Đề xuất miễn giấy phép xây dựng cho nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng

Bộ Xây dựng cho biết, việc xây dựng Luật lần này nhằm thể chế hóa kịp thời, phù hợp với chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về tạo lập môi trường pháp lý thuận lợi, minh bạch, an toàn, chi phí tuân thủ thấp. Trọng tâm của dự thảo là cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện đầu tư, kinh doanh, kế thừa những quy định đã chứng minh được tính hiệu quả trên thực tiễn, đồng thời tập trung sửa đổi, bổ sung các vấn đề cấp bách, tháo gỡ vướng mắc, bất cập hiện nay.

Theo Bộ Xây dựng, Luật sửa đổi sẽ bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật; vừa giữ vững sự quản lý thống nhất của Trung ương, vừa tăng cường phân cấp, phân quyền, nâng cao trách nhiệm của chính quyền địa phương, đồng thời phân định rõ ràng trách nhiệm giữa cơ quan quản lý và các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng.

Một trong những nội dung trọng tâm của dự thảo là sửa đổi quy định về cấp giấy phép xây dựng. Bộ Xây dựng đề xuất nguyên tắc mới: từ giai đoạn chuẩn bị đến khi khởi công, cơ quan quản lý nhà nước chỉ kiểm soát một lần đối với mỗi dự án hoặc công trình, tức mỗi dự án chỉ phải thực hiện một thủ tục hành chính duy nhất.
Theo đó, những công trình thuộc diện thẩm định của cơ quan chuyên môn về xây dựng, như dự án đầu tư công, dự án PPP, dự án đầu tư kinh doanh quy mô lớn hoặc có ảnh hưởng lớn đến an toàn, lợi ích cộng đồng, sẽ không phải xin giấy phép xây dựng. Với các công trình còn lại, việc quản lý được thực hiện thông qua thủ tục cấp phép xây dựng.

Đáng chú ý, Bộ Xây dựng đề xuất đơn giản hóa tối đa điều kiện và trình tự cấp phép. Tất cả các đối tượng công trình thuộc diện cấp phép sẽ có thể thực hiện thủ tục trực tuyến toàn trình. Hồ sơ được rút gọn, điều kiện chỉ cần bảo đảm phù hợp với quy hoạch và mục đích sử dụng đất. Trách nhiệm về an toàn công trình sẽ do đơn vị tư vấn thiết kế chịu, còn cơ quan cấp phép chỉ kiểm tra kết quả thực hiện. Nhờ đó, thời gian cấp giấy phép xây dựng dự kiến rút ngắn tối đa còn 7 ngày. Các quy định cụ thể sẽ được nêu chi tiết trong Nghị định hướng dẫn thi hành.

Dự thảo Luật cũng quy định rõ ba loại giấy phép xây dựng gồm: giấy phép xây dựng mới; giấy phép sửa chữa, cải tạo, di dời công trình; và giấy phép xây dựng có thời hạn. Chủ đầu tư phải có giấy phép trước khi khởi công, trừ một số trường hợp đặc biệt như: công trình bí mật nhà nước, công trình khẩn cấp, dự án đầu tư công đặc biệt, công trình xây dựng theo tuyến ngoài đô thị đã có quy hoạch được phê duyệt, công trình ngoài khơi, công trình hàng không, công trình quảng cáo không thuộc diện cấp phép, công trình viễn thông thụ động, hay công trình đã được thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng. Ngoài ra, công trình nhà ở riêng lẻ trong các dự án khu đô thị đã có quy hoạch chi tiết hoặc thiết kế đô thị cũng thuộc diện miễn giấy phép.

Riêng với công trình nhà ở riêng lẻ cấp IV, dưới 7 tầng, được xây dựng tại khu vực nông thôn, miền núi, hải đảo, dự thảo quy định không cần xin phép. Tuy nhiên, với các công trình thuộc diện miễn trừ khác (ngoại trừ nhà ở nông thôn cấp IV), chủ đầu tư vẫn phải gửi thông báo khởi công kèm hồ sơ đến cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền để phục vụ công tác giám sát.

Điều kiện để được cấp giấy phép xây dựng cũng được nêu cụ thể trong dự thảo. Theo đó, công trình phải phù hợp với quy hoạch đô thị, nông thôn hoặc quy hoạch có tính chất kỹ thuật chuyên ngành đã được phê duyệt. Việc sử dụng đất phải đúng chức năng theo quy hoạch hoặc theo pháp luật đất đai. Hồ sơ thiết kế cần bảo đảm an toàn cho chính công trình và các công trình lân cận, đồng thời tuân thủ đầy đủ các quy định về bảo vệ môi trường, phòng cháy chữa cháy.