Giá căn hộ leo thang do chi phí sử dụng đất tăng

Nhiều dự án mới sắp mở bán trên địa bàn TP.HCM, Bình Dương, Long An... có giá tăng cao ngay sau khi chủ đầu tư hoàn tất nghĩa vụ tài chính. Cụ thể, dự án Bcons Solary của chủ đầu tư Bcons được giới thiệu ra thị trường đầu năm nay, giá dự kiến từ 32 triệu đồng mỗi m2. Nhưng đợt đặt chỗ mới đây, mức giao dịch được nâng thêm gần 6 triệu đồng một m2, lên 38 triệu đồng.

Một số dự án khác chuẩn bị mở bán trong quý III cũng điều chỉnh thêm 3-4 triệu đồng mỗi m2 so với giới thiệu trước đó, sau khi chủ đầu tư cập nhật số tiền sử dụng đất phải đóng.

Chung cư Hà Nội trong hai năm gần đây cũng đã ghi nhận mức tăng giá mạnh. Giá chung cư trung bình tăng tới 70 - 80%, tức mức tăng gần như gấp đôi so chỉ sau một thời gian ngắn.

Lý giải việc giá tăng cao, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) cho rằng, khi nghĩa vụ tài chính về đất quá cao, chi phí đầu tư bị đội lên, buộc doanh nghiệp phải cộng thêm vào giá bán để bảo toàn lợi nhuận. Thực chất, đây là khoản tạm ứng mà doanh nghiệp nộp thay cho Nhà nước, nhưng cuối cùng lại do người mua nhà gánh chịu.

Theo ông, áp lực chi phí đất đang tạo ra một vòng lặp bất lợi: giá đầu vào tăng, giá bán bị đẩy lên, sức mua giảm, nguồn cung mới co lại, từ đó tiếp tục gây thêm áp lực tăng giá. Trong bối cảnh nhu cầu nhà ở thực vẫn cao nhưng khả năng tiếp cận bị thu hẹp, việc giá bất động sản tiếp tục đi lên có thể gây hệ lụy dài hạn cho vấn đề an sinh và sự bền vững của thị trường.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), cũng cho rằng chi phí sử dụng đất hiện chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành bất động sản. Khi chi phí phát sinh, việc tăng giá nhà là điều khó tránh khỏi. Trong bối cảnh giá nhà tại TP. HCM và Hà Nội đã liên tục lập đỉnh, xu hướng này sẽ tiếp tục đẩy cơ hội mua nhà xa khỏi tầm tay người thu nhập trung bình và thấp, kéo theo những hệ lụy dài hạn về an sinh xã hội.

Trong bối cảnh đó, các chuyên gia kiến nghị cần thận trọng khi quy định tỷ lệ phần trăm tính đơn giá đất, sao cho phù hợp với điều kiện từng địa phương. Từ nay đến thời điểm bảng giá đất mới áp dụng vào ngày 1/1/2026, chính quyền cần đánh giá tác động tại các địa phương để kịp thời điều chỉnh chính sách, đảm bảo hài hòa lợi ích và không tạo thêm rào cản cho thị trường. Bên cạnh đó, doanh nghiệp và giới chuyên môn cũng đề xuất bỏ quy định truy thu tiền sử dụng đất bổ sung cho giai đoạn chậm xác định trước ngày 1/8/2024 để tránh gây thiệt hại cho doanh nghiệp.