TAND tỉnh Gia Lai vừa đưa vụ án “Tranh chấp về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng” giữa nguyên đơn là ông Đoàn Văn Phúc và bà Lê Thị Lập cùng trú tại TP. Pleiku, Gia Lai. Bị đơn là Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và chi nhánh của ngân hàng này tại Gia Lai ra xét xử sơ thẩm.
Người được THA khởi kiện người được THA!
Trong vụ án này, Tòa án xác định Chi cục THADS (thi hành án dân sự) TP. Pleiku và Cục THADS tỉnh Gia Lai là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Theo đó, bà Huỳnh Thị Bạch Tuyết với Ngân hàng BIDV thông qua Phòng giao dịch trung tâm–Chi nhánh BIDV Gia Lai ký kết hợp đồng tín dụng số xx/2010/HĐ, bà Tuyết vay Ngân hàng với số tiền 160 triệu đồng. Khi vay, bà Tuyết cùng chồng là ông Lê Công Giàu có thế chấp tài sản cho Ngân hàng theo Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất số 01/2008/HĐ, gồm:
Lô đất tại Làng Do, xã Chư Á, TP. Pleiku có Giấy CNQSDĐ số AD 207186 do UBND TP. Pleiku cấp ngày 07/03/2006. (thửa đất số 218, tờ bản đồ 16, diện tích 750m2).
Lô đất tại Làng Gòn, xã Chư Á có Giấy CNQSDĐ số AD 207185 do UBND TP. Pleiku cấp ngày 07/03/2006. (thửa đất số 411, tờ bản đồ số 11, diện tích 1.860m2).
Sau đó, bà Huỳnh Thị Bạch Tuyết không trả được nợ gốc và lãi theo hợp đồng tín dụng, nên Ngân hàng đã khởi kiện vợ chồng bà Tuyết ông Giàu đến TAND TP. Pleiku. Tại Bản án kinh doanh thương mại số 21/2013/KDTMST ngày 6/9/2013 của TAND TP. Pleiku “Về việc tranh chấp hợp đồng tín dụng”, tuyên xử: Bà Huỳnh Thị Bạch Tuyết phải thanh toán cho Ngân hàng BIDV khoản nợ phát sinh tại hợp đồng tín dụng số 01/2010/HĐ, với tổng số tiền hơn 264 triệu đồng (gồm nợ gốc là 160 triệu đồng, nợ lãi trong hạn gần 80 triệu đồng, nợ lãi quá hạn hơn 25 triệu đồng).
Trường hợp bà Huỳnh Thị Bạch Tuyết không thanh toán hết số tiền trên cho Ngân hàng, thì Ngân hàng có quyền yêu cầu Chi cục THADS TP. Pleiku xử lý tài sản do bà Tuyết và ông Giàu đã thế chấp để thu hồi nợ.
Bên cạnh đó, bà Huỳnh Thị Bạch Tuyết cũng nợ tiền hụi của ông Đoàn Văn Phúc và bà Lê Thị Lập số tiền 440 triệu đồng. Khi bà Tuyết nợ tiền hụi của ông Phúc, bà Lập thì bà Tuyết không thế chấp tài sản cho ông Phúc, bà Lập. Nhận thấy, bà Tuyết không trả nợ cho mình nên vợ chồng ông Phúc, bà Lập đã khởi kiện đến TAND thị xã Ayun Pa.
Tại Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 19/2014/QĐST-DS ngày 10/10/2014 của TAND thị xã Ayun Pa, thì bà Tuyết phải trả nợ cho ông Phúc bà Lập tiền hụi là 440 triệu đồng. Thời hạn trả nợ: mỗi tháng 10 triệu đồng, trả vào ngày 03 hàng tháng, bắt đầu vào ngày 03/12/2014 cho đến khi trả xong 440 triệu đồng. Chậm nhất đến ngày 03/12/2017 phải trả xong.
Sau khi Bản án kinh doanh thương mại số 21/2013/KDTMST ngày 6/9/2013 của TAND TP. Pleiku tuyên xử, bà Tuyết, ông Giàu không kháng cáo nên bản án có hiệu lực pháp luật. Ngân hàng BIDV đã làm đơn yêu cầu thi hành án (THA) vào ngày 05/11/2013. Sau đó, Chi cục THADS TP. Pleiku đã ban hành Quyết định 106/QĐ-CCTHA ngày 29/7/2014 về cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản đối với bà Huỳnh Thị Bạch Tuyết, ông Lê Công Giàu trước khi TAND thị xã Ayun Pa ban hành quyết định công nhận sự thỏa thuận của ông Phúc, bà Lập và ông Giàu, bà Tuyết (ngày 10/10/2014).
Trong quá trình bán đấu giá tài sản, đối với thửa đất tại Làng Do, xã Chư Á, được cơ quan THADS Pleiku bán đấu giá thành công cho cho bà Nguyễn Thị Kim Chi (trú tại phường Ia Kring, TP. Pleiku).
Riêng đối với lô đất tại Làng Gòn, xã Chư Á, thì ông Phúc, bà Lập được cơ quan THADS thông báo nộp tiền để nhận tài sản. Ông Phúc, bà Lập đã nộp tiền vào cơ quan THA và được Cục THADS tỉnh Gia Lai giao tài sản theo Quyết định số 32/QĐ-CTHADS ngày 25/6/2018.
