Để đảm bảo hoàn thành đúng mục tiêu công trình trọng điểm quốc gia, tỉnh Ninh Thuận đã và đang nỗ lực triển khai đồng bộ các biện pháp tuyên truyền, vận động người dân về tình hình triển khai dự án. Đặc biệt là công tác thu hồi đất, các chính sách hỗ trợ cho người dân bị ảnh hưởng của dự án.
Theo đó, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Ninh Thuận, đã ban hành hàng loạt các văn bản, tổ chức nhiều cuộc họp với người dân để thông tin, phổ biến về tình hình triển khai dự án và công tác thu hồi đất, các chính sách hỗ trợ cho người dân nơi bị ảnh hưởng.
Ông Đặng Kim Cương, Giám đốc Sở Nông nghiệp & Môi trường tỉnh cho biết: Những buổi đối thoại giữa chính quyền và người dân không chỉ giúp người dân nắm rõ thông tin về dự án mà còn để lắng nghe và giải đáp những thắc mắc của người dân nơi bị ảnh hưởng.
Đây là cơ sở quan trọng để sở tham mưu HĐND, UBND tỉnh ban hành về các cơ chế, chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư, tạo cơ sở pháp lý cho dự án. Bên cạnh đó, việc rà soát, kiểm đếm đất đai, công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng được đẩy mạnh, phân tích rõ ý nghĩa về tầm quan trọng của dự án điện hạt nhân đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nói riêng và đất nước nói chung.
Tỉnh đang triển khai các bước quan trọng trong công tác giải phóng mặt bằng cho cả 2 Dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2. Đối với Dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1, huyện Thuận Nam có tổng diện tích thu hồi điều chỉnh là 485,54 ha chịu ảnh hưởng khoảng 600 hộ dân.
Giao UBND huyện Thuận Nam đã ban hành thông báo thu hồi đất, tích cực triển khai điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm và thống kê hiện trạng. Trong đó, tại khu tái định cư 64,85 ha; công tác kiểm đếm phần diện tích 38,3 ha đã hoàn thành 100% cho 60 hộ dân và 2 tổ chức.
Phần diện tích mở rộng 26,55 ha đang hoàn thiện bản đồ địa chính, dự kiến ban hành thông báo thu hồi đất, phấn đấu hoàn thành kiểm kê trước ngày 15/5/2025. Trong đó, tại khu vực nhà máy 409,53 ha đã có 497 thông báo thu hồi đất, với 102 hộ dân khoảng 104,7 ha đã được kiểm đếm, đạt 21% kế hoạch và đang tập trung để hoàn thành dứt điểm công tác kiểm kê trong tháng 5/2025.
Tại Dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2, huyện Ninh Hải có tổng diện tích thu hồi điều chỉnh là 643,6 ha, ảnh hưởng đến khoảng 553 hộ dân, UBND huyện Ninh Hải đang khẩn trương triển khai các bước tương tự. Trong đó, tại khu tái định cư 54,40 ha, phần diện tích 45 ha đã hoàn thành kiểm kê và xác định nguồn gốc đất cho 202 hộ dân và 85 ngôi mộ.
Phần diện tích mở rộng 9,4 ha đang được Ban Quản lý dự án đầu tư & phát triển quỹ đất tỉnh, đang thực hiện các thủ tục cần thiết trước khi ban hành thông báo thu hồi đất. Tại khu vực nhà máy có 404,5 ha, đã kiểm kê được 373 hộ dân và 1.812 ngôi mộ, đạt 83% kế hoạch, mục tiêu sẽ hoàn thành vào ngày 10/5/2025.
Ông Trịnh Minh Hoàng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết, bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, trong quá trình triển khai dự án điện hạt nhân tỉnh vẫn còn phải đối diện với một số thách thức trong công tác điều chỉnh quy hoạch khu tái định cư, ban hành cơ chế chính sách đặc thù về bồi thường, hỗ trợ tái định cư và các định mức kinh tế - kỹ thuật liên quan đến quản lý đất đai.
Cùng với đó, một số nhiệm vụ cũng bị ảnh hưởng do việc sắp xếp lại chính quyền cấp huyện. Thời gian tới, tỉnh sẽ tập trung triển khai các nhiệm vụ thuộc thẩm quyền, tăng cường đối thoại với người dân vùng dự án và tổ chức hội thảo đánh giá tác động của dự án.
Để đảm bảo tiến độ và hành lang pháp lý, giúp dự án triển khai đúng thời gian và tiến độ đã đề ra. Tỉnh đã kiến nghị Quốc hội xem xét điều chỉnh Nghị quyết số 41/2009/QH12; đề xuất Ban Chỉ đạo Trung ương, Thủ tướng Chính phủ, các bộ ngành liên quan sớm có ý kiến.
Nên xem xét, tách dự án bồi thường, hỗ trợ tái định cư thành dự án độc lập, giao thẩm quyền thực hiện cho UBND tỉnh; bố trí vốn kịp thời và làm rõ các vấn đề liên quan về ranh giới giải phóng mặt bằng trong khu đất quốc phòng.