xe, trong sàn xe..vv.. để cất hàng lậu. Tuy nhiên, đây chỉ là những mánh khóe làm ăn kiểu “cò con”, tích tiểu thành đại.

Kiểu buôn lậu này, nói như bà Trương Thị L. một người dân buôn lậu ở Lao Bảo là dễ “ăn cám trả vàng”, bởi lẽ một két bia Heniken lãi 3 ngàn đồng, một cây thuốc Zét lãi 3 ngàn và một tạ đường Thái Lan chỉ lãi 40 ngàn, nhưng khi bị lực lượng chức năng bắt giữ thì dẫn đến cảnh nợ nần, vì đây phần lớn là những đối tượng không có nghề nghiệp ổn định nên đành chọn nghề này kiếm miếng cơm, manh áo hàng ngày. Trong khi đó, những “đầu nậu cỡ bự”  ít khi xuất đầu lộ diện và các đối tượng gian lận thương mại thì rất tinh vi, khó bị phát hiện.

Xe chở hàng lậu bị Bộ đội Biên phòng Quảng Trị bắt giữ

Theo lực lượng chức năng tại cổng B khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo cho biết, những mặt hàng có xuất xứ ở nước ngoài có giá trị cao nhưng lại rất gọn nhỏ, dễ gùi cõng, mang vác, dễ cất vào túi hành lý để vận chuyển như mỹ phẩm, khóa từ, điện tử..vv.. được các đối tượng tìm mọi cách thẩm lậu vào nội địa. Chỉ cần một vài chuyến xe, hay thuê vài người gùi cõng là các chủ hàng đã có thể vận chuyển một lô hàng xuất khẩu vào khu thương mại với giá trị lớn.

Những mặt hàng này khi xuất vào khu thương mại sẽ được hoàn thuế giá trị gia tăng, nếu quay trở lại được nội địa thì sẽ có giá cả thấp hơn rất nhiều thị trường nội địa. Điều này sẽ có tác động xấu cho sản xuất kinh doanh tại thị trường nội địa. Rõ ràng chính sách xuất khẩu hoàn thuế giá trị gia tăng vào khu thương mại Lao Bảo chưa được thực hiện đúng và đang bị các đối tượng lợi dụng; sâu xa hơn tình trạng này sẽ ảnh hưởng đến chính sách đúng đắn của Chính phủ giúp cho việc đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh tại khu thương mại đặc biệt Lao Bảo, dẫn đến thị trường nội địa bị xáo trộn, các doanh nghiệp làm ăn chân chính sẽ bị thua lỗ.

Tại cổng A, từ 01/01/2015 đến nay, lượng hàng bách hóa tổng hợp được xuất đi trị giá gần 26 triệu USD. Một số mặt hàng như yến sào, sữa Ensure sau khi xuất khẩu sang nước khác để hưởng hoàn thuế giá trị gia tăng, đã được các đầu nậu thuê cư dân hai bên biên giới vận chuyển quay vòng về địa bàn nội địa.

Sông Sê Pôn luôn sôi động bởi những chuyến đò chở hàng lậu từ Lào về Việt Nam

Từ đầu năm đến nay, số hàng hóa mỹ phẩm được nhập vào tại khu thương mại đặc biệt Lao Bảo trên 60 tỷ đồng (hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu từ nước ngoài vào và được tiêu thụ trong khu phi thuế quan thuộc khu kinh tế cửa khẩu được không chịu thuế giá trị gia tăng). Trong khi dân cư tại khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo chỉ trên 52 ngàn người, thì với số hàng mỹ phẩm lớn như vậy làm sao tiêu thụ hết.

Những mánh khóe buôn lậu và gian lận thuế giá trị gia tăng của các đối tượng tại cổng A và B khu thương mại đặc biệt Lao Bảo diễn ra phức tạp. Các ngành chức năng của tỉnh Quảng Trị đã và đang có nhiều nỗ lực trong việc đấu tranh, ngăn chặn nạn buôn lậu và gian lận thương mại và đã có những kết quả đáng ghi nhận. Theo Ban chỉ đạo 389 của tỉnh Quảng Trị, 9 tháng đầu năm 2015, các cơ quan chống buôn lậu của tỉnh đã phát hiện, bắt giữ 2,989 vụ, tăng 563 so với năm 2014, trong đó buôn lậu hàng cấm 1.929 vụ, hàng gian lận thương mại 1.046 vụ. Riêng lực lượng Bộ đội Biên phòng Quảng Trị đã phát hiện, bắt giữ 152 vụ buôn lậu, gian lận thương mại, tổng trị giá gần 2,5 tỷ đồng.

Trung tá Trần Tuấn Anh, Đồn trưởng Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, cho biết: Để ngăn chặn nạn buôn lậu đang diễn ra nhức nhối trên địa bàn, bên cạnh việc tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát tại cửa khẩu, đơn vị đã  phối hợp chặt chẽ với Hải quan, Công an, cấp ủy chính quyền địa phương tổ chức phòng ngừa đấu tranh, bên cạnh đó đẩy mạnh tuyên truyền vận động nhân dân tham gia phòng, chống buôn lậu nơi biên giới. Đối với các đối tượng là chủ đầu nậu, khi bắt giữ thì xử lý nghiêm theo pháp luật.

Theo nhận định của các ngành chức năng, từ nay cho đến Tết Nguyên đán, tình hình buôn lậu trên địa bàn tỉnh Quảng Trị nói chung, đặc biệt là tuyến biên giới, Đường 9 nói riêng sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp. Cuộc đấu tranh chống buôn lậu sẽ còn nhiều khó khăn và thách thức. Vì vậy, cần có sự vào cuộc của các ngành, các cấp từ Trung ương đến địa phương. Các ngành chức năng của tỉnh Quảng Trị cần có những biện pháp toàn diện và quyết liệt hơn, như tăng cường nắm tình hình, các phương thức thủ đoạn của các đối tượng buôn lậu, đẩy mạnh công tác kiểm tra kiểm soát, đặc biệt là tuyên truyền cho nhân dân không tiếp tay hoặc tham gia buôn lậu.

Bên cạnh đó, cần sớm loại bỏ các chính sách hoàn thuế giá trị gia tăng tại khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo đối với các mặt hàng không nằm trong nhu cầu thiết yếu của người dân.