Ông Phúc, bà Lập cho rằng: mình là người có công tìm ra vị trí hai thửa đất do Ngân hàng BIDV cho vay nên đề nghị Ngân hàng thỏa thuận cho nhận 02 tài sản là Quyền sử dụng đất nêu trên. Tuy nhiên, Ngân hàng không đồng ý thỏa thuận và tự bán đấu giá để hưởng lợi trái pháp luật gây thiệt hại cho vợ chồng ông, bà.
Vì vậy, ông Đoàn Văn Phúc, bà Lê Thị Lập làm đơn khởi kiện ra Tòa án, yêu cầu Tòa án buộc Ngân hàng BIDV phải bồi thường thiệt hại do hành vi không giao tài sản THA với số tiền hơn 2,2 tỷ đồng.
TAND tỉnh Gia Lai đình chỉ giải quyết vụ án
Tại phiên tòa ngày 7/3, nguyên đơn ông Phúc, bà Lập giữ nguyên nội dung khởi kiện, yêu cầu Tòa án buộc Ngân hàng BIDV bồi thường hơn 2,2 tỷ đồng. Về phía bị đơn yêu cầu Tòa án bác đơn khởi kiện.
Đại diện VKSND tỉnh Gia Lai tại phiên tòa cho rằng, ông Phúc bà Lập không có quyền khởi kiện vụ án được quy định tại điểm a khoản 1 Điều 192 BLTTDS. Vì vậy, đề nghị HĐXX căn cứ vào các điều khoản này để đình chỉ giải quyết vụ án.
Căn cứ vào các Điều 217, 218,219, 235 và khoản 2 Điều 273 của BLTTDS, HĐXX TAND tỉnh Gia Lai xét thấy:
Ngân hàng BIDV và chi nhánh Ngân hàng này tại Gia Lai không có quyền thỏa thuận THA với ông Phúc bà Lập. Bởi vì, chủ sở hữu tài sản đứng tên trong các GCNQSDĐ tất cả đều mang tên bà Tuyết và ông Giàu. Do đó, việc thỏa thuận THA chỉ thực hiện được trên cơ sở thỏa thuận bằng văn bản giữa Ngân hàng với bà Tuyết, ông Giàu và ông bà Phúc, Lập.
Theo quy định tại Điều 3, Điều 31 và Điều 50 Luật THADS: Tài sản đã được cơ quan THA ra quyết định THA và quyết định cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản nếu đương sự muốn thỏa thuận THA thì phải được sự đồng ý của cơ quan THADS.
Trên thực tế tài sản bà Tuyết, ông Giàu thế chấp ở Ngân hàng và Chi cục THADS TP. Pleiku đã ra Quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu số 302/QĐ-CCTHA ngày 18/11/2013 và Quyết định 106/QĐ-CCTHA ngày 29/7/2014 về cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản, trước khi TAND thị xã Ayun Pa thụ lý giải quyết vụ án dân sự giữa ông Phúc, bà Lập với bà Tuyết vào ngày 09/9/2014 và ban hành Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 19/2014/QĐST-DS ngày 10/10/2014 là sau đó 02 tháng 11 ngày.
Cùng với đó, theo quy định tại khoản 3 Điều 47 Luật THADS, khi Ngân hàng cho bà Huỳnh Thị Bạch Tuyết vay tiền có nhận thế chấp tài sản của bà Tuyết, ông Giàu nên Ngân hàng sẽ là người được ưu tiên thi hành án.
Chi cục THADS TP. Pleiku là cơ quan đứng ra tổ chức bán đấu giá thành công tài sản đã bị kê biên, cưỡng chế thi hành án của bà Tuyết và ông Giàu, cũng là cơ quan tổ chức giao tài sản cho người trúng đấu giá tài sản là bà Nguyễn Thị Kim Chi.
Bên cạnh đó, HĐXX cũng xác định Cục THADS tỉnh Gia Lai là cơ quan cho ông Phúc, bà Lập nộp tiền. Trên cơ sở ông Phúc, bà Lập nộp tiền cho Cục THADSD tỉnh Gia Lai, đơn vị này đã ban hành Quyết định số 32/QĐ-CTHADS ngày 25/6/2018, theo đó giao tài sản của bà Tuyết, ông Giàu cho ông Phúc và bà Lập.
Từ các nhận định và phân tích nêu trên, HĐXX nhận thấy: Chi cục THADS TP. Pleiku là cơ quan tổ chức bán đấu giá tài sản của bà Tuyết, ông Giàu; Cục THADS tỉnh Gia Lai là cơ quan giao tài sản của bà Tuyết, ông Giàu; Ngân hàng BIDV không có quyền thỏa thuận thi hành án với ông Phúc, bà Lập do Chủ sở hữu các tài sản là của bà Tuyết, ông Giàu.
Do đó, các thiệt hại của ông Phúc, bà Lập (nếu có) thì cũng không phải do Ngân hàng gây ra. Nên, ông Phúc, bà Lập không có quyền khởi kiện yêu cầu Ngân hàng phải bồi thường thiệt hại.
Qua phần xét hỏi, tranh luận và ý kiến phát biểu quan điểm của Kiểm sát viên tại phiên tòa, HĐXX căn cứ vào điểm g khoản 1 Điều 217; điểm a khoản 1 Điều 192 BLTTDS Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự thụ lý số 18/2023/TLST-DS về việc “Tranh chấp về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng” giữa nguyên đơn là ông Phúc, bà Lập và bị đơn là Ngân hàng BIDV và chi nhánh của ngân hàng này tại Gia Lai.