EU: Các tập đoàn đa quốc gia có đang được đánh thuế một cách công bằng và hiệu quả?

Starbucks không phải trả khoản thuế truy thu mà Brussels yêu cầu

Starbucks, Fiat cú đúp cho quyết định của tòa án EU về thuế

Một phiên tòa kháng cáo của EU hôm nay đã được thực hiện để quyết định xem liệu các yêu cầu của Brussels đòi truy thu thuế của Starbucks và Fiat Chrysler có hợp pháp hay không.

Đây được coi là một dự đoán sớm về cách các thẩm phán sẽ quyết định một trường hợp tương tự đối với Apple.

Trong các phán quyết mang tính bước ngoặt của mình, Phó Chủ tịch điều hành của Ủy ban châu Âu Margrethe  đã tuyên bố chính quyền Hà Lan phải thu lại 30 triệu euro (33 triệu USD) từ Starbucks và Luxembourg phải thu một khoản tương tự từ Fiat Chrysler.

Kết quả, tòa án EU đã bác bỏ yêu cầu của Brussels cho rằng Starbucks phải trả 30 triệu euro (33 triệu đô la) tiền thuế. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với Apple, doanh nghiệp đang phải đấu tranh với một trường hợp tương tự.

Những phán quyết này được theo dõi chặt chẽ bởi nhà sản xuất iPhone, doanh nghiệp được yêu cầu hoàn trả cho Ireland 13 tỷ euro vào năm 2016, một vụ kiệnu cũng đang được đưa ra các tòa án EU. Vụ việc đó đã thu hút sự chú ý của toàn cầu và khiến CEO Tim Cim của Apple tức giận gọi nó là "tào lao chính trị". Vụ việc cũng khiến Vestager trở thành quan chức cao cấp nhất của EU.

Tuy nhiên, trong một quyết định riêng biệt tại cùng một tòa án, Fiat phải trả số tiền tương đương cho Luxembourg, để duy trì một đơn đặt hàng của EU từ năm 2015.

Các vụ kiện hiện có thể được kháng cáo tại tòa án cao nhất của EU, Tòa án Công lý Châu Âu, một quá trình có thể mất nhiều năm.

Starbucks trong một tuyên bố cho biết phán quyết "nói rõ" rằng họ "không nhận được bất kỳ sự đối xử thuế đặc biệt nào từ Hà Lan". "Quyết định này chứng minh rằng cơ quan thuế Hà Lan đối xử với Starbucks như bất kỳ công ty nào khác, và không tốt hơn hay khác biệt", Bộ trưởng tài chính Hà Lan Menno Snel nói trong một tuyên bố.

Sự phẫn nộ của công chúng

Các quốc gia thành viên EU như Ireland, Luxembourg, Bỉ và Hà Lan đã thu hút các công ty đa quốc gia trong nhiều năm qua bằng cách cung cấp các thỏa thuận thuế cực kỳ thuận lợi để tạo việc làm và đầu tư.

Vụ bê bối gần nhất là vào năm 2014 một vụ bê bối tài chính xảy ra ở Luxembourg được vạch trần vào tháng 11 năm 2014 bởi một cuộc điều tra báo chí được thực hiện bởi Hiệp hội các nhà báo điều tra quốc tế. Cuộc điều tra tiết lộ rằng Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Jean-Claude Juncker đã trao cho các công ty các thỏa thuận thuế thuận lợi khi ông còn là thủ tướng.

Luxembourg cũng đã được Brussels yêu cầu thu lại 250 triệu euro từ Amazon và 120 triệu euro từ công ty năng lượng khổng lồ Engie của Pháp.

Chính phủ vào thứ ba cho biết họ đã lưu ý đến quyết định của Fiat và nhấn mạnh việc tuân thủ cải cách thuế tại Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), câu lạc bộ của các quốc gia giàu có.

Tòa án chung vào tháng Hai cũng đã trao cho Ủy ban một thất bại đầu tiên khi họ đưa ra quyết định thỏa thuận thuế đối với Bỉ, nhưng chủ yếu là trên cơ sở tố tụng.

Amazon cũng là một tập đoàn bị Brussels yêu cầu Luxembourg truy thu 250 triệu euro tiền thuế

Ủy ban cũng đang điều tra các thỏa thuận về thuế với Ikea và Nike ở Hà Lan. Brussels cũng đã bác bỏ một trường hợp chống lại McDonald.

Tove Maria Ryding, chuyên gia thuế tại Mạng lưới Nợ và Phát triển Châu Âu (Eurodad), hoan nghênh các trường hợp viện trợ nhà nước khi họ "phơi bày các vết nứt trong hệ thống thuế nhiều kẽ hở ". Tuy nhiên, "cách duy nhất để đảm bảo rằng các tập đoàn đa quốc gia bị đánh thuế một cách công bằng và hiệu quả là ném các quy tắc thuế doanh nghiệp hiện có vào một cái thùng rồi tạo ra một hệ thống quy tắc thuế mới và tốt hơn", cô nói.

Các quốc gia thành viên EU như Bỉ, Ireland, Luxembourg và Hà Lan đã thu hút các công ty đa quốc gia trong nhiều năm qua bằng cách cung cấp các thỏa thuận thuế cực kỳ thuận lợi để tạo việc làm và đầu tư.

Trong tất cả các trường hợp, các nhà chức trách bị cáo buộc đã ký kết các thỏa thuận với các công ty đa quốc gia cho phép các công ty chuyển doanh thu của EU ra nước ngoài, điều này đã làm giảm đáng kể hóa đơn thuế quốc tế của họ.

Sự phẫn nộ chính trị chống lại những thực tiễn như vậy đã tăng lên sau cuộc khủng hoảng tài chính, khiến mọi người phẫn nộ rằng những gã khổng lồ phải trả thuế tương đối ít trong khi phần lớn phải đối mặt với thuế má khắt khe